WikiLeaks’in kurucusu Julian Assange’ın ABD’ye iade davasında karar bugün açıklandı. İngiliz mahkemesi, WikiLeaks’in kurucusu Julian Assange’ın …
İngiltere’nin başşehri Londra’da, 7 yıldır yaşadığı Ekvador Büyükelçiliğinde geçen sene nisan ayında gözaltına alınıp tutuklanan Assange’ın iadesine ait davada karar duruşması mahallî saatle 10.00’da (TSİ 13.00) yapıldı.
Britanya’da hâkim, Wikileaks kurucusu ve eski genel yayın direktörü Julian Assange’ın casusluk suçlamaklarıyla yargılanmak üzere ABD’ye ide edilmemesine karar verdi.
“ABD güçlerinin, Irak ve Afganistan’da çok sayıda sivili öldürdüğünü ve mahkumlara azap ettiğini” gösteren dokümanları yayınlaması üzerine, Assange hakkında dava açılmıştı.
Mahkemenin, casuslukla suçlandığı ABD’den gelen iade talebini kabul etmesi durumunda Assange’ın davayı üst mahkemeye ve oradan da Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine taşıma imkanı bulunuyor. Uzmanlar, Assange’ın iade davasının 2 yıla kadar uzayabileceğini söylüyor.
Yeni ABD idaresinin farklı bir tarafta karar almaması halinde Washington’ın da aleyhine çıkabilecek karara itiraz etmesi bekleniyor.
175 yıla kadar mahpus cezası alabilir
Washington’ın “ABD tarihindeki en büyük saklı bilgi sızdırmalarından birinde rol almak” ve “casusluk”la suçladığı WikiLeaks kurucusunun iade edilmesi durumunda 175 yıla kadar mahpus cezası alabileceği belirtiliyor.
Fakat destekçileri ve basın örgütleri, Assange’ın esasen, Irak ve Afganistan’da sivillerin katlinin gizlenmesi ve mahkumlara azap edilmesi üzere saklı bilgilerin yer aldığı belgeleri yayımlayarak dünyayı haberdar ettiği için ABD tarafından cezalandırılmak istendiğini belirtiyor.
Irak evrakları
WikiLeaks’in en çok dikkat çeken ifşalarından biri, ortalarında teslim olanların da yer aldığı sivillerin katlinin gizlenmesi ve mahkumlara azap edilmesi üzere dokümanların yer aldığı 2010’da yayımlanan Irak evrakı oldu.
Bu evrakta, ABD ordusuna ilişkin bir Apache helikopterinden açılan ateş sonucu haber ajansı Reuters’ın 2 çalışanı dahil 15 kişinin öldürülmesine ait imgeler öne çıktı.
Helikopterin kamerasından çekilen imgelerde, mürettebatın gülerek ve küfürlü sözler kullanarak “Vurmaya devam et, vurmaya devam et.” dediği duyuldu.
ABD ordusu, askerin pusuya düşürülmek üzere olduğu bir alanda “isyancılar ve gazeteciler” bulunduğunu belirterek askerlere ceza vermedi. Ayrıyeten “O sırada onların (Reuters çalışanları) kamera mı yoksa silah mı taşıdıklarını ayırt edemedik.” açıklaması yapıldı.
Fakat öldürülen Reuters çalışanlarından birinin kardeşi, “Benim sorum, ileri teknoloji ile donatılmış yüksek yetenekli Amerikalı pilotların, bir fotoğraf makinesi ile bir roketatar ortasında nasıl ayrım yapamadıkları” diyerek kuşkusunu lisana getirdi.
Irak evrakında, denetim noktalarında sivillerin öldürülmesi, teslim olmak üzere bir askeri üsse gelen 2 kişinin helikopterle vurulması, ABD askerlerinin parmağını kestikleri bir mahkumu asitle yakmaları, bir mahkumun ABD askerlerinin gözleri önünde Irak askeri tarafından infaz edilmesi üzere olayları gösteren dokümanlar de yer aldı.
Koalisyon ya da işgal sonrası birlikte çalışılan Irak askerlerinin yaptığı azaplarla ilgili yasal süreç başlatılmamasına ait talimat, bu belge sayesinde ortaya çıktı.
ABD askerlerinin, güvenlik şirketi Blackwater çalışanlarının Irak’ta bir araca ateş açıp bir babayı öldürüp, eşi ve kızını yaraladığını izlediği belirlendi.
İngiliz güvenlik şirketi Armor Group’un da çatışma bölgesinden kaçmaya çalışan 2 çalışanını öldürdüğü belgede yer aldı.
Afganistan dokümanları
WikiLeaks, 2010’da Afganistan’daki savaşa ait 90 binden fazla kapalı evrak ve raporu yayımladı. Afganistan’daki savaşın ne kadar yıkıcı olduğunu ortaya koyan evraklarda, ABD öncülüğündeki koalisyonun “yüzlerce sivili öldürdüğü ve bunları gizlediği” ortaya çıktı.
Sivillerin hayatını kaybettiği olaylar ortasında ABD askerlerinin otobüse ateş açıp 15 kişiyi; Polonyalı askerlerin düğün basıp ortalarında gebe bir bayan ve çocuğunun da olduğu 5 kişiyi öldürmesi gösterildi.
CIA çalışanlarının kendilerinden kaçan bir adamı öldürmesi fakat daha sonra bu adamın ihtarları duymayan sağır ve dilsiz biri olduğunun ortaya çıkması, 150 Taliban üyesinin öldürüldüğü sav edilen füze taarruzunda aslında 300 sivilin katledilmesi, zımnî bir özel kuvvet ünitesinin Taliban önderlerini mahkemeye çıkarmadan öldürmek için kurulması, ABD’nin giderek daha fazla bir halde Nevada’dan kumanda edilen SİHA’lar kullanması ve bu hücumlarda çok sayıda sivilin ölmesi üzere bilgiler de yer aldı.
ABD Savunma Bakanlığına iş yapan firmaların çalışanlarının erkek çocuklara cinsel istismarda bulunduğu da tespit edildi.
Guantanamo evrakları
WikiLeaks 2007’de, Guantanamo’da tutulan mahkumlarla ilgilenen askerlerin el kitabı olan “Amerikan Ordusu Operasyon Prosedürü”nü yayımladı.
İnsan hakları kümeleri, mahkumların Kızılhaça erişiminin 4 haftaya kadar engellenebileceğini öğrenmelerinin akabinde tasalarını lisana getirdi.
Mahkumların düzgün davranış ve iş birliği karşılığında “özel ödüller” kazanabileceği ve bu “ödülün” de bir rulo tuvalet kağıdı olduğu ortaya çıktı.
Mahkumların daha fazla iş birliği yapmasını sağlamak için hangi sistemlerle izole edileceğine dair bilgiler de yayımlanan evrakta yer aldı.Euronews ve AA
