Hafızalardan silinmeyecek bir yıl: 2020

‘İyisiyle kötüsüyle’ diye bir kalıp vardır. 2020 yılının da yüklü olarak ‘kötüsüyle’ geçtiğine dair genel bir kanı hakim. Dünyayı saran koronavirüs pandemisi ve beraberinde gelen vefatlar, savaşlar, yıkımlar derken koca bir yıl daha geride kaldı. İnsanlık için ders alınacak birçok gelişme yaşandı. Okullarda ders alması gereken öğrenciler ise yeni bir eğitim modeline alışmak zorunda kaldı. Eğitim konutlara taşındı, sınıflar sessizliğe büründü, dersler sekteye uğradı… Eğitimde kaybı azaltmak için sayısız projeler, farklı yatırımlar ve yeni fikirler arka arda geldi. Tabi tekraren değişen kararlar öğrencilerin de ailelerin de düzgünce başını karıştırdı. Lakin geleceğin modeli olan uzaktan eğitim konusunda tahminen de bir kaç on yıla sığacak adımların tamamı bir yılda atıldı. Hasılı uzun yıllar hafızalardan silinmeyecek bir yıl sona erdi. Pekala bu yıl eğitimde neler yaşandı? İşte adım adım 2020 eğitim serüveni:

OCAK: YENİ YIL YENİ UMUTLAR
Yeni yıl her kezinde yeni umutlar ve hoş hisler barındırır. Ocak ayının birinci günleri de öyleydi. 4 Ocak’ta Ulusal Eğitim Bakanı Ziya Selçuk ‘Türkiye’nin Otomobili’nin üretiminde muhtaçlık duyulacak teknik elemanın yetiştirilmesi için birinci defa motorlu araçlar teknolojisi alanında elektrikli araçlar kolu açılacağını bildirdi. 24 Ocak’ta ise Türk-Alman Üniversitesi İstanbul’daki yeni binalarının açılışı yapıldı. Almanya Başbakanı Angela Merkel üniversitenin iki ülke ortasındaki iş birliğinin örneği ve Türk-Alman iştirakinin simgesi olduğunu tabir etti. Lakin yeniden yeni yılın birinci ayında İstanbul Üniversitesi’nden gelen acı bir haber tüm Türkiye’yi sarstı. İstanbul Üniversitesi Türk Lisanı ve Edebiyatı kısmı 3’üncü sınıf öğrencisi Sibel Ünli intihar etti. 20 yaşındaki gencin son paylaşımındaki “Yemekhane kartımda para kalmamış, yalnızca bir liram var” kelamları günlerce konuşuldu.

ŞUBAT: ARTIRIMLAR VE PROTESTO
Şubat ayında koronavirüsün ayak sesleri duyulmaya başlandı. İlerleyen günlerde iptal edilip edilmeyeceği tartışılan Yükseköğretim Kurumları İmtihanı (YKS) müracaatları da bu ay başladı. İmtihan fiyatlarına yüzde 40 artırım geldi. Emsal halde yemekhane fiyatları da zamlandı. Boğaziçi ve Yıldız Teknik üzere üniversitelerde öğrenciler yemekhane artırımlarını protesto etti. Öğrenci şovları de son defa yapıldı. Zira virüs artık değil kalabalık kümeler halinde toplaşmak sınıflara girmeyi bile engelleyecekti.

MART: UZAKTAN BAKTIRIR
Mart ayı koronavirüsle birlikte geldi. Türkiye’de birinci hadiselerin açıklandığı 10 Mart günü birebir vakitte bir dönüm noktasıydı. Gözle görülmeyen saklı bir güç milyonları konutlarına girmeye zorluyordu. Öğrencileri de okullarına girmemeye… 12 Mart’ta birinci ve orta dereceli okullar salgın sebebiyle tatil edildi ve hayatımıza Eğitim Bilişim Ağı (EBA) girdi. Uzaktan eğitim-öğretim süreci de böylelikle başlamış oldu. Üniversitelerde salgın alarmı verildi, online eğitime geçildi. Ulusal Eğitim Bakanlığı (MEB) açıköğretim kurumları imtihanlarını erteledi. ÖSYM de ALES, YDS, İSG üzere dokuz imtihanı erteleme kararı aldı.

İlkokul, ortaokul ve lise öğrencileri için 23 Mart’ta TRT-EBA TV ile EBA üzerinden yapılacak ‘uzaktan eğitim’ başladı. Uzaktan eğitimin birinci gününde EBA TV üzerinden ortaokul öğrencilerine, Adnan Menderes’in idam animasyonunun izletilmesi büyük reaksiyon çekti. Yaşanan yoğunluk nedeniyle EBA çöktü. Evvel yalnızca bir haftaydı eğitimi uzaktan yapma planı. Sonra bir ay daha uzadı, 30 Nisan’a kadar ertelendi. Hal bu türlü olunca liselere geçiş ve üniversite imtihanlarında sorulacak soruların yalnızca birinci devir müfredatını kapsayacağı açıklandı.

Yükseköğretim Heyeti (YÖK) Lideri Yekta Saraç 20-21 Haziran’da yapılması planlanan YKS’nin 25-26 Temmuz’a ertelendiğini duyurdu.

Birtakım meslek liseleri tatil dahi yapmadı. Öğrenciler maske, dezenfektan, tulum üzere virüse karşı kullanılacak materyaller üretmeye başladı.

MEB, Türkiye genelinde 69 kente 79 alanda 20 bin kontratlı öğretmen ataması yaptı.

NİSAN: SINIFTA KALMA YOK
Salgının durulmaya niyeti yoktu. Her sene coşkuyla kutlanan ulusal bayramlarda buruk bir sevinç yaşandı. 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı kutlamalarının, okul bahçelerinde değil konutlarda yapılacağı açıklandı. Vatandaşlar balkon ve pencerelerden İstiklal Marşı okudu.  Ulusal Eğitim Bakanı Ziya Selçuk, uzaktan eğitimin 31 Mayıs’a kadar devam etmesinin kararlaştırıldığını bildirdi. Selçuk, birinci devirde alınan notların geçerli olacağını ve tüm öğrencilerin not ortalamalarına bakılmaksızın üst sınıfa geçeceğini açıkladı.

MAYIS: OLAĞANA DÖNÜŞ BAŞLADI
Havaların ısınmasıyla virüsün tesirinin hafifleyeceğine olan inanç sürüyordu. Olağan hayata dönüşün sinyalleri de bu devirde verilmeye başlandı. İmtihan tarihleri bir defa daha güncellendi. Evvel 20-21 Haziran’dan 25-26 Temmuz’a ertelenen YKS, daha sonra 27-28 Haziran tarihine çekildi. Liselere Geçiş İmtihanı’nın (LGS) 20 Haziran’da, Askeri Öğrenci Sınavı’nın 14 Haziran’da yapılacağı açıklandı. Üniversitelerin 15 Haziran’da akademik takvime dönebileceği bildirildi. Uzaktan eğitim sürecinin, 2019-2020 eğitim öğretim yılının son günü olan 19 Haziran Cuma gününe kadar devam edeceği bildirildi.

YÖK, Temel Yeterlilik Testi’ndeki (TYT) 135 dakikalık mühlete sırf bu yıl için 30 dakika daha ek mühlet eklenerek 165 dakikaya çıkarıldığını açıkladı. 180 baraj puanı da bu yıl ile sonlu kalmak kaidesiyle 170’e çekildi.

Yükseköğretime girişte muvaffakiyet sıralaması koşulu bulunanlar dışındaki programların yurtdışı yatay geçiş kontenjanlarındaki yüzde 50 kısıt kaldırıldı. İleride büyük tartışmalara yol açacak bu kararla Türk öğrencilere kendi ülkelerinde eğitim ve öğretim görebilmeleri için yeni bir fırsat doğmuş oldu.

HAZİRAN: İMTİHAN AYI
Yazın birinci ayı yeni olağan hayata geçişin başlangıcı oldu. Kreşler ve gündüz bakım meskenlerinin tamamı açıldı. Haziran koronavirüs gölgesinde üst üste yapılacak imtihanların yapıldığı ay oldu. Hem LGS hem de YKS alınan ağır önlemler altında yapıldı.

20 Haziran’da yaklaşık 1.5 milyon öğrencinin girdiği Liselere Geçiş Sistemi (LGS) kapsamındaki merkezi imtihan yapıldı.

27-28 Haziran tarihlerinde düzenlenen YKS’ye ise 2.4 milyondan fazla öğrenci katıldı. İmtihanlar mühletince vatandaşların sokağa çıkmaları kısıtlandı.

YÖK, süreksiz olarak Marmara Üniversitesi’ne devredilen İstanbul Kent Üniversitesi’nin faaliyet müsaadesinin kaldırıldığını duyurdu.

TEMMUZ: GİDİLEMEYECEK ÜNİVERSİTE TELAŞI
Mart ayından sonra en sakin geçen periyotlardan biriydi. Okullar kapandı, tatil başladı. Kısa müddetliğine de olsa ağır korona gündeminde bir nebze nefes aldırdı Temmuz ayı. Haziran ayında gerçekleşen LGS ve YKS sonuçları açıklandı. Öğrencilerde bu defa de tercih derdi başladı. Lakin üniversiteyi kazanan öğrencilerin hiçbiri bu yıl üniversite hayatına başlayamayacaktı.

Daha evvel ertelenen açıköğretim kurumları ikinci devir imtihanları 25-26 Temmuz’da yapıldı. İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi (AUZEF), 2020-2021’de birinci sefer öğrenci alacak yeni açıköğretim lisans programları ortasına psikolojiyi de ekledi. Büyük reaksiyon çekin karar daha sonra iptal edildi.   

MEB işçisinin misyonda yükselme, unvan değişikliği ve yer değiştirme üzere atama kaideleri hakkında değişiklikler yapıldı.

AĞUSTOS: YENİ EĞİTİM YILI BAŞLADI
Yeni dönemin başlayacağı periyot gelip çattı. Fakat ağustos ayının başında Pamukkale Üniversitesi bir anda gündem oluverdi. Rektör Hüseyin Bağ eşi için özel takım ilanı yayımladığı için misyondan uzaklaştırıldı.

YÖK’ün yetki periyodu kapsamında, eğitim fakültelerindeki öğretmenlik lisans programlarındaki derslerin, müfredatların ve kredilerin belirlenmesiyle ilgili yetki bütünüyle üniversitelere devredildi.

Ortalarında Ankara, İTÜ, ODTÜ, Yıldız Teknik üzere üniversitelerinde bulduğu toplam 16 üniversiteye rektör atandı.

31 Ağustos pazartesi günü 2020-2021 eğitim-öğretim yılı Türkiye genelinde uzaktan eğitim yoluyla başladı.

EYLÜL: YÜZ YÜZE EĞİTİM
Eylül ayına yüz yüze eğitime geçme umutlarıyla girildi. MEB, Türkiye genelinde 60 alanda 19 bin 910 öğretmenin atamasını yaptı. 81 vilayette EBA takviye noktaları oluşturuldu.

21 Eylül tarihinde okullarda yüz yüze eğitim, seyreltilmiş uygulamalarla anasınıfı ve ilkokul birinci sınıflarda haftada bir gün olacak formda başlatıldı. Yüksekokullarda ise derslerin uzaktan ve dijital öğretim usulleriyle yapılması tavsiye edildi.

2020-KPSS Lisans Genel Kültür-Genel Yetenek imtihanı 6 Eylül’de yapıldı. 2020-KPSS Lisans Alan Bilgisi imtihanları 12-13 Eylül’de, KPSS Öğretmenlik Alan Bilgisi (ÖABT) imtihanı ise 20 Eylül’de gerçekleşti.

EKİM: İKİNCİ EVRE
Ekim ayı hoş başlamıştı. Hayat giderek olağanlaşıyor ve buna paralel olarak da kademeli ve eğitimin kapsamı genişletiliyordu. İlkokul birinci sınıflara ilaveten 2, 3, 4, 8 ve 12’nci sınıflarda da yine yüz yüze eğitime geçildi. Köy okullarında ise tüm kademelerde yüz yüze eğitim başladı. Lakin ayın sonu başlangıcı üzere olmadı. 30 Ekim’de yaşanan İzmir sarsıntısı tüm Türkiye’yi yasa boğdu. Okullarda hasar olmadığı açıklansa da eğitime orta verildi.

2020 KPSS Lisans / ÖABT imtihanlarının sonuçları açıklandı. Sonuçların açıklanmasının akabinde ÖSYM’den flaş bir karar alındı. Bir sıkıntısının yanıtının değiştirildiği ve iki sorunun da iptal edildiği duyuruldu.

KASIMDA EĞİTİM DİĞERDİR
Kasım ayının başında yüz yüze eğitimin kapsamı daha da genişletildi. 5 ve 9’uncu sınıf öğrencileri de haftada iki gün okula gitmeye başladı. Fakat ilerleyen günlerde koronavirüs olay sayıları yine artmaya başladı. Bu sebeple eğitimle ilgili alınan kararlar da yap-boza döndü. 22 Kasım’da verilecek bir haftalık orta tatil öncesi eğitimin tekrar uzaktan devam etmesi kararlaştırıldı. MEB’e bağlı resmi ve özel tüm anaokulu, ana sınıfı ve uygulama sınıflarında haftada beş gün yüz yüze eğitim yapılacağı açıklandı. Fakat gelen itirazlar üzerine karar yalnızca özel anaokulları için uygulanmaya başlandı.

ARALIK: İMTİHANLAR DİĞER BAHARA
Yıl biterken de eğitimle ilgili kıymetli kararlar alındı. ÖSYM, korona önlemleri kapsamında ALES/2, YÖKDİL/2, DUS-STS Diş Hekimliği, e-YDS/13, DİB-MBSTS, YDUS ve DHBT imtihanlarını erteledi.

Ulusal Eğitim Bakanı Ziya Selçuk, Milletlerarası Matematik ve Fen Eğilimleri Araştırması (TIMSS) sonuçlarını paylaştı. Türkiye, birinci kere her iki alanda da 500 puanın üzerine çıktı.

Okulöncesi eğitimle ilgili tekraren değişen karar bir defa daha değişti. Tüm anaokullarının 15 Aralık prestijiyle yüz yüze eğitime geçmesi kararlaştırıldı.

Uzaktan eğitim 15 Şubat’a kadar uzatıldı. Birinci devir imtihanları iptal edildi. Öğrencilere elden karne vermekten vazgeçildi.