İlk kez düzenlenen zirveye Kanal İstanbul damgası

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı öncülüğünde bu yıl birinci sefer düzenlenen ve bundan sonraki yıllarda klasikleşmesi planlanan “Türkiye Denizcilik Zirvesi”, 1, 2 ve 3 Temmuz 2021 tarihlerinde hibrit bir aktiflik olarak Tersane İstanbul’da gerçekleştirildi.

Açılış oturumunda, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, İstanbul Valisi Ali Yerlikaya ve Milletlerarası Denizcilik Örgütü (IMO) Genel Sekreteri Kitack Lim’in açılış konuşmaları gerçekleştirdiği aktiflikte, kamu, sivil toplum, akademi ve iş dünyası başta olmak üzere denizcilik kesimindeki tüm paydaşlar bir ortaya geldi.

Kapanışı Bakan Karaismailoğlu gerçekleştirdi

Doruğun son gününde Bakan Karaismailoğlu bir kapanış konuşması gerçekleştirdi. Karaismailoğlu, Kanal İstanbul’u anlattığı oturumda kesim paydaşlarının bir ortaya geldiği ve son derece verimli geçen tepenin gelenekselleşerek her yıl Kabotaj Bayramı’nda nizamlı olarak yapılmaya devam edileceğini belirtti.

Doruğun gerçekleştiği Tersane İstanbul’un kent için çok değerli bir proje olduğuna ve önümüzdeki yıl tamamlanarak İstanbul’a kıymet katacağına dikkat çeken Bakan Karaismailoğlu, “Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, gelişen gereksinimlere hazırlıklı olmak zorunda. Bu yalnızca denizler için değil kara, hava, tren yolu manasında hazırlıklı olmak kaide. Zira, hareketlilik ve teknoloji gelişiyor. Bu nedenle 5-10 yıllık master planlarınız olmak zorunda. Ülkemizde son yıllarda çok büyük projeler gerçekleşti. Planlamaları yapıldı, gereksinimlere bakıldı ve kıymetli işler yapıldı. Karayoluna büyük ağırlık verildi. Havayolundaki eksiklikler tamamlandı ve ‘hava yolu halkın yolu’ oldu. Raylı sisteme yönelik de önemli yatırımlar yapıldı. Denizcilik de çok değerli. Zira ihracatın bel kemiği denizcilik” sözlerini kullandı.

“Kanal İstanbul kendisini 12 yılda finanse edecek”

Kanal İstanbul’un, dünyanın vizyon projelerinden biri olduğuna vurgu yapan Karaismailoğlu, dünyanın en büyük 10 iktisadı olmayı hedefleyen Türkiye’nin zati gerçekleştirdiği ulaştırma ve altyapı projeleriyle global ticarete istikamet verir pozisyonda olduğunu bildirdi. Kanal İstanbul üzere kanal projelerinin dünyanın birçok yerinde yapıldığını, bilhassa Doğu Avrupa’da gereksinimden doğan kanal projelerinin hayata geçirildiğini kaydeden Karaismailoğlu, “Lojistik koridorları hızlandırmak için kanallar yapılıyor. Dünya ticaretinin yüzde 90’ı denizlerde geçiyor. Bu nedenle deniz ticaretine değer verip alternatifler sunmak zorundasınız. Kanal İstanbul projesi için beş tane güzergah tespit edildi ve bunlar ortasından en uygun olan seçildi. Çevreci bir proje tasarlandı. Kanal İstanbul yatırımından sonra gemi geçişlerinden önemli gelir sağlanacak. Ayrıyeten, Karadeniz’de değerli liman yatırımları da olacak. Projenin 12 yılda kendi kendini finanse edeceğini düşünüyoruz” dedi.

“Kanal İstanbul’un sarsıntıyla ilgisi yok”

Kanal İstanbul’un, zelzelesi tetikleyen bir yanı olmadığının da altını çizen Karaismailoğlu, projenin derinliğinin 20.75 metre olduğunu anlatarak, “Vezneciler’deki metro çalışmasının derinliği ise 60 metre, o vakit metro da yapmayalım. Esasen bu işin uzmanları, bilim adamları bu bahisle ilgili noktayı koydular. Kanal İstanbul projesinin bu bahisle ilgili rastgele bir olumsuz durumu yok. Kanal İstanbul ile alakalı sorulacak her sorunun karşılığı var. Zira projenin en başından beri bu mevzuyla bağlı tüm bölümlerin uzmanları her açıdan derinlemesine çalışmalar yaptı. Ayrıyeten, savunmamız açısından ve Montrö açısından da bir sorun oluşturmuyor” halinde konuştu.

“2030 yılına hazırlıklı olmalıyız”

Denizcilik konusunda dünyadaki hareketleri takip etmek gerektiğini işaret eden Karaismailoğlu, “Dünya’da Çin’den Avrupa’ya yıllık 710 milyar dolarlık bir ticaret hacmi var. Ülkemiz Çin ile Avrupa ortasında Avrasya’nın merkezinde. Coğrafik pozisyonumuzun avantajlarını kesinlikle fırsata çevirmemiz ve lojistik planlayıcı olmamız gerekiyor” açıklamasında bulundu.

Bugün, dünyadaki ticaret hacminin 12 milyar ton olduğunu ve bunun 1.7 milyar tonunun Karadeniz’de dolaştığını anımsatan Bakan Karaismailoğlu, şu tabirleri kullandı:
“2030 yılında bu sayıların iki katına çıkması bekleniyor. Yani dünyada 25 milyar ton, Karadeniz’de ise 3.5 milyar tona çıkacağı öngörülüyor. Şu anda Karadeniz ticaret gölünün tek çıkışı İstanbul Boğazı. Bugün bile burada yaşadığımız çok önemli problemler, tehlikeler var. O nedenle 2030 yılına hazırlıklı olmamız lazım.”

Ana tema Mavi Vatan’ın gücü ve potansiyeli

Denizcilik ve Kabotaj Bayramı kutlamaları ile başlayan Türkiye Denizcilik Doruğunda, Mavi Vatan’ın mevcut gücü ve potansiyeli, denizcilik ve lojistikteki geleceğe dönük yüksek büyüme potansiyeli vadeden alanlar ve bölümün bu büyümeden elde edeceği avantajlar ele alındı. Üç günlük tepe Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının vizyonu doğrultusunda kamudan sivil topluma, akademiden iş dünyasına denizcilik dalının tüm paydaşlarını bir ortaya getirirken, yerli ve yabancı binlerce iştirakçi, çok sayıda oturum, yuvarlak masa toplantısı, atölyeler, ideathonlar, deneyimsel uygulamalar, zenginleştirilmiş içerik ve metodolojilerle karşılıklı bilgi alışverişinde bulunma ve bağ geliştirme imkanı buldu.

Alanında uzman şahıslar konuşmalar yaptı
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, İstanbul Valisi Ali Yerlikaya ve Memleketler arası Denizcilik Örgütü (IMO) Genel Sekreteri Kitack Lim doruğun birinci gününde açılış oturumunda konuşmalar gerçekleştirdi. “Denizcilikte Ticaret” oturumunda, gazeteci Hakan Çelik’in moderatörlüğünde MSC Türkiye CEO’su Hasan Piroğlu, Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) Ticaret Lojistik Şubesi Lideri Jan Hoffmann, TÜRKLİM İdare Heyeti Lideri Mehmet Hakan Genç, Küresel Yatırım Holding İdare Şurası Lideri Mehmet Kutman ve İMEAK Deniz Ticaret Odası Lideri, TOBB Lider Yardımcısı Tamer Kıran, deniz ticaretini bütünsel olarak ele alarak kendi perspektiflerinden bölümdeki son gelişmeleri masaya yatırdı. İştirakçiler, “Pandeminin denizcilik bölümü üzerindeki etkisi”, “Türkiye’nin denizcilikteki konumu” ve “Sektör ticaretinin büyümesi için atılması gereken adımlar” çerçevesinde yaşanan gelişmeleri aktardı. Strathclyde Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Atilla İncecik, “Küresel Denizcilik Teknolojisi, Trendleri, İtici Güçler ve Zorluklar” başlıklı konuşmasıyla bölüme yönelik kritik teknolojik gelişmeleri paylaşırken, Prof. Dr. İlber Ortaylı da “Türk Boğazları Tarihi” başlıklı konuşmasıyla boğazların deniz ticaretindeki rolünü, muharrir İskender Pala ise, “Türk Denizciliğinde Üç Zirve” başlıklı konuşmasında denizcilik tarihinin üç öncü ismi Çaka Beyefendi, Piyale Paşa ve Barbaros Hayrettin Paşa’nın öykülerini anlattı.

Rekabetin yeni ekosistemi ele alındı
Tepenin ikinci gününde dört oturum yapıldı. Inbusiness Genel Yayın Direktörü Hülya Güler moderatörlüğünde gerçekleşen, “Bugünden Yarına Denizcilik Rotası” başlıklı birinci oturumda, “Mavi Vatan” tüm boyutlarıyla ele alındı. Oturumda, Sanmar Deniz İdare Konseyi Lider Vekili Ali Gürün, Botaş Genel Müdür Yardımcısı Talha Pamukçu, Güngen Denizcilik ve Ticaret A.Ş İdare Heyeti Üyesi Mehmet Sait Güngen, Karadeniz Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ersan Başar ve AAB Denizcilik Genel Müdürü Ünal Baylan, denizciliğin dününe, bugününe ve yarınına dair geniş bir perspektif çizdi. “Dönüşüm Söyleşileri”nde ise her daim hayatın odak noktasında olan “dönüşüm” kavramı, içinde bulunduğumuz bilgi toplumu ile birlikte farklı boyutlarıyla değerlendirildi. Oturumda, Deniz Pak Derneği/ TURMEPA İdare Konseyi Lideri Şadan Kaptanoğlu ile “Denizciliğin Ekolojik Dönüşümü” söyleşisi gerçekleştirildi.

Kanal İstanbul tüm ayrıntılarıyla konuşuldu
“Kanal İstanbul Türkyolu” oturumunda, Kanal İstanbul projesi tüm ayrıntılarıyla konuşuldu. Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Kent İdare Uzmanı Prof. Dr. Recep Bozdoğan moderatörlüğünde gerçekleşen oturumda, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Altyapı Yatırımları Genel Müdürü Dr. Yalçın Eyigün, TÜBA Asli Üyesi, İTÜ Öğretim Vazifelisi Prof. Dr. İzzet Öztürk ve Türk P&I Genel Müdürü Ufuk Teker, projeyle ilgili bilimsel değerlendirmelerde bulundu. “Mavi Vatan Stratejisi” oturumunda, denizcilikte etraf siyasetlerin yeri ve kıymeti, güç arzı güvenliği, rekabetin yeni ekosistemi ve bu faktörlerin denizcilik endüstrisine getireceği sonuçlar konuşuldu. Piri Reis Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Oral Erdoğan moderatörlüğünde gerçekleştirilen oturuma, Deniz Kuvvetleri Kumandanı Oramiral Adnan Özbal, Dışişleri Bakan Yardımcısı Yavuz Selim Kıran, Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Selim Dursun, Etraf ve Şehircilik Bakan Yardımcısı Prof. Dr. Mehmet Emin Birpınar, Güç ve Olağan Kaynaklar Bakan Yardımcısı Dr. Alparslan Bayraktar ile Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır katıldı.

Dijitalleşmenin denizcilik dalına yansımaları

Üçüncü günde ise üç oturum düzenlendi. Yıldız Teknik Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Tamer Yılmaz, “Bilginin Türbülansı” başlıklı konuşmasında günümüz dünyasında bilginin üretilmesi, kullanılması ve aktarılmasına ait her noktada yaşanan kıymetli değişimlere dikkat çekerken, TBA Group Kurucusu Yvo Saanen ise, “Denizcilikte Dijital Çağ” başlığı altında gemi trafiği, rota denetim ve kontrol üzere alanlarda gelişen teknolojik sistemleri anlattı. “Denizcilikte Dijitalleşme” oturumunda, konuşmacıların perspektifinden dijitalleşmenin denizcilik kesimindeki yansımaları ele alındı. Gazeteci – Müellif Hakan Güldağ moderatörlüğünde gerçekleşen oturuma, Türk Loydu İdare Konseyi Lideri Cem Melikoğlu, HAVELSAN Genel Müdürü Dr. Mehmet Akif Nacar, UAB Eski Müsteşarı V. Navis Danışmanlık Genel Müdürü Dr. Özkan Poyraz, Kıyı Emniyeti Genel Müdürü Durmuş Ünüvar ve YILPORT Operasyon Lideri Ian James katıldı.

Bilgilendirici etkinlikler yapıldı

Tepede, oturumlar dışında birçok aktiflik ve atölye gerçekleştirildi. Tepenin birinci gününde aktiflik sonunda Denizcilik ve Kabotaj Bayramı kutlamaları kapsamında Sarıyer’den başlayan ve Beşiktaş kıyıda son bulan görkemli bir “Fener Alayı” geçişi gerçekleştirildi. Fener Alayı’nın akabinde, Beşiktaş’ta bulunan Barbaros Hayrettin Paşa’nın türbesinde ve kıyıda ışık gösterisi düzenlendi. Çocukların denizciliğe ilgisini artırmak için “Denizi Tanıyalım” ve “Denizcilik Bağları Atölyesi” ilgi çeken atölye etkinliklerinden birkaçı oldu. Ayrıyeten, denizcilik tecrübesi yaşamak isteyenlerde 360 derece LED ile donatılmış tünel ile denizcilik tarihini yaşama imkanı buldu.

Doruğun ikinci gününde konuşan Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Selim Dursun konuşmada, Mavi Vatan’ın stratejik pozisyonundan bahsederken, Kanal İstanbul’un değerini anlattı.

Etraf ve Şehircilik Bakan Yardımcısı Prof. Dr. Mehmet Emin Birpınar ise tepede yaptığı konuşmada, Kanal İstanbul’un bir fantezi projesi olmadığını, İstanbul’da yaşayan 20 milyon nüfusun sıhhatini muhafaza projesi olduğunu vurgularken, Güç ve Natürel Kaynaklar Bakan Yardımcısı Dr. Alparslan Bayraktar da, “Kanal İstanbul dünyanın güç güvenliği için olağanüstü kıymetli bir projedir” dedi.

Dışişleri Bakan Yardımcısı Yavuz Selim Kıran ise konuşmasında, “Montrö Mukavelesinin geçerli olduğu Boğazlar son derece net bir biçimde tabir edilmiştir. Kanal İstanbul bu kapsamın dışındadır” tabirini kullandı.

Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır da Türkiye’nin denizlerde daha da güçlü olması ismine Ulusal Teknoloji Hamlesi’nin katkılarını anlattı.
Tepe, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu’nun bölüme, tepeye ve Kanal İstanbul’a ait değerlendirmelerini gerçekleştirmesinin akabinde sona erdi.