MAHMUT EKİNCİ / NİLAY KAMU TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi’nde düzenlenen aktiflik, Cumhurbaşkanlığı himayesinde, Ulusal Savunma Bakanlığı mesken …
TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi’nde düzenlenen aktiflik, Cumhurbaşkanlığı himayesinde, Ulusal Savunma Bakanlığı mesken sahipliğinde, Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı idare ve sorumluluğunda gerçekleşiyor.
Dünyada düzenlenen 32 savunma endüstrisi fuarı ortasında iştirakçi firma sayısı prestijiyle üçüncü sırada yer alan IDEF, Türkiye’nin bir dünya markası olarak 15’inci defa düzenleniyor. Fuara 79 ülkeden 154 heyetin, bu heyetlere dahil de yaklaşık 500 heyet üyesinin iştiraki bekleniyor.
Milliyet.com.tr olarak bizler de dünyanın yakından takip ettiği IDEF 2021 Memleketler arası Savunma Sanayii Fuarı’nda öne çıkan kimi eserleri sizler için inceledik.
TRVG 18 FALCON TRACER YÜKSEK PERFORMANSLI E/O GÖZLETLEME VE TAKİP SİSTEMİ
Fuarda sergilenen eserler hakkında bilgi aldığımız yetkili, her iki Falcon aygıtın da birinci defa IDEF 2021 ile görücüye çıktığının altını çizdi.
TRVG 18 Falcon temelde küçük İHA ve taktik İHA platformları için tasarlanmış bir gözetleme gimbali olarak sınıflandırılıyor. Yeni eser olarak IDEF’te gösterilen TRVG 18 Falcon, iki eksenli bir çalışma sistemine sahip.
DÜNYANIN EN HAFİFİ
Transvaro imzalı 18 Falcon şu anda dünyanın en hafif gimballerinden biri olarak gösteriliyor. Öte yandan çok hafif olmasıyla öne çıkan bu aygıt üzerinde yer alan otomatik yakınlaştırma ve otomatik odaklanma özelliklerine de sahip. Yerleşik bir görüntü kaydediciye de yer verilen bu modelde termal kamera, HD gündüz ve gece kameraları da yer alıyor.
Bir başka gözetleme ve takip sistemi olan TRVG 28 Falcon çok helikopterler için geliştirilmiş ve dört eksenli olarak çalışıyor. Bu aygıtta da termal kamera, HD gündüz ve gece kameraları yer alıyor fakat gelişmiş soğutma sistemi sayesinde daha kapsamlı vazifelerde kullanılabiliyor. Öte yandan Falcon 18’e nazaran İHA’lara ek olarak helikopterlere de entegre çalışabiliyor.
ROKETSAN’DAN MİKRO UYDU FIRLATMA SİSTEMİ
Türkiye’nin uzaya bağımsız erişimini sağlamak hedefiyle geliştirilen bu sistemin projesi 29 Ekim 2018 yılında imzalandı ve akabinde çalışmalar başladı. Proje kapsamında geliştirilen sistemler ortasında hem mikro uydu fırlatma aracı, hem ölçüm takip sistemleri, hem de fırlatma aracının fırlatılacağı bir uydu fırlatma merkezi var.
Şu anda teknolojinin geliştirmesi üzerinde çalışan Roketsan mühendisleri, 29 Ekim 2020 tarihinde sonda roketiyle bu sistemi birinci defa denemişti. Roketsan yetkilileriyle gerçekleştirdiğimiz görüşmede ise sistemin ilerleyen süreçte çok daha fazla test ile karşımıza çıkacağını öğreniyoruz.
Roketsan yetkilisi, sistem ile ilgili şu sözleri kullandı: “Sonda roketi kapsamında, katı yakıt roket motoru, sıvı yakıt roket motoru, atmosfer dışı denetim sistemleri ve çeşitli airodinamik sistemler ve yararlı yük kapsülü teknolojileri orada denendi küçük olarak. Bundan sonraki evrede ise büyük sistemin testlerine geçiyoruz.”
Testlerin sonda roketi ile 2023 yılında da devam edeceği aktarıldı. Roketsan olarak birinci sonda roketi atışlarıyla başlayacak olan süreç sonrasında da geliştirilerek devam edecek. Yüzde yüz yerli olan bu roketin dizaynında ve yazılımında Türk mühendis ve tasarımcıların imzası bulunuyor.
Aktarılan bilgiler ışığında aslında bu uydu fırlatma sisteminin aileler formunda geliştirilecek bir sistem olduğu da belirli oluyor. Örneğin mikro olarak tabir edilen sistem 100 kilogram uydular için geliştiriliyor. İlerleyen süreçte bunun kapasitesi de artırılacak.
BİR İLK! SANAL ALANLAR İLE MAYIN VE EYP TESPİTİ
Farklı tahlilleriyle bizleri karşılayan Mesan, mayın dedektörleri ve kıyafetlerine ek olarak dedektör eğitim sistemlerine de mesken sahipliği yapıyor. Mesan Elektronik Sanayi ve Ticaret A.Ş’nin Genel Müdürü Mustafa Ünlü, “Şirketin bünyesinde metal mayın dedektörleri ve dedektör eğitim sistemleri var. Bunlara ek olarak yardımcı sistemler kapsamında mayıncı kıyafetleri de sunuyoruz.’’ dedi.
2020 yılından bu yana iki farklı ülkeye ihracat yapan Mesan, ilerleyen devirde sistemin daha fazla ülke tarafından tercih edileceğini öngörüyor. Çünkü bu sistemlere olan talep de her geçen gün artıyor.
KULLANIMI ÇOK KOLAY
Ünlü, kelamlarına MEPAK ile devam ediyor: “MEPAK, ismi verilen dedektör operasyonel birlikler için yapıldı ve büsbütün katlanabilir bir dedektör. Kullanımı çok kolay. Bizim ordu muhtaçlıkları neyse orta yüzü de ona nazaran tasarlandı.
Sistem süratli bir biçimde kullanıma hazır hale geliyor. Alanda basitçe ayarlandığı için kullanıcının maksadı çarçabuk bulması sağlanıyor. Kendi kendini alana çabucak adapte edebiliyor. Şu anda Jandarma Genel Komutanlığı’nda 400 adet sistemimiz kullanılıyor.”
2019 yılının sonunda biten bu eserin 2020 yılında Savunma Sanayi Başkanlığı ile mukavelesi imzalandı ve Jandarma tarafından faal olarak kullanılıyor. Birinci kere IDEF 2019’da prototipi sergilenen bu eser seri üretimle birlikte birinci sefer IDEF 2021 fuarında sergilenmeye başlandı.
MAYIN TARAMA FAALİYETİ YAPAN BİRLİKLER İÇİN TASARLANDI
Seri üretim halinden çıkmış haliyle yeniden bizleri birinci kere IDEF 2021’de karşılayan bu eser, insani tarama faaliyeti yapan birlikler tarafından tercih edilen bir model olması bekleniyor. Ünlü, “MEMAR’ın operasyon mühleti çok daha uzun, 10 saat kadar. Ergonomisi daha yüksek. Operasyonel olan birlikler ve operasyon olmayan birlikler ortasında temel farklılıklar bunlar.”
Bilhassa MEPAK hafif ve katlanabilir yapısıyla operasyonel birliklere yönelik tasarlanmış durumda. Bu mayın sistemleri o kadar hassas ki kalemin ucu kadar olan mayın içindeki metali kısa müddette tespit edebiliyor. MEMAR iki kesimden oluşuyor. Arama aparatının değiştirilmesiyle güçlü alanlara da giriş yapabilen bu aygıt, acil olmayan durumlarda vaktin kısıtlı olmadığı durumlarda uzun tarama yapmak için geliştirildi.
Hem MEMAR hem de MEPAK IDEF 2021’de seri üretimde birinci defa görücüye çıkmasıyla dikkat çekiyor. Öte yandan MERGEN PARKUR ismi verilen sanal gerçeklik tabanlı dedektör eğitim simülasyon sistemi de MESAN imzalı olarak bizleri karşıladı. Aygıt, VR başlık ile mayın arama sürecini sanal olarak sunuyor. Böylece tehlikeli vazifeye başlamadan evvel onu ‘simüle etmiş’ oluyor. Bu aygıt yabancı iştirakçiler tarafından büyük bir ilgi ile karşılandı.
Bu sistem sayesinde, mayın ve el imali patlayıcı gayesinin tespiti, seçilebilir sanal parkurlar, seçilebilir sanal mayın ve el üretimi patlayıcı tehditleri, sesli, görsel ve titreşimli dedektör ikazları, anlık eğitim takibi, taranmış ve taranmamış alanların gösterimi, eğitim sonu ayrıntı raporlama yapılabiliyor.