Adıyaman-Şanlıurfa kara yolu üzerinde, merkeze 40 kilometre uzaklıktaki Kuyulu köyü yakınlarındaki Turuş Kaya Mezarları’nda Adıyaman Müze …
‘ODA MEZARLAR TURİZME SUNULACAK’
Yeni bulunan mezarlar hakkında bilgi veren Adıyaman Müze Müdürü Mehmet Alkan “Antik kaynaklarda Teharse, Tharsa diye isimlendirilen eski ismiyle Kuyulu (Turuş) köyünde bulunmaktayız. Bu köy biliyorsunuz; büyük ve küçük tümülüs bir de turuş kaya mezarlıklarıyla ünlü bir köy. Burada Peutiger haritasında Samsat ilçesine giden yol üzerinde olduğu düşünmektedir.
Ayrıyeten hem Roma periyodu hem köyün yerleşim alanı içerisinde bulunmaktadır. Kelam konusu kaya mezarlıkları, oda mezarlıkları içerisinde. Bu yıl aldığımız müsaadeler sonucu hafriyat yapmaktayız. Buradaki oda mezarlıkların özellikleri Perre Antik Kenti’nden farklı olarak her odada değişik bir mimari yapı var; bitkisel bezleme, çeşitli çömlek bezemelerin ve bukraniumların olduğu kaya mezarlıkların içerisindeyiz.
Bu oda mezarlıkların büyüklüğüyle ilgili bir aile mezarlığı olduğunu düşünmekteyiz. Mezarlar kreş taşından yapılmış milattan evvel 1’inci yüzyılda yapılmış; Roma devrinde kullanılmış ama daha sonra 1999 yılında yapılmış hafriyatlar sonucunda Bizans devrine ilişkin kandiller de bulunmuştur. Bu da Roma periyodundan başlayarak Bizans periyoduna kadar kullanıldığı düşünülüyor. Yaklaşık 60 tane oda mezarlığı tespit edildi. Bu oda mezarları yapacağımız 15 günlük hafriyatlar sonucunda turizme sunulması düşünülmektedir” diye konuştu.
‘SÜREMİZ YETERSE YENİLERİNİ AÇIĞA ÇIKARTMAYA ÇALIŞACAĞIZ’
Yeni kaya mezarlarının ortaya çıkarılması için çalışmalara devam ettiklerini söyleyen sanat tarihçisi, arkeolog Mustafa Çelik “Kuyulu köyünde bulunan metropol alanda hafriyat çalışmalarına başladık. Bulunduğumuz pozisyon, tarihi süreçte milattan evvel 3 binli yıllarda yerleşim görmüş, önemli manada kültür potansiyeli çok yüksek olan bir bölge.
Büyük ve küçük Tümülüs etrafta yaptığımız incelemelerde çok sayıda farklı periyotlara ilişkin kültür varlıklarıyla karşılaşıyoruz. Bizim bulunduğumuz alan, kaya mezarlığı, metropol alan. Burada yaklaşık 60 kaya mezarı, açığa çıkmış durumda. Bunların paklık çalışmasını yapıyoruz.
Süremiz yeterse yenilerini açığa çıkartmaya çalışacağız. Bölgedeki öbür kaya mezarlıklarından farklı olarak burada iç mimari olarak biraz farklı şeylerle karşılaşıyoruz.
Bilhassa birtakım mezarların iç tarafları önemli manada tapınağı sabit nizamda, iç tarafından sütunlar görüyoruz, sutün başlıkları görüyoruz. Tekrar Roma ve Yunan mitolojisinde severek kullanılan öküz başı görüyoruz” dedi.