Günümüzde Gibisi Görülmeyen Aşklarıyla 14 Ünlü Şair

Piraye Hanım’ın oğlu Memet Fuat’ın ‘Nazım ile Piraye’ ve ‘Gölgede Kalan Yıllar’ kitaplarında dillendirdiği, bir vakitler Erenköylülerin tanıklık ettiği, Nazım’ın birçok mektup ve şiir yazdığı büyük bir aşk.

‘Yaşım otuz sularında, lakin seni 14 yaşında bir mekteplinin ve 60 yaşında bir ideoloji adamının ikiz aşkıyla seviyorum…  ‘ 

Ne Hoş Şey Hatırlamak Seni

Ne hoş şey hatırlamak seni:

ölüm ve zafer haberleri içinden,hapisteve yaşım kırkı geçmiş iken…

Ne hoş şey hatırlamak seni:bir mavi kumaşın üstünde unutulmuş olan elinve saçlarındavakur yumuşaklığı canımın içi İstanbul toprağının…İçimde ikinci bir insan gibidirseni sevmek saadeti…Parmakların ucunda kalan kokusu sarduya yaprağının,güneşli bir rahatlıkve etin daveti:kıpkızıl çizgilerle bölünmüşsıcak koyu bir karanlık…

Ne hoş şey hatırlamak seni,yazamak sana dair,hapiste sırt üstü yatıp seni düşünmek:filanca gün, falanca yerde söylediğin kelam,kendisi değiledasındaki dünya…

Ne hoş şey hatırlamak seni.Sana tahtadan birşeyler oymalıyım tekrar:bir çekmecebir yüzük,ve üç metre kadar ince ipekli dokumalıyım.Ve hemenfırlayarak yerimdenpenceremde demirlere yapışarakhürriyetin sütbeyaz maviliğinesana yazdıklarımı bağıra bağıra okumalıyım…

Ne hoş şey hatırlamak seni:ölüm ve zafer haberleri içinde,hapisteve yaşım kırkı geçmiş iken…

Sezai Karakoç’un Mülkiye’de öğrenci olduğu yıllarda yaşadığı karşılıksız aşkıdır. Karakoç, Muazzez Akkaya’ya ‘Mona Rosa’ şiirini müellif ve kıtaların birinci dizelerini birleştirirseniz ‘Muazzez Akkayam’ diye okunur.

Mona Roza

Mona Roza, siyah güller, ak güllerGeyve’nin gülleri ve beyaz yatakKanadı kırık kuş merhamet isterAh, senin yüzünden kana batacakMona Roza siyah güller, ak güller

Ulur aya karşı kirli çakallarÜrkek ürkek bakar tavşanlar dağaMona Roza, bugün bende bir hal varYağmur iğri iğri düşer toprağaUlur aya karşı kirli çakallar

Açma pencereni perdeleri çekMona Roza seni görmemeliyimBir bakışın ölmem için yetecekAnla Mona Roza, ben bir deliyimAçma pencereni perdeleri çek…

Zeytin ağaçları söğüt gölgesiBende çıkar güneş aydınlığaBir nişan yüzüğü, bir kapı sesiSeni hatırlatıyor her vakit banaZeytin ağaçları, söğüt gölgesi

Zambaklar en ıssız yerlerde açarVe vardır her yırtıcı çiçekte gururBir mumun gerisinde bekleyen rüzgarIşıksız ruhumu sallar da dururZambaklar en ıssız yerlerde açar

Ellerin ellerin ve parmakların;Bir nar çiçeğini eziyor gibiEllerinden muhakkak oluyor bir kadınDenizin tabanında geziyor gibiEllerin ellerin ve parmakların

Zaman ne de çabuk geçiyor MonaSaat on ikidir söndü lambalarUyu da turnalar girsin rüyanaBakma tuhaf tuhaf göğe bu kadarZaman ne de çabuk geçiyor Mona

Akşamları gelir incir kuşlarıKonar bahçenin incirlerineKiminin rengi ak, kimisi sarıAhhh! beni vursalar bir kuş yerineAkşamları gelir incir kuşları

Ki ben Mona Roza bulurum seniİncir kuşlarının bakışlarındaHayatla doldurur bu boş yelkeniO günahsız bakışlar su kenarındaKi ben Mona Roza bulurum seni

Kırgın kırgın bakma yüzüme RozaHenüz dinlemedin benden türkülerBenim aşkım sığmaz o denli her sazaEn hoş şarkıyı bir kurşun söylerKırgın kırgın bakma yüzüme Roza

Artık inan bana muhacir kızıDinle ve kabul et itirafımıBir soğuk, bir garip, bir mavi sızıAlev alev sardı her tarafımıArtık inan bana muhacir kızı

Yağmurlardan sonra büyürmüş başakMeyvelar sabırla olgunlaşırmışBir gün gözlerimin ta içine bakAnlarsın ölüler niye yaşarmışYağmurlardan sonra büyürmüş başak

Altın bilezikler o kokulu tenCevap versin bu kanlı kuş tüyüneBir tüy ki can verir bir gülümsesenBir tüy ki kapalı gece ve güneAltın bilezikler o kokulu ten

Mona Roza siyah güller, ak güllerGeyve’nin gülleri ve beyaz yatakKanadı kırık kuş merhamet isterAaahhh! senin yüzünden kana batacak!Mona Roza siyah güller, ak güller

Ankara ve İstanbul’da öğrentmenlikler yapan Nahit Hanım’a edebiyat topluluğundan çokça aşık vardır. Bunlardan biri de Orhan Veli’dir. 1947-1950 yılları ortasında yazılan mektuplar daha sonra ‘Yalnız Seni Arıyorum’ halinde kitap haline getirilmiştir.

Yalnız Seni Arıyorum 

Bir de sevgilim vardır, pek muteber,İsmini söyleyemem,Edebiyat tarihçisi bulsun”

‘ Hiçbirine bağlanmadımOna bağlandığım kadarSade bayan değil, insanNe kibarlık budalasıNe malda mülkte gözü varHür olsak derEşit olsak derİnsanları sevmesini bilirYaşamayı sevdiği kadar.

‘Daha nen olayım isterdin, onursuzunum senin’

Tomris Uyar şöyle tanım ediyor Cemal Süreya’yı: “Tanıdığı kaç kişi varsa o kadar Cemal Süreya vardır. Hepsi değişik. Tahminen temel öğeleri tıpkı kalıyor; siyasete, edebiyata, espriye tutkusu; çalışkanlığı, dürüstlüğü üzere, Lakin çok değişken biri. O yüzden ben bir tane Süreya biyografisi düşünmem. 3 tane yazılabilir. 3 tane apayrı”

Cemal Süreya bu şiiri Tomris Uyar için yazmıştır:

Sayım

Ay ışığında oturduk Bileğinden öptüm seniSonra ayakta öptümDudağından öptüm seniKapı aralığında öptümSoluğundan öptüm seniBahçede çocuklar vardıÇocuğundan öptüm seniEvime götürdüm yatağımdaKasığından öptüm seniBaşka konutlarda karşılaştıkİliğinden öptüm seniEn sonunda caddelere çıkardımKaynağından öptüm seni 

Turgut Uyar en şanslı şair. O hoş şiirleri yazdıran bayan yanındadır daima, yanıbaşında.

İthafen; Herkes seni sen zanneder.

Senin sen olmadığını bile bilmeden,Sen bileSeni ben geçerkenDerim ki,Saati sorduklarında;Onu ”O” geçiyordurKimse mana veremez.Tamir ettirmedin gitti derler şu saati.Ettirmek istiyor musun demezler.Bir bozuk saattir yüreğim, daima sende durur.Zamanı durdururum yüreğimde,Sensiz geçtiği için,Akrep yelkovana küskündür.Şu bozuk saat çalışsa benim için ölümdür.Bil ki akrep yelkovanı geçerse,Atan bu yüreğim durur.Bırak bozuk kalsın, hiç değilseBir bozuk saattir yüreğim, daima sende durur. 

İkili ortasında hayranlık ve dostluktan öte bir durum yaşanmamıştır. Tomris Uyar ortalarındaki alakayı şu sözlerle anlatıyor: “Sevgililik ya da aşk duygusu vakitle yara alabiliyor, örselenebiliyor, bitebiliyor. Bitmeyen tek aşkın gerçek ve lirik bir dostluk olduğunu Edip Cansever öğretti bana.” ⁣⁣

Edip Cansever ise Tomris ile ilgili şu kelamları söylüyor: “Tomris rakıyı severdi, bense onu.”

Yaş Değiştirme Merasimine Yetişen O denli Bir Şiir

Ben seni uzun bir yolda yürürken görmedim ki hiçYağmurlar altında gördüm, kadeh tutarken gördüm deBir kıyıya bakarken, bakarkenki ağlayan yüzünleVe yarışırsa lakin Monet’ninKadınlarına yaraşan giysilerinleGördüm deBen seni uzun bir yolda yürürken görmedim ki hiç.

Öyle kısaydı ki adımların, diyelim bir yaz tatilindeBir otel kapısının önünde, tahta bir köprünün üstündeBir demet çiçekle paslanmış bir kedi arasındaÖyle kısaydı ki adımlarınŞöyle bir bardak yıkayışının vaktiyleÖlçülür ve denk düşerdi ancakBen seni uzun bir yolda yürürken görmedim ki hiç.

Yok bir karşılığın ‘nereye’ diyenlereBir buz titreşimi üzere sallantılı ve şaşkınVe çabuk bir merhaban vardır bir yerden gelenlereO bir yerler ki, diyelim çok uzak olsunSen gelmiş üzeresindir oralardan, otobüslerdenYollardan, deniz üstlerinden topladığın gülüşlerleBen seni uzun bir yolda yürürken görmedim ki hiç.

Seni görünce dünyayı dolaşıyor insan sankiHani Etiler’den Hisar’a insek bileBir küçük yaşındasın, boyanmış taranmışsınÇok yaşında her zamanki çocuksun geneBen seni uzun bir yolda yürürken görmedim ki hiç.

Mart ayında patlıcan, ağustosta karnıbaharMutfağın mutfak olalı böyleBir ismin vardı senin, Tomris Uyar’dıAdını yenile bu yıl, lakin bak Tomris Uyar olsun geneBen bu kış o denli üşüdüm ki sormaOysa güneş pek batmadı senin evindeSöyleBen seni uzun bir yolda yürürken gördüm müydü hiç.

Nazım Hikmet’e meskeninde özel ders veren Yahya Kemal, Nazım’ın annesi Celile Hanım’a aşık olur. Nazım Hikmet ise bu hisleri anlayınca Yahya Kemal’in cebine ‘Öğretmenim olarak geldiğiniz meskenden babam olarak çıkmanıza müsaade etmem.’ diye bir not bırakarak bu aşka karşı çıkar. Doğal bu büyük aşk Nazım Hikmet’in karşı çıkmasından ötürü değil, Yahya Kemal’in kıskanç ve itimat sorunu yaşayan bir aşık olmasından kaynaklı biter. Sessiz Gemi şiirini de sevgilisine yazan şair, Telakki şiirini de sevgilisine yazmıştır. 

Telakki

Yollarda kalan gözlerimin ışığını yordum,

Kimdir o, nasıldır diye rüzgârlara sordum,

Hulyâmı tutan bir büyü var onda diyordum,

Gördüm: Dişi bir parsın elâ gözleri vardı.

Sen miydin o âfet ki dedim, bezm-i ezelde

Bir kanlı gül ağzında ve mey kâsesi elde,

Bir sofrada içtik, ikimiz tıpkı emelde,

Karşımda uyanmış üzere bir baktı sarardı.

Eşine epeyce aşık olan Abdülhak Hamit onun için Makber isimli şiirini yazmıştır. Ona öylesine aşıktır ki yolda birlikte yürürken sanki düşecek mi korkusuna kapılarak her vakit onu sarıp sarmalamıştır. 

Ne kadar büyük bir aşk olsa da Abdülhak Hamit Tarhan’ın Fatma Hanım’ın cenazesinde tanıştığı bir bayanla tekrar aşk yaşamaya başladığı da söylentiler ortasındadır.

Makber

Eyvah! Ne yer, ne yâr kaldı, 

Gönlüm dolu ah-u zâr kaldı. 

Şimdi buradaydı, gitti elden, 

Gitti ebede gelip ezelden. 

Ben gittim, o haksar kaldı, 

Bir köşede tarumar kaldı, 

Baki o enis-i lisandan, eyvah, 

Beyrut’ta bir mezar kaldı.

Aslında yasak bir aşktır onların aşkı. Bedri Rahmi evlidir lakin Mari’yi gördüğü andan beri ona aşıktır. Sigara paketlerine Mari’nin fotoğrafını çizer, ağaçlara ismini muharrir, onun ismine şiirler müellif. 

Tanışmalarından 6 yıl sonra yani 1946’da Mari menenijt-tüberküloza yakalanır lakin ilaçlar çok değerlidir Bedri Rahmi birçok fotoğraflarını satsa da ilaç parasını toplayamamış ve Mari’yi kaybetmiştir. 

Karadut

Karadutum, çatal karam, çingenem 

Nar adedim, parıltı adedim, bir tanem 

Agaç isem kolumsun salkım saçak 

Petek isem balımsın a gülüm 

Günahımsın, vebalimsin. 

Dili mercan, dizi mercan, dişi mercan 

Yoluna bir can koyduğum 

Gökte ararken yerde bulduğum 

Karadutum, çatal karam, çingenem 

Daha nem olacaktın bir tanem 

Gülen ayvam, ağlayan narımsın 

Kadınım, kısrağım, karımsın.

Özdemir Asaf’ın Lavinia’sını eminiz ki duymayan yoktur. İşte Lavinia, işte Mevhibe Beyat… İlhan Selçuk bu aşkı şu sözlerle açıklar: “Lavinia’ya aşıktı Özdemir… Kral Latinus’un kızıydı Lavinia; Vergilus’a nazaran Roma yakınındaki on üç sunaklı tapınağıyla ünlü Lotuinium kenti Lavinia’nın onuruna kurulmuştu. Özdemir sevdiği kız için uzun yıllar lisanlarda dolaşan Lavinia şiirini yazdı.” ⁣

Lavinia

sana gitme demeyeceğim.üşüyorsun, ceketimi al.günün en hoş saatleri bunlar.yanımda kal.sana gitme demeyeceğim.gene de sen bilirsin.yalanlar istiyorsan palavralar söyleyeyimincinirsin.sana gitme demeyeceğimama gitme, laviniaadını gizleyeceğim.sen de bilme, lavinia.

Bilenler bilir Attila İlhan da en hisli şairlerimizdendir. 1949’da Paris’e gittiğinde Maria ile tanışan Attila İlhan, ona çok aşık olur ve bu aşk karşılıklıdır. Lakin bir gün Türkiye’ye dönmesi gerekir ve haliyle Maria’yı da getirmek ister lakin işler planlandığı gitmez. Bir mühlet mektuplaşsalar da gün geçtikçe mektuplar azalır ve bir gün şair Maria’nın evlendiğini bununla birlikte mutsuzluktan alkolik olduğunu öğrenir. 

Daha sonra Yağmur Kaçağı kitabında yer alan Maria Missakian şiirini imzalayarak ona gönderir, artık hiçbir bağlantıları kalmaz.

Maria Missakian ⁣⁣yüksekkaldırım’da bir akşam⁣maria missakian’i düşündüm⁣eğer kendimi bıraksam⁣yağmur olabilirdim yağardım⁣⁣kasım’da bir çınar olurdum⁣yaprak yaprak dökülürdüm⁣kalbimi sıkı tutmasam⁣⁣döküp saçıp boşaltsam⁣içimde yükselen şiiri⁣kaldırımlara döküp harcasam⁣gözleri balıkçıl gözleri⁣dudaklarında tutup rüzgarı⁣maria missakian isminde biri⁣gelse göğsüne kapansam⁣⁣gece gölgesine sokulsam⁣gökyüzünde bulutlar büyüseler⁣yağmuru dinlesem anlatsam⁣şimşekler kırılıp dökülseler⁣bizi sokaklarda bıraksalar⁣leylekler üşüyüp gitseler⁣dönüp gerilerine bakmadan⁣⁣yine akşam oldu attilâ ilhan⁣üstelik yalnızsın sonbaharın yabancısı⁣belki paris’te maria missakian⁣avuçlarında bir çarmıh acısı⁣gizlice bir sefalet gecesi⁣çocuğunu boğarmış üzere boğup paris’i⁣sana kaçmayı tasarlar her akşam⁣

Aslında Fahriye Abla olarak bilinen hanımefendi, şairin annesinin arkadaşı ve birebir vakitte komşularıdır. Kendinden ve Ahmet Muhip Dıranas’ın eşinden yaşça büyük olan Fahriye Hanım’ı şairin eşi hiçbir vakit ciddiye almamıştır. Nedendir ya da ne değişti bilinmez şair son nefesini verirken bu hususla ilgili şu kelamları söylemiştir: ’Münire sakın Fahriye’yi gündeme getirme! Elim kırılsaydı da bu şiiri yazmasaydım. Sen bu mevzuyu kimseye açma, bu mevzuyu sinema yapmak isterler, sakın yaptırma, mani ol.’

Fahriye Abla

Hava keskin bir kömür kokusuyla dolar,

Kapanırdı daha gün batmadan kapılar.Bu, afyon ruhu üzere baygın mahalleden,Hayalimde tek çizgi bir sen kalmışsın, sen!Hülyasındaki geniş aydınlığa gülenGözlerin, dişlerin ve ak pak gerdanınlaNe hoş komşumuzdun sen, Fahriye abla!

Eviniz kutu üzere bir küçücük konuttu,Sarmaşıklarla balkonu örtük bir konuttu;Güneşin batmasına yakın saatlerdeYıkanırdı gölgesi kuytu bir derede.Yaz, kış yeşil bir saksı ıtır pencerede;Bahçende akasyalar açardı baharla.Ne hoş komşumuzdun sen, Fahriye abla!

Önce upuzun, sonra kesik saçın vardı;Tenin buğdaysı, boyun bir başak kadardı.İçini gıcıklardı bütün erkeklerinAltın bileziklerle dolu bileklerin.Açılırdı rüzgârda kısa eteklerin;Açık saçık müzikler söylerdin en fazla.Ne çapkın komşumuzdun sen, Fahriye abla!

Gönül verdin derlerdi o delikanlıya,En sonunda varmışsın bir Erzincanlıya.Bilmem artık hâlâ bu birinci kocanda mısın,Hâlâ dağları karlı Erzincan’da mısın?Bırak, geçmiş günleri gönlüm hatırlasın;Hâtırada kalan şey değişmez vakitle.Ne vefalı komşumdun sen, Fahriye abla!

Leyla Erbil’le bir toplantıda tanışan Ahmed Arif Leyla’ya 60’ın üzerinde mektup yazmıştır. Fakat Leyla için ikili sadece dostturlar. Hasretinden Prangalar Eskittim isimli şiirini de onun için yazmıştır. 

Hasretinden Prangalar Eskittim

Seni, anlatabilmek seni.

İyi çocuklara, kahramanlara.

Seni anlatabilmek seni,

Namussuza, halden bilmeze,

Kahpe palavraya.

Ard- arda kaç zemheri,

Kurt uyur, kuş uyur, zindan uyurdu.

Dışarda gürül- gürül akan bir dünya…

Bir ben uyumadım,

Kaç leylim bahar,

Hasretinden prangalar eskittim.

Saçlarına kan gülleri takayım,

Bir o yana

Bir bu yana…

Seni bağırabilsem seni,

Dipsiz kuyulara,

Akan yıldıza,

Bir kibrit çöpüne varana,

Okyanusun en ıssız dalgasına

Düşmüş bir kibrit çöpüne.

Yitirmiş tılsımını birinci sevmelerin,

Yitirmiş öpücükleri,

Payı yok, apansız inen akşamlardan,

Bir kadeh, bir cigara, dalıp gidene,

Seni anlatabilsem seni…

Yokluğun, cehennemin öbür adıdır

Üşüyorum, kapama gözlerini…

Hem memlekette hem de devamında yakın dostlukları süren Vedat Günyol’un kız kardeşi Mihrimah’a aşık olmuştur Cahit Sıtkı Tarancı. Tahminen arkadaşından çekindiğinden tahminen de öteki sebeplerden aşkını uzun yıllar itiraf edememiştir. Bir gün arkadaşı Vedat’a durumları anlatmıştır lakin Mihrimah artık evlenmiştir. Arkadaşı Vedat da bu durumla ilgili ‘Keşke söyleseydin Cahit, kesinlikle seninle evlenmesini isterdim.’ demiştir.

Kara Sevda

Bir kez sevdaya tutulmaya gör;

Ateşlerde yandığının resmidir.

Aşık dediğin, Mecnun misali kör;

Ne bilsin alemde ne mevsimidir.

Dünya bir yana, o hayal bir yana;

Bir meşaledir pervaneyim ona.

Altında bir ömür döne dolana

Ağladığım yer penceresi midir?

Bir köşeye mahzun çekilen için,

Yemekten içmekten kesilen için,

Sensiz uykuyu haram bilen için,

Ayrılık mevtin öbür ismidir.