Gökbilimciler şimdiye kadar gözlemlenen en uzak süpernovayı keşfettiler. Dünya’dan 10,5 milyar ışıkyılı uzaklıkta bulunan bu dev patlamanın ismi …
Kaynak: https://www.mesonstars.com/space/astr…
Süpernova, farklı ülkelerdeki gökbilimcilerin bir işbirliği olan “Dark Energy Survey” (DES) araştırması ile keşfedildi.
DES’in ana vazifesi, karanlık güç hakkında daha fazla şey öğrenebilmek için birkaç yüz milyon galaksiyi haritalamak ve incelemek. Araştırmanın aradığı karanlık güç, cihanın hızlandırılmış genişlemesine neden olduğuna inandığımız gizemli güce verilen isimdir. DES16C2nm birinci olarak Ağustos 2016’da tespit edildi. Uzaklığı ve çok parlaklığı o yılın Ekim ayında en güçlü teleskoplarımızdan üçüyle doğrulandı: ‘Very Large Telescope’, Magellan Teleskobu ve Hawaii’deki Keck Gözlemevi.
DES16C2nm, yalnızca 10 yıl evvel keşfedilen bir çeşit süpernova olan üstün parlak süpernova (SLSN) olarak tanımlanıyor.
SLSN’ler, bildiğimiz en az ve en parlak süpernova tipidir. DES16C2nm süpernova olarak patladıktan sonra, kozmostaki en ağır obje çeşitlerinden olan bir nötron yıldızı oluşturdu. Öbür süpernovalardan 100 kat daha parlak olabilen SLSN’lerin çok parlaklığının, nötron yıldızının üzerine düşen materyalden kaynaklandığı düşünülüyor. Southampton Üniversitesi’nden araştırmanın baş müellifi Dr Mathew Smith şunları söylüyor: “Bilinen en eski ve uzak süpernovayı keşfeden araştırmanın bir kesimi olmak heyecan verici. DES16C2nm son derece uzak, son derece parlak ve son derece ender. Bir astronom olarak her gün karşılaştığınız cinsten bir şey değil.”
Dr Smith, keşfin çok uzak, eski ve ender olmasının yanı sıra öteki değerli sonuçlarının olduğundan da bahsediyor.
Ayrıca SLSN’ler hakkında birtakım bilgiler veriyor: ‘SLSN’den gelen morötesi ışık bize patlamada üretilen metal ölçüsü ve patlamanın sıcaklığı hakkında bilgi veriyor; bunların her ikisi de bu kozmik patlamalara neyin sebep olduğunu anlamanın anahtarı olabilir.’ DES’in ardındaki memleketler arası takım SLSN’lerden birini sonunda buldukları için, daha fazlasını bulabileceklerine de inanıyorlar. Tekrar Southampton Üniversitesi’nden ortak muharrir Mark Sullivan şunları söylüyor: ‘Bir sonraki adım daha uzak olayları bulmak, bu olayların aralığını ve toplam sayısını belirlemek. Artık bu objeleri daha da uzak aralıklarda nasıl bulacağımızı bildiğimize nazaran, DES’in bir kesimi olarak faal olarak daha fazlasını arıyoruz.”
DES tarafından kullanılan araç, And Dağları’ndaki Cerro Tololo Amerika Kıtası Gözlemevi’nde (CTIO) bulunan 4 metrelik Victor M. Blanco Teleskopu üzerine monte edilen yeni yapılmış Karanlık Güç Kamerası (DECam).
DECam, sadece karanlık güç araştırması için tasarlanmış ve üretilmiş son derece hassas 570 megapiksellik bir dijital kameradır. DES, 40’tan fazla memleketler arası kurumdan 400’den fazla bilim insanını içeren bir araştırmadır. DES, ortalarında milyarlarca ışıkyılı bulunan 300 milyon galaksiden gelen bilgileri kaydetmek için derin bir geniş alan araştırması yapar. DES, merak edilen bir soruyu yanıtlamamıza yardımcı olmak için tasarlanmıştır: Kara güç nedir?
Einstein’ın genel görelilik kuramına nazaran, yerçekimi cihanın genişlemesinin yavaşlamasına neden olmalıdır.
1998’de uzak süpernovaları inceleyen gökbilimciler, bunun tam karşıtının hakikat olduğunu keşfettiği vakit bunun yankıları büyük oldu. Nasıl olduğuna emin değiliz ancak kozmosun genişlemesi gittikçe hızlanıyor. Ya genel görelilik kuramının değiştirilmesi gerekiyor, ya da kozmosun yaklaşık %70’i, karanlık güç dediğimiz egzotik bir güçten oluşuyor. Ve bu karanlık güç, ‘normal’ hususun uyguladığı cazip kuvvete zıt bir kuvvet uygulayarak kainatın genişlemesinin hızlanmasına neden oluyor.
Siz bu mevzu hakkında ne düşünüyorsunuz? Yorumlarda buluşalım!
