İstanbul Florence Nightingale Hastanesi, Sağlıklı Hayat Merkezi Yöneticisi, Dr. Özgür Şamilgil bizde 40 yıllık hatırı olan kahvenin özelliklerine …
Alzheimer ve Bunama:
Yaşa bağlı erken bunama ve Alzheimer riskini azalttığı, ortaya çıkışını geciktirdiği, beynin yaşlanmasını yavaşlattığı biliniyor.Parkinson hastalığı: Tertipli kahve tüketiminin parkinson hastalığına karşı esirgeyici tesiri olduğunu destekleyen yayınlar giderek artıyor.Karaciğer hastalığı: Alkol tüketimi ve fazla şeker tüketimine bağlı karaciğer yağlanması ve hasarını engelleyici, karaciğer kanseri riskini azalttığı düşünülüyor.
Rektum kanseri:
Kalın bağırsağın en alt kısmının kanser riskini bilhassa bayanlarda düşürdüğü lakin kalın bağırsak riskini azaltmadığından bahsediliyor.Kalp ritm bozukluğu: Günde 1-3 bardak içilen kahvenin aritmi riskini yüzde 25 azalttığı ancak kafeine hassas bireylerde ise riski arttırabileceği bildiriliyor.Kalp damar hastalığı: Günde 3 bardak kahve tüketenlerin daha az ve daha çok tüketenlere nazaran kalp damarlarında kalsiyum yani kireç birikiminin daha az olduğu münasebetiyle kalp krizi riskinin azaldığı düşünülüyor. Hasebiyle az yahut çok tüketmek yarar sağlamıyor, günde 3 bardak kadar tüketmek gerekiyor.
Kimi şahıslarda kahvenin makus kolestrol seviyesini arttırabildiği biliniyor, bu şahısların filtre kahve tüketmeleri durumu düzeltiyor.Safra kesesi taşı:
Nizamlı kahve tüketenlerde tükenmeyenlere nazaran safra kesesi taşı daha az rastlanıyor.Prostat kanseri: 2011’de yayınlanan 50 bin kişiyi inceleyen bir araştırma prostat kanseri riskinin günde 3 bardak kahve tüketenlerde yüzde 30, 6 bardak tüketenlerde yüzde 60 azaldığını bildiriyor. Benzeri formda kesin olmamakla bir arada böbrek kanseri riskini de azaltabileceği düşünülüyor.
İnme:
Çalışmalar günde 1-4 bardak kahve tüketiminin felç riskini yüzde 20 civarı azalttığını gösteriyor.Kemik erimesi: Günde 6-8 adetten fazla kahve tüketiminin, kâfi kalsiyum ve magnezyum içeren besin tüketmeyenlerde kemik erimesine neden olabileceği kestirim ediliyor.
Kahvenin yararı neye dayanıyor?
Taze çekilmiş ve demlenmiş kahvenin temel yararının, içerdiği kafeinden daha çok, polifenol kümesi antioksidanlardan flavinoid, klorojenik asid, E vitamini, glutation üzere hususların zenginliğine bağlanıyor.Ayrıca kafeinin beyin ve kas hücrelerinin yenilenmesini sağlayan bir hususun üretimini arttırdığı, yaşlanmayı yavaşlattığı biliniyor.
Kafein ziyanlı mı? Kafeinsiz mi içmeli?
Kafeine hassas bireylerin uykularının kaçmaması, için yatmadan 5-7 saat kadar evvel kahve içmeyi bırakmaları gerekiyor. Bu bireylerin kahve sonrası gerginlik, sonluluk, kan basıncı ve kalp ritminde yükselme, karında kramp hissettikleri, idrara sık çıktıkları biliniyor. Bu durumdakilerin ve mide ülseri olanların, kafeinsiz kahve içmeleri öneriliyor. Sütle birlikte içilmesi mide yanmasını azaltsa da kafeinin tesirini değiştirmiyor.
**
İlaçla denetim altına alınamayan tansiyon hastalarının ve kalp yetersizliği olanların da tabiplerine istişareden kahve tüketmemeleri gerekiyor.**Yemekten sonra tansiyon düşmesi yaşayan yaşlılarda kahve içmek tansiyonu düzeltiyor. **Günde 3-6 bardak içilen Kafeinsiz kahvenin ise makus kolesterolü yüzde 10 arttırdığı biliniyor, güzel kolesterol üzerin tesiri ise değişiyor. Şişmanlarda kafeinsiz kahve âlâ kolesterolü arttırırken olağan kilolularda yüzde 30 düşürüyor.**Gebelerin doktorlarına danışmak kaydıyla günde 1-2 bardaktan fazla kahve içmemeleri öneriliyor.Sonuç olarak kahvenin yararı da ziyanı da bireyden bireye değişebiliyor.
Ağrı kesici tesiri
Ağrıya dayanıklılık sağladığı ve ağrı kesici ilaçların tesirini arttırdığı için kimi ilaçların içine kafein ekleniyor. Bu nedenle kafein içeren ilaçlarla bir arada kahve tüketimine dikkat etmek gerekiyor.BağımlılıkGünde 2-3 bardak kahve tüketenlerin, zayıf bir bağımlılık hissettikleri, bırakmak zorunda kalırlarsa 1 hafta içinde azaltarak sorun yaşamadan bırakabildikleri biliniyor.
Kafein ölçüsü neye bağlı?
Kahve, birebir ölçüde çayın 2 katı kadar kafein içeriyor.Sanılanın bilakis koyu kavrulmuş kahve uzun mühlet ısıya maruz kaldığından daha az kafein içeriyor. Mırra (Arap adabı kahve) en az, Türk kahvesi orta, espresso İtalyan kahvesi ise en çok kavrulan kahve olarak sıralanıyor.Koyu kavrulmuş kahvenin ise, yararlı hususları en yüksek oranda içerdiği biliniyor. Hatta en koyu kavrulmuş kahve, mide asidini fazla arttırmadığı için daha rahat içilebiliyor. Üstelik az kavrulmuş kahveye nazaran daha çok kilo verdiriyor.
Kafein ölçüsünü etkileyen bir öteki nokta ise kahvenin ne kadar ince çekildiği! En ince çekilen kahve, (orta seviyede kavrulan kahveler arasında) Türk kahvesi en yüksek oranda kafein içeriyor.Yavaş yavaş damlayarak filtre edilerek demlenen yahut bardak içinde filtrenen Fransız yolu kahve, ısıyla daha kısa mühlet muamele gören espresso kahveye nazaran daha fazla kafein içeriyor. Türk kahvesinin çok ince çekilmesi nedeniyle havanın neminden çok daha kolay etkilenip bayatladığı ve yararının azalıp hatta ziyanlı hale dönüşülebildiği bilindiğinden, daima az ölçüde yeni kavrulmuş ve taze çekilmiş olarak satın alınması, tüketilmesi gerekiyor.
