Güneş’ten gelecek dev fırtına, “internette kıyamete” neden olabilir. Bilim insanı Abdu Jyothi, uzun aralıklı internet irtibatının aylarca …
Kaliforniya Üniversitesi, Irvine’den bilgisayar bilimleri uzmanı Abdu Jyothi, şiddetli bir Güneş fırtınası nedeniyle gezegenin büyük bir kısmında haftalarca yahut aylarca sürecek internet kesintileri yaşanacağını ileri sürdü. Abdu Jyothi, hesaplamalara dayandırdığı öngörülerini şimdi hakem onayından geçmeyen bir araştırma makalesinde açıkladı.
GÜNEŞ AKTİFLİĞİNE HAZIR DEĞİLİZ
WIRED’a konuşan bilim insanı, “Beni bu hususta gerçekten düşündüren şey, pandemide dünyanın krizlere karşı ne kadar hazırlıksız olduğunu görmemizdi” dedi ve ekledi:”Altyapımız büyük ölçekli bir Güneş aktifliğine hazır değil.”
Independent Türkçe’nin haberine nazaran Güneş Dünya’yı her vakit, manyetize parçacıklardan oluşan bir sis yağmuruna tutuyor. Bu yağmur Güneş rüzgarı diye biliniyor. Gezegenin manyetik kalkanı, bu parçacıkların yeryüzüne ziyan vermesini birden fazla vakit engelliyor.
Lakin yüzyılda bir meydana gelen ender olaylarda bu rüzgar tam bir fırtınaya dönüşüyor. Yeni araştırmada da vurgulandığı üzere bu çeşit çok olayların sonuçları insanlığın çağdaş hayat üslubu için felaketle sonuçlanabilir.
Yakın tarihte bu tıp olaylardan sadece ikisi kaydedilmişti. Bunlardan biri 1859’da, oburu de 1921’de meydana gelmişti. Carrington Olayı diye bilinen birincisi nedeniyle telgraf telleri alev almış, bağlantı kıymetli ölçüde aksamıştı.
O tarihten beri insan uygarlığının internete çok daha bağımlı hale geldiğini vurgulayan Abdu Jyothi, devasa bir jeomanyetik fırtınanın bu yeni altyapı üzerindeki potansiyel tesirlerinin gereğince değerlendirilmediğini savundu.
BAĞIMLI HALE GELDİK BÜYÜK ÇAPLI FIRTINALAR MAHVEDEBİLİR
O tarihten beri insan uygarlığının internete çok daha bağımlı hale geldiğini vurgulayan Abdu Jyothi, devasa bir jeomanyetik fırtınanın bu yeni altyapı üzerindeki potansiyel tesirlerinin gereğince değerlendirilmediğini savundu.
Fakat yüzyılda bir meydana gelen az olaylarda bu rüzgar tam bir fırtınaya dönüşüyor. Yeni araştırmada da vurgulandığı üzere bu çeşit çok olayların sonuçları insanlığın çağdaş ömür usulü için felaketle sonuçlanabilir.
Yapılan araştırmalar ortasında ise Güneş’in yaşı, ne vakit öleceği ya da patlayacağı üzere bahisler üzerine odaklanılıyor. Elbette tüm bu soruların yanıtlarını vermek şimdi mümkün değil lakin yeni yapılan bir araştırma Güneş’in ne vakit ölebileceğini yani sönebileceğini ortaya koyuyor.
Bildiğiniz üzere Güneş, alev alev yanan ve Dünya’yı ısıtan bir yıldız. 4 milyar yıldan fazladır Dünya’yı aydınlatan bu sarı cüce yıldız, ne vakit sönecek dersiniz? Bilim insanları bu cüce yıldızın gücünü dayandırdığı pek çok olay bulunuyor.
BU KABLOLAR AKIMLARA KARŞI SAVUNMASIZ
Lakin, kıtaları birbirine bağlayan, denizaltındaki uzun internet kabloları için tıpkı şey geçerli değil. Çünkü optik sinyali artırmak için tekrarlayıcılarla donatılan bu kablolar, jeomanyetik akımlara karşı savunmasız.
Abdu Jyothi, belli bir bölgedeki denizaltı kablosunun arızalanması durumunda tüm kıtaların birbirinden kopabileceğini tabir ediyor.Bu kabloların tamiratının çok uzun süreceğini söyleyen bilim insanı, bu sırada milyonlarca kişinin geçim kaynaklarını kaybedebileceğini vurguluyor.
“ABD’de bir günlük internet kesintisinin ekonomik tesirinin 7 milyar doların üzerinde olduğu kestirim ediliyor” diyen Abdu Jyothi, “Ya ağ günlerce hatta aylarca fonksiyonsuz kalırsa?” diye soruyor. Güneş fırtınası yıldızdan fırladığında Dünya’daki canlıların bu fırtınaya hazırlanmak için yaklaşık 13 saati olacak. Bilim insanı işte bu mühletin yeterli kullanılabilmesi için uzmanların Güneş fırtınalarının yaratacağı tehdidi ciddiye alması gerektiğini söylüyor.
ÖTE YANDAN GÜNEŞ 5 MİLYAR YIL İÇİNDE ÖLECEK
Bilim beşerlerine nazaran Güneş 5 milyar yıl içinde ölecek. Milyarlarca yıldır yanan bu ısı kaynağı gücünü hidrojenin kaynaşması, güneşin çekirdeğinin aşağı gerçek baskı yapan dış katmanlara karşı geri itilmesi ile sağlıyor. Çekirdek artık dayanamadığında, bu dış katmanlardan gelen hidrojen taşacak ve ısınacak bunun da bir bedeli olacak.
Bu bedele baktığımızda ise güneş her zamankinden daha da ısınacak ve apansız soğumaya başlayacak. Mevcut boyutunun yüz katından fazla şişecek ve Merkür, Venüs ve Dünya’yı da içene alacak. Devasa boyutlara ulaşacak olan Güneş, bütün dünyanın sonunu getirmiş olacak.
Güneş yok olmamak için bu denli vakittir ürettiği helyumdan yardım alacak. Güneşin olağan boyutlara dönmesini sağlayacak helyum, 100 milyon yıl kazandıracak. Güneş artık helyumu eritemediğinde ise güneşin tüm dış katmanlarını dışarıya fırlatmaya başlayacak. Yeniden de güneş için vefat bir son olmayabilir.
Güneşin başına gelecekler ortasında ise kütlesinin yaklaşık yarısı taşacak olması ve geri kalanı gezegenimsi bulutsunun tam merkezinde birbirine çarpacak. Bu, Güneş’in çekirdeğinin Dünya’dan daha büyük olmayan küçük, parlak, ultra ağır bir kor haline dönüşmesini sağlayacak. Güneş yaşanan bu oluşumlardan sonra simsiyah bir boşluğa dönüşecek.
BILL GATES GÜNEŞ İÇİN BİR TEKLİF SUNMUŞTU
Bill Gates de geçenlerde iklim değişikliklerine alternatif olarak Güneş’i kısma fikrini ortaya atmıştı. Bu nitekim de gezegen için yapılan çalışmaların en inanılmaz ve en uç versiyonlarından biri olmuştu.
Harvard Üniversitesi Güneş Jeomühendisliği Araştırma Programı, bu konseptin bir itici gücü olarak, güneş ışınlarının Dünya’nın yerine düşmesini engellemeyi ve tıpkı vakitte bu türlü bir misyonu gerçekleştirmenin aktifliğini tahlil etmeyi dört gözle bekliyor.
Güneş Jeomühendisliği’nin bu çeşit beklentileri yahut yalnızca Güneş Radyasyonu İdaresi, Dünya’nın iklim değişikliğini hafifletme teşebbüslerini yine canlandırdı. Ulusal Bilimler, Mühendislik ve Tıp Akademileri (NASEM) raporunda gösterildiği üzere, bu hususta daha derin jeomühendislikte araştırma yapmak için en az 100 milyon dolar gerekli.
16 milletlerarası bilimsel uzmandan oluşan bir komite NASEM altında jeomühendislik araştırmalarını geliştirmek ve iklim krizini sınırlamak için bir plan geliştiriyor.
Güneş Mühendisliği kisvesi altında, bunu başarmanın birkaç formülü vardır, lakin en çok benimsenen: Üst atmosferdeki aerosol parçacıklarını püskürterek güneş ışığını gezegenden uzaklaştırmak. Fikir çok kolay ancak kullanılan parçacıkların yapısı karmaşık sonuçlar ortaya çıkartıyor.
Hatırlatmak gerekirse 2013 üretimi “Snowpiercer” sinemasında, iklim değişikliklerinin büsbütün aykırı gitmesini engelleme üzerine Dünya’nın donarak cansız bir kartopuna dönüştüğü bu çeşit mümkün bir olayın tasviri anlatılmıştı.