İsrail, Lahey’de yargılanıyor! BM Temsilcisi, duruşmada Filistinli çocukları anlatırken gözyaşlarını tutamadı

Filistin‘in Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Riyad Mansur, Milletlerarası Adalet Divanındaki (UAD) duruşmada Filistinli çocuklardan kelam ederken gözyaşlarına hakim olamadı.

Hollanda’nın idari başşehri Lahey’deki Barış Sarayı’nda faaliyetlerini yürüten Milletlerarası Adalet Divanında İsrail‘in, işgal ettiği Filistin topraklarındaki uygulamalarının türel sonuçlarının ele alındığı duruşmalar başladı. Dışişleri Bakanı Riyad el-Maliki’nin başkanlık ettiği Filistin heyetinde BM Daimi Temsilcisi Mansur da yer aldı. Maliki ve Filistin’in avukatlarının konuşmalarının akabinde kelam alan Mansur, Filistin halkı, hukuk ve barış tehlikede olduğu gerekçesiyle BM Genel Konseyinin, UAD’ye Filistin’le ilgili sorular yönelttiğini anımsattı.

“ULUSLARARASI HUKUK, NE O ÇOCUKLARI NE DE AİLELERİNİ KORUMADI”

Mansur, “Bu sorularla ilgili olarak hukukun açıklığı, İsrail tarafından devam eden ihlalin ispatlarıyla eşleşmektedir, bu ihlal en insanlık dışı düzeylere ulaşmıştır.” dedi. Filistin halkının, 75 yıldır bulunduğu coğrafyanın ve hatta tarihin dışına itilme teşebbüsleriyle karşı karşıya kaldığına işaret eden Mansur, “Hukuk muhakkak açık olmasına karşın hesap verilebilirlik olmadan ayaklar altına alınıyor, adalet yok ve adalet olmadan barış olamaz.” diye konuştu.

İsrail’in 75 yıl sonra yasa dışı davranışlarının sonuçlarına katlanmak zorunda bırakılması gerektiğini vurgulayan Mansur, kelamlarını şöyle sürdürdü: “İsrailli önderler, artık niyetlerini gizleme gereksinimi hissetmiyor. Filistin halkından o denli ya da bu türlü kurtulacaklarını açıkça söylüyorlar. Onlar, kanunlara meydan okuyor ve yasalar da zar sıkıntı karşılık veriyor. Filistin için hukuk, hareket ve hesap verebilirlik için katalizör olmaktan çok ihlallerin ciddiyetinin bir ölçüsü olmaya devam ediyor. Bugün Gazze’deki Filistinli çocuklar için milletlerarası hukuk ne manaya geliyor? Milletlerarası hukuk ne o çocukları ne ailelerini ne de topluluklarını korumadı. Biz, hissesine düşenden çok daha fazla acıya katlanmış gururlu ve dirençli bir halkız. Bugün Filistinli olmak çok acı verici. Nasıl bu türlü bir kayba ve adaletsizliğe maruz kalabildik? Bu türlü bir hukuksuzluk ve aşağılanma tekrar tekrar yaşanır mı?”

“ADALET ARAYIŞIMIZ BİZİ UAD’A GETİRDİ”

Mansur, İsrail’in hukuka muhalif ilhakını yasallaştırmaya ve yüz binlerce yasa dışı yerleşimciye alan açmaya çalıştığına dikkati çekerek, Filistinlilerin varlığını inkar eden İsrail’in ihlallerini sonlandırmak yerine artırdığını kaydetti.

Filistinlilerin adalet arayışının kendilerini UAD’ye getirdiğini belirten Mansur, Divanı İsrail’in işgal altındaki topraklardaki varlığının yasa dışı olduğunu teyit etmeye çağırdı. Mansur, “(UAD’den) İşgalin derhal, büsbütün ve şartsız halde sonlandırılması gerektiği görüşüne hükmetmenizi istiyoruz.” dedi.

KONUŞMASININ SONUNDA GÖZYAŞLARINI TUTAMADI

Konuşmasının sonunda Filistinli çocuklardan kelam ederken gözyaşlarına hakim olamayan Mansur, şu tabirleri kullandı: “Filistin Devleti, bu mahkemeye memleketler arası hukukun korunması, adaletsizliğin sona erdirilmesi, adil ve kalıcı barışın sağlanması için milletlerarası topluma rehberlik etmesi, Filistinli çocukların demografik bir tehdit olarak değil çocuk olarak muamele gördüğü, ilişkin olduğumuz kümenin kimliğinin hepimizin sahip olduğu insan haklarını azaltmadığı, hiçbir Filistinlinin ve hiçbir İsraillinin öldürülmediği, iki devletin barış ve güvenlik içinde yan yana yaşadığı bir geleceğe yanlışsız bize yol göstermesi için davette bulunmaktadır.

Filistin halkı, yalnızca kendi haklarına hürmet gösterilmesini talep etmektedir. Daha fazlasını istemiyorlar. Daha azını ve öbür hiçbir şeyi kabul edemezler. Özgürlük, adalet ve barışın geleceği burada ve artık başlayabilir. Yasanın ne olduğu, neyi gerektirdiği ve uygulamada ne manaya geldiği konusunda mümkün olan en net açıklamayı yapmak sizin elinizdedir. BM’nin tüm üyeleri olarak bilgeliğinize, adilliğinize, adalete ve hukukun üstünlüğüne olan bağlılığınıza güveniyoruz.”

UAD’DE İSRAİL’İN FİLİSTİN’İ İŞGALİNİN TÜREL SONUÇLARINA AİT DURUŞMALAR BAŞLADI

Duruşmalar kapsamında ortalarında Türkiye’nin de yer aldığı 52 devletin yanı sıra Arap Birliği, İslam İşbirliği Teşkilatı ve Afrika Birliği, 19-26 Şubat tarihlerinde, İsrail’in Doğu Kudüs dahil işgali altındaki Filistin topraklarındaki uygulamalarının türel sonuçlarına ait beyanlarda bulunacak.

Başta İsrail olmak üzere, işgalin devletler ve BM açısından sonuçlarının da ele alınacağı 6 gün sürecek duruşmalarda her bir devlet ve kuruluş, otuzar dakika sunum yapacak.

TÜRKİYE’NİN SUNUMU 26 ŞUBAT’TA

Filistin tarafının sunumuyla başlayan duruşmalarda Türkiye’nin Dışişleri Bakanlığının sunumu, son gün olan 26 Şubat’ta TSİ 12.00’de gerçekleştirilecek.

Hollanda’nın idari başşehri Lahey’deki Barış Sarayı’nda faaliyetlerini yürüten UAD’de halka açık duruşmalar canlı yayımlanıyor.

Sözlü sunumlarda yalnızca Filistin’e 3 saat mühlet tanınıyor. Kelamlı beyanda bulunacak devletlerin ortasında ABD, Rusya, Çin, İngiltere, Fransa, Almanya, İran, Kanada, Mısır, Güney Afrika, Japonya, İspanya, Suudi Arabistan, Malezya, Pakistan, Hollanda’nın yanı sıra AB, Orta Doğu ve Asya-Pasifik bölgesinden çok sayıda ülke yer alıyor.

Divan önünde istişare görüşünde birinci sefer bu kadar çok sayıda devletin yazılı ve kelamlı beyanda bulunduğu görülürken yazılı beyanda bulunan İsrail’in kelamlı duruşmalarda yer almaması dikkati çekiyor.

Aralarında Türkiye’nin de olduğu 57 ülke ve memleketler arası kurum, müracaat görüşü verilecek sorular hakkındaki kendi tavırlarını içeren yazılı beyanlarını UAD’ye sunmuştu.

BM GENEL KONSEYİ UAD’DAN GÖRÜŞ İSTEMİŞTİ

BM Genel Şurası, 30 Aralık 2022 tarihli kararında UAD’ye, Divan Statüsü’nün 65. unsuruna dayanarak 1967’deki savaştan bu yana İsrail’in Filistin’deki işgalinin tüzel sonuçlarına ait iki soru yöneltti.

BM Genel Şurasının Divandan yanıtlarını talep ettiği sorular şu halde:

• “1- İsrail’in, Filistin halkının kendi bahtını tayin hakkını daima olarak ihlal etmesinin, işgali sürdürmesinin, 1967’den bu yana Filistin topraklarındaki yerleşim ve ilhak faaliyetlerinin, Kudüs’ün demografik yapısını, karakterini ve statüsünü değiştirmeye yönelik faaliyetlerinin ve ilgili ayrımcı mevzuat ve önlemleri kabul etmesinin hukuksal sonuçları nelerdir?
• 2- İsrail’in, birinci soruda belirtilen uygulamaları, işgalin tüzel statüsünü nasıl etkilemektedir ve bu durumun tüm devletler ve Birleşmiş Milletler için doğurduğu hukuksal sonuçlar nelerdir?”

Danışma görüşü talebi, 17 Ocak 2023’te BM Genel Sekreteri tarafından UAD’ye ulaştırılırken Divan, BM üyesi devletlere ve Filistin’e müracaat görüşü istenen sorular hakkında yazılı ve kelamlı beyanda bulunma haklarına ait bildirim yaptı.

DANIŞMA GÖRÜŞÜNÜN ETKİSİ

UAD’nin verdiği müracaat görüşleri, her ne kadar bağlayıcı olmasa da birçok devlet ve kuruluş tarafından dikkate alındığı ve verilen görüşe uygun hareket edildiği belirtiliyor.

Yine UAD’nin 22 Temmuz 2010’da milletlerarası hukukta bir devletin tek taraflı bağımsızlık ilan etmesinin yasaklanmadığı istikametinde verdiği müracaat görüşünün akabinde, Kosova’nın bağımsızlığının meşruiyeti arttı ve bağımsızlığını tanıyan devlet sayısı çoğaldı.

UAD’nin görüşünün, işgalin milletlerarası hukuka karşıtlığı tarafında olması durumunda, bunun İsrail ve öteki ülkeler açısından getirdiği sonuçları da tespit etmesiyle, İsrail üzerindeki baskının artması ve ona açıkça dayanak veren ülkelerin milletlerarası toplum tarafından tavırlarını gözden geçirmeye zorlanmaları mümkün.

İSRAİL’İN GAZZE’Yİ İŞGALİNDE 7 EKİM SONRASI

Hamas’ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları, “Filistinlilere ve başta Mescid-i Aksa olmak üzere kutsal pahalara yönelik daima ihlallere karşılık verme” gerekçesiyle İsrail’e 7 Ekim 2023’te kapsamlı akın düzenledi.

İsrail, 7 Ekim’deki akınlarda 1200 İsraillinin öldüğünü, 5 bin 132 kişinin de yaralandığını açıkladı.

GAZZE’DE 12 BİNİ ÇOCUK 29 BİN KİŞİ ÖLDÜRÜLDÜ

İsrail’in 7 Ekim’den bu yana Gazze Şeridi’ne düzenlediği taarruzlarda en az 12 bin 660’ı çocuk, 8 bin 570’i bayan olmak üzere 29 bin 92 Filistinli öldürüldü, 69 bin 28 kişi yaralandı.

Enkaz altında hala binlerce meyyit olduğu bildirilirken, halkın sığındığı hastane ve eğitim kurumları gaye alınarak sivil altyapı da tahrip ediliyor.

İsrail ordusu, Gazze Şeridi’ne taarruzlarının başladığı 7 Ekim’den bu yana 235’i karadan işgal sürecinde olmak üzere 572 askerinin öldürüldüğünü duyurdu.

Çatışmalara 24 Kasım 2023’te 4 günlüğüne verilen ve daha sonra 3 gün daha uzatılan “insani ara”da 81 İsrailli ve 240 Filistinli esir karşılıklı özgür bırakıldı. Öte yandan İsrail, binlerce Filistinliyi alıkoyup hapsetmeye devam etti.

İşgal altındaki Batı Şeria ve Doğu Kudüs’te de 7 Ekim 2023’ten bu yana İsrail güçleri ile yasa dışı Yahudi yerleşimcilerin taarruzlarında 395 Filistinli hayatını kaybetti.

İsrail ordusu ile Hizbullah ortasında 8 Ekim 2023’ten bu yana yaşanan çatışmalarda 205 Hizbullah mensubu, 11 Emel mensubu, 12 Filistin İslami Cihad Hareketi ve 12 Hamas Hareketi mensubunun yanı sıra 41 Lübnanlı sivil, 1’i asker 2 Lübnan güvenlik vazifelisi, 6 İsrailli sivil ve 11 İsrail askeri hayatını kaybetti.