İzmir’in Karaburun ilçesinde hayvanları için kış ve baharı düşük rakımlı yerlerde geçiren Yörük Tokaç ailesi, ağır mesailerine ramazanda da devam ediyor. Küçükbaş hayvanları için yılda iki kere yer değiştiren Tokaç ailesi, Anadolu’daki yüzlerce …
İzmir‘in Karaburun ilçesinde hayvanları için kış ve baharı düşük rakımlı yerlerde geçiren Yörük Tokaç ailesi, ağır mesailerine ramazanda da devam ediyor.
Küçükbaş hayvanları için yılda iki defa yer değiştiren Tokaç ailesi, Anadolu’daki yüzlerce yıllık Yörük geleneğini sürdürüyor. Geçimini keçi yetiştiriciliği yaparak sağlayan aile, günün neredeyse tamamını İzmir’in en batı bölümündeki kırsal alanda hayvanlarıyla ilgilenerek geçiriyor.
Elektrik çizgilerinin bulunmadığı bölgede güneş panelleri sayesinde güçten yararlanma imkanı yakalayan ailenin şu günlerdeki ömrü, ramazan ayında tutulan oruç, sobanın başında yapılan iftar ve sahurla tamamlanıyor.
Sahurun akabinde mesainin başladığı ağıllarda, oğlakları annelerinden ayıran çobanlar sürüleri meralara götürüyor. Bu sırada meskende kalan aile bireyleri yeni doğan oğlakların süt emmesine yardımcı olup, meskende kalan hayvanları besliyor.
Meraya çıkan keçiler ise çoban ve köpeklerle yarımadanın sarp kayalıklarında yol alıyor.
Kadınların gün boyunca süt sağımı, peynir, yoğurt ve konut işlerini yaptığı yayla hayatında erkekler ise çobanlık, süt sağımı ve hayvanların bakımıyla ilgileniyor.
İftara yakın mesai yoğunlaşıyor
Güneşin batmasına saatler kala sürüler tekrardan ağıla gelmeye başlıyor. Sağım süreci yapıldıktan sonra iftara yakın anlarda tekrar oğlaklar annelerine kavuşuyor.
Yoğun mesainin akabinde aile bireyleri de sobanın başında oruçlarını açmanın memnunluğunu yaşıyor. Ailenin tükettiği besinler ise kendi ürettikleri süt ve süt eserlerinin yanı sıra meskenin yanında yetiştirdikleri sebzeler oluyor.
Kış ve ilkbahar devrini daha ılık olan ilçe merkezine yakın Uzundere mevkisinde geçiren besiciler, havalar ısınınca 1200 rakımlı Akdağ’daki ağıllara götürecek.
Çocukluktan itibaren bu işin içinde olduğunu anlatan Tokaç, ramazan mesailerini şu sözlerle anlattı:
“Saat 04.30 üzere sahura kalkıyoruz, ondan sonra mesaimiz de başlıyor. Hayvanları 7.30 üzere çıkarıyoruz, akşam da iftar yapacağımız için biraz erken içeri alıyoruz. Severek yapılan iş sıkıntı olmaz o yüzden oruç da bizi zorlamıyor, rastgele bir kasvet yaşamıyoruz. Çok şükür emeğimizin karşılığını alıyoruz. Aslında kanaat etmezsen güçlü olamazsın, hakkına razı olmadığında da keyifli olamazsın. Kimsenin işinde gözümüz yok, çok şükür kendi halimizde gidiyoruz yavaş yavaş. Çok şükür aksatmadan oruçlarımızı tutuyoruz, ramazan hoş gidiyor. Rabb’im hepimizi iyi bayramlara ve günlere çıkarsın.”
Keçilerin mayısa kadar doğumlarının devam edeceğini lisana getiren Tokaç, daha sonra yüksek rakımlı yaylalara göç edeceklerini, burada da yaklaşık 6 ay kalacaklarını tabir etti.
Güneş gücü sayesinde teknolojiden yararlanabildiklerini anlatan Tokaç, “Eksiksiz hayat olmaz lakin halimize şükürler olsun. Kimsenin canını yakmayacaksın, hayvana haram yedirmeyeceksin, işin sırrı bu. Bundan ekmek yemek istersen, huzur bulmak istersen kimseye ziyan vermeyeceksin, helalinden yapıp helalinden satacaksın. Bu işi yaparken keyif alıyorum zira bu keçileri seviyoruz.” biçiminde konuştu.
Tokaç’ın oğlu Halil İbrahim Tokaç ise işlerinin güç olduğunu lakin geçmişte bunun daha zorunu gördüklerini söz etti.
Ürettikleri süt ve süt eserlerinin çok ilgi gördüğünü ve taleplere yetişemediklerini anlatan Tokaç, oruç tutmanın işlerini aksatmadığını lisana getirdi.
İlçe merkezinde 5. sınıfa devam eden ve her fırsatta ailesine yardım etmeye gelen Görkem Tokaç da burada olmaktan çok keyif aldığını ve cet mesleğini sürdürmek istediğini anlattı.