Kirli bir ev neden sağlığınız için iyi olabilir?

Uzmanlar, tezlerinin akabinde prensibin, bedenimizdeki bakteri, virüs ve öbür küçük mikroplardan oluşan bir topluluk olan mikrobiyomun meskenlerimiz, ofislerimiz ve hatta hastanelerimiz için de geçerli olduğunda yattığını söylüyor.

Toronto Üniversitesi’nde yardımcı doçent olan Sarah Haines’e nazaran, nasıl ki insanlardaki mikropların sağlıklı istikrarını korumak, hastalıkları uzak tutmanın anahtarıysa; konutlarımızdaki mikropların sağlıklı bir karışımı da sıhhatimizi ve refahımızı olumlu tarafta etkileyebilir. 

Araştırması, iç yer mikrobiyomuna vurgu yaparak binaların insan sıhhatini nasıl etkilediğine odaklanıyor.

Dr. Haines, insanların sağlıklarını iyileştirebileceği umuduyla giderek probiyotik almasını, gelecekte konutlarımıza de probiyotikler ekleyerek oradaki mikrobiyomu değiştirebileceğimizi öngörüyor. 

Good Health’e yaptığı açıklamada, “Zamanımızın yaklaşık yüzde 90’ını içeride geçiriyoruz, münasebetiyle konutlarımızda ve öteki binalarda olup bitenler sıhhatimiz için kritik ehemmiyet taşıyor. İç yer mikrobiyomu ülkü olarak içimizdeki mikrobiyom kadar istikrarlı olmalıdır” dedi.

“PROBİYOTİK MİMARİ” KAVRAMI EHEMMİYET KAZANIYOR

Bazı uzmanlar da, “probiyotik mimari” olarak bilinen, meskenlerimizi inşa etmek için kullanılan materyalleri yararlı bakterilerle hazırlamanın yolları üzerinde çalışıyor.

Araştırmacılar, dost bakteriler içeren paklık eserleri kullanarak hastanelerdeki mikrobiyomu değiştirmenin yolları üzerinde çalışıyorlar.

Binalarımızın içindeki ortamın bizi hasta edebileceği fikri bir müddettir biliniyor. 1983 yılında, Dünya Sıhhat Örgütü “hasta bina sendromu” terimini birinci sefer baş ağrıları, hırıltı ve göz akıntısı üzere çoklukla berbat havalandırılan binalara ve çağdaş aydınlatmaya atfedilen semptomları tanımlamak için kullanmıştı.

Ancak Dr. Haines, içsel mikrobiyomun, bilimin gelişmekte olan bir alanı olduğunu söylüyor.

Chicago Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırmada, araştırmacılar yedi aileden kendilerinin yanı sıra konutlarındaki ışık anahtarlarını, yerleri ve tezgahları da temizlemelerini istediler ve her konutun farklı bir mikrobiyotaya sahip olduğunu buldular.

Dahası, Science mecmuasının 2014 yılındaki haberine nazaran, altı haftalık çalışma sırasında ailelerden üçü konut değiştirdiğinde, yeni konutlarındaki mikrobiyomu taşındıktan birkaç saat sonra değiştirmişlerdi.

Sonuçlar, insanlardan kaynaklanan mikropların iç yer mikrobiyomu üzerinde en büyük tesire sahip olduğunu gösterdi.

Tıpkı antibiyotik kullanmanın bedenimizdeki düzgün ve makus bakterileri öldürebildiği üzere, araştırmalar çamaşır suyu ve öbür sert deterjanlarla paklığın, makus bakterileri uzak tutabilecek yeterli bakterileri yok ederek odadaki mikrobiyomu bozabileceğini öne sürüyor.

HASTANEDE KULLANIMI FARK YARATTI

İtalya’nın Ferrara Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, Covid-19 salgını sırasında bir çocuk hastanesinde iki ay boyunca kimyasal dezenfektan yerine probiyotik bazlı dezenfektan kullanmayı denedi.

Araştırmacılar 2022 yılında Enfeksiyon ve İlaç Direnci mecmuasında, “hastane mikrobiyomlarının sıhhat hizmetleriyle bağlı enfeksiyonlara neden olabileceği” ve sert deterjanların kullanılmasının “antimikrobiyal direnç tehdidini beraberinde getirebileceği” için emelin mikrobiyomun istikrarını bozmadan bunun mikrobiyomun istikrarını bozmadan pak tutulup tutulamayacağını görmek olduğunu görmekti.” diye yazdı. 

Değiştirdikleri paklık eseri üç çeşit probiyotik Bacillus bakterisi (B. subtilis, B. pumilus ve B. megaterium) içeriyordu ve oda ve yüzeyler her zamanki üzere günde iki sefer temizlendi.

Bu yüzeyler toplamda iki, dört ve dokuz haftada bir temizlendi: Sonuçlar, yüzeylerde yüzde 80 daha az patojen (enfeksiyona neden olan bakteri) bulunduğunu ve mevcut bakterilerin, kendilerini standartlara dirençli hale getirecek genlerin geliştiğine dair daha az işaret gösterdiğini gösterdi. 

Yani paklık eserindeki dost bakteriler, temizlenen yüzeylerin ziyanlı bakterilerle tekrar enfekte olmasını önlemeye yardımcı oluyordu. Kimyasal dezenfektan tekrar kullanıma sunulduğunda tesirler bilakis döndü.

Manchester Metropolitan Üniversitesi’nden tıbbi mikrobiyoloji profesörü Mark Enright, bahisle ilgili olarak “Çamaşır suyu kullanırsanız her şeyi öldürür; lakin patojenik bakteriler yüzeye çıktığında onunla rekabet edecek ve tutunmasını engelleyecek hiçbir şey kalmaz.”

‘Bakteriler öteki bakteri çeşitlerini öldürebilecek bileşikler üretir. Hasebiyle dost bakterilerin yüzeylere yayılması, hepsinin hayatta kalmak için rekabet etmesi gerektiği manasına geliyor.’ açıklamasında bulundu.