Cumhurbaşkanı Erdoğan, konut kesimini canlandıracak 3 yeni paket açıkladı. Buna nazaran, birinci kere konut sahibi olacaklar 10 yıl vade ve 0,99 …
Hususla ilgili CNN Türk canlı yayınında açıklamalarda bulunan Beykoz Üniversitesi Prof. Sinan Alçın şu tabirleri kullandı:
Bu kısım Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından çalışılan kısım. Önümüzdeki günlerde ayrıntılar belirli olduğunda paylaşacaklar. Kabine toplantısı sonrası Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamalarını izlemiştik. Orada aslında besbelli olan üç paket var. Bir tanesi birinci konutum konut finansman paketidir. 0.99 faizli 10 yıla kadar 2 milyon liraya finansman sağlanacak bir pakettir.
İkincisi genişletilmiş konut finansman paketi olarak karışımıza çıktı. Bu birinci ve ikinci el konutları kapsıyor. Ön kaide var. Konut kıymetinin en az yarısının 1 Nisan’dan evvel döviz tevdiat hesaplarında bulunması gerekiyor. Faiz oranı da 0.89’dur. Bu hususta BES sistemi ve altın hesapları, kur muhafazalı mevduat hesapları üzere uygulamalar da döviz tevdiat hesabının çözülmesi vardı.
Müracaat nasıl yapılacak. Hangi bankalar bu paket içerisinde yer alacak bu önümüzdeki günlerde teknik çalışma sonrası ortaya çıkacak diye düşünüyorum.
İNŞAAT DALINA FİNANSMAN DAYANAĞI SAĞLANIYOR. PİYASADAKİ KONUT ARZI PROBLEMİNE DEVA OLUR MU?
Konut çok boyutludur. Arz kısmı bilhassa demir, çimento maliyetlerinde artış karşımıza çıkıyor. Yeni konut projelerinde çalışan firmalar bu bahisten yakınıyor. Aslında arz kahrından çok bir talep yetersizliğinin ortaya çıktığını görüyoruz. Bu da ulaşılabilir olmanın ötesine geçmesinden kaynaklanıyor. Büyük kentlerde 4 kişilik bir ailenin oturabileceği meskenlerin fiyatları 1 milyon lirayı aşmış durumdadır. Münasebetiyle emsal selektif siyasetleri bilhassa pandeminin başlangıcından bu yana farklı bölümlerde gördük. Burada gecikmiş talebin tekrar canlandırılmasına yönelik bir adımdır.
İkinci el piyasasında bir hareket öne çıkar bunun devamı olursa yeni konutlar satılmaya başlar. Talebin muhakkak bir seviyeyi aşmadığı durum nitelik taşımaz. Piyasaya dönük bir teşvik paketi olduğunu görüyoruz. Yatırımcılar açısından da enflasyonist devirde uzun vadeli yatırım aracı olarak görülüyor. Bunun enflasyon üzerinde tetikleyici tesiri olacaktır. Kiralarda da bölgede konut fiyatları artınca bu kiralara da yansıyacaktır.
TOPLUMSAL KONUTA TARTI VERİLMESİ TAHLİL OLABİLİR Mİ, TOKİ HAREKETE GEÇEBİLİR Mİ, FİYATLARI NE DÜŞÜREBİLİR?
Geçmişte bunun farklı uygulamalarını da gördük. Yugoslavya’da konut projeleri hayata geçmişti. Barınma hakkı dediğimiz temel insan hakkı içerisinde yer alıyor. Konutun sağlıklı bir formda sağlanması lazım. Toplu konut uygulamaları karşımıza çıkıyor. Uzun vadeli olarak aile harcamaları içerisinde konut edinilmesi buradaki fiyat artışlarını frenleyebilecek kesin ögedir. Bu olmadığı ölçüde fiyatlar daima artıyor. 1999 zelzelesinde birkaç bölgede fiyatların geri çekildiğini gördük. Onun haricinde konut fiyatlarındaki artış geri dönmüyor. Bu da konut piyasasında kriz yaratıyor.
FIRSATÇILAR İÇİN GEREKEN YAPILACAK DENİLİYOR. YAPTIRIM AÇIKLAMALARI CAYDIRICI OLUR MU?
Bunlar karaborsayı daha da tetikleyen ögelerdir. Müteahhit kendisi bir daire yapıyor bunu bir yakınına satıyor üzere gösterip kredi çekiyor. Bu tip alanlara gerçek yöneliş ortaya çıkar. Burada en son tahlil arz güvenliğini sağlamak konut üretimini geliştirecek biçimde projeler yük verilmesi lazım. Konut dalının temel sorunu sermaye yetersizliği ve proje bazlı çalışmalardır.
