DOLAR
34,8676
EURO
36,6601
ALTIN
3.017,49
BIST
10.058,35
Adana Adıyaman Afyon Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Iğdır Isparta İstanbul İzmir K.Maraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kırıkkale Kırklareli Kırşehir Kilis Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak
İstanbul
Az Bulutlu
10°C
İstanbul
10°C
Az Bulutlu
Perşembe Hafif Yağmurlu
9°C
Cuma Parçalı Bulutlu
10°C
Cumartesi Hafif Yağmurlu
10°C
Pazar Hafif Yağmurlu
9°C

Greve Plazalar Gidecek! Maaş Zamlarında Denge Bozuldu: İşçi Yüzde 90 Zam Alırken Ofis Çalışanı Yüzde 50 Aldı

Son yıllarda artan enflasyonla yükselen maaş zam oranları hayat kalitesini artırmaya yetmiyor. Maaş zamlarının hemen ardından gelen fiyat yükselişleriyle aradaki fark kapanıyor. Özellikle asgari ücrete gelen zamların seçim süreçleriyle yüksek olması …

Greve Plazalar Gidecek! Maaş Zamlarında Denge Bozuldu: İşçi Yüzde 90 Zam Alırken Ofis Çalışanı Yüzde 50 Aldı
10/08/2023 13:12
7
A+
A-

Son yıllarda artan enflasyonla yükselen maaş zam oranları hayat kalitesini artırmaya yetmiyor. Maaş zamlarının hemen ardından gelen fiyat yükselişleriyle aradaki fark kapanıyor. Özellikle asgari ücrete gelen zamların seçim süreçleriyle yüksek olması, beyaz yakanın daha hızlı bir ivmeyle erimesine neden oldu.

Son iki yılda yeniden hayatımıza giren “ara zamlar” ve EYT düzenlemesi maaş skalalarında dengeleri değiştirdi.

s c1851a6ca42d921e3785fd6caecb7e3dedafdb11

Belli bir tarihten önce çalışma hayatına giren, özellikle de erken yaşta iş hayatına giren mavi yakalı kesimi daha çok kapsayan EYT, şirketler için bazı kriterleri değiştirdi. 

Kamunun dahil olduğu asgari ücret zamlarının yüksek olması ve özel sektörde baz alınmasıyla, diğer maaşlara yapılan ara zamlar, mavi yaka-beyaz yaka maaş farkını kapamaya başladı.

İnsan kaynakları platformu Yenibiriş’ten Uğur Karaboğa, çalışanlar ve şirketlerin arasında maaşların büyük uyumsuzluk oluşturduğunu belirtti.

s e102a7f50243b30575f7ef9cff962689afeeec85

Karaboğa, özellikle son bir yılda işçi ve (özel sektör) memur ya da ofis çalışanı maaş farkının ‘giderek daraldığını hatta bazı yerlerde de tersine döndüğünü’ söyledi. 

Ekonomim’de Merve Yiğitcan’ın haberine göre, Yenibiriş yöneticisi Uğur Karaboğa, seçim sürecinin değiştirdiği dengelerden biri olarak, EYT’nin işvereni mevcut istihdamını korumaya iterek, çalışanların kıdemlerinin ödenip şirkette çalışmaya devam ettiklerinin görüldüğünü belirtti.

EYT’de mavi yakalıların psikolojik bir avantajı olduğunu belirten Karaboğa, Anadolu’da iş yoğunluğunun mavi yakadan oluştuğunu ve eleman bulma sıkıntısıyla mevcut olan deneyimli iş gücünün değerini artırdığını belirtti.

s 89431790dab141966b75de91c9ae63a35f7ddae7

Mavi yakalıların sanılanın aksine, ‘artık’ asgari ücretli kesim olmadığını, bir kule vinç operatörünün maaş beklentisinin 40-45 bin TL olduğunu da vurguladı.

İstihdamda en büyük açığın inşaat, turizm ve yazılım olduğu belirtilirken, özellikle yurt dışında projeleri yoğun olan Türk müteahhitlerinin iş gücünü ağırlıklı Türkiye’den götürmesiyle maaşları değiştiği görülüyor.

s 78efc25c48e3e916200efeba8d793ee1758b7838

Turizmde de Mısır, BAE, Katar gibi ülkelere yönetici ve eleman ihraç etmemiz sebebiyle istihdam açığını ücretlerle doldurduğumuz görülüyor.

Son 1 yılda mavi yaka yani işçi kesim maaşları popülist politikalar ve diğer düzenlemeler eşliğinde yaklaşık yüzde 90 oranında artarken, plaza çalışanı, özel sektör beyaz yakalısı ya da memurlar maaş artışları ise yüzde 50 seviyesinde kaldı.

s c920c410b4381584c06ad4b7ca65a3d6261a6c5f

Hangi sektör ne kadar zam aldı?

s 36e0c646d4d54da756d3cf4c95ec9c537f62f296

Karaboğa, bir süre sonra eğitimli kesim olan beyaz yakanın başkaldıracağını öngörürken, maaş farklarının kapanmasının uyumsuzluk sorunları oluşturacağını belirtti. 

Karaboğa’nın paylaştığı maaş artış verileri şöyle:

Üretim sektöründe ocak ayında yüzde 52, temmuzda da yüzde 33 oranında maaş zammı tahmin edilirken,

s a889655db7566b264b2bdff902a1a3614731af81

Finans sektöründe yılbaşında yüzde 38, temmuz ayında yüzde 20-35 oranında maaş zamları görülüyor.

s 91edddf1bd2164b698ffd9978b406ce1848b99be

Gıda sektöründe ocakta ortalama yüzde 52, temmuzda ortalama yüzde 32 oranında maaşlara zam yapıldığı görülüyor.

s ca5a9b333516e5a21ab7ad9e62c2d8657b5a798c

Teknolojide zamlar coştu.

s 06d36c863e2763b71462743d18be98b6a3e95c9d

Teknoloji ve yazılımda ocak ayında ortalama maaş zamları yüzde 44 hatta yüzde 60-70 bandına ulaştı. Mart-nisanda zam yapan sektörde yüzde 35 seviyelerinde iyileştirmeler görüldü. Temmuz ayında yapılan asgari ücret zammıyla yüzde 35 konuşuldu. 

Yetmedi: Yazılım sektöründe ihtiyacın yüksek, sirkülasyonun da fazla olmasıyla Eylül-Ekim döneminde de yüzde 26 ortalamada ek zam öngörülüyor.

Yıllar sonra “enflasyondaki hızlı yükselişle eriyen” sabit gelirliler için ara zam uygulamasının iş gücü piyasasında sorun oluşturduğuna değinen Karaboğa, ocakta zam alan çalışanların temmuz ayına sorguladıklarını belirtti.

s ea0644939fa737691c36322220bff9821083bb06

İş değiştirme süreçlerinde geçmiş yıllarda maaşının yüzde 10-15 yukarısına farklı firmaya geçen çalışanların -TÜİK’in açıkladığı enflasyonun yüzde 50 düzeyinde olduğu son yıllarda- maaşının yüzde 30-40 üzerine gitmek istediğini vurguladı. Şirketlerin de yeni eleman alımı yerine iç istihdamı korumaya yöneldiğini belirtti.

Özetle alım gücünün maaşlı çalışanlar için yıkım haline dönüştüğü son yıllarda enflasyona karşı kendilerini korumaları mümkün olmadı.

Ekonomi politikalarındaki sorunlar nedeniyle birçok alanda olduğu gibi istihdamda da moda tabirle ‘rasyonel’ dengeler bozuldu. Emeğin karşılığı bulması en büyük dilek olurken, yıl sonunda beklenen enflasyonun yükselecek olması, yakın süreçte bir seçim atmosferine daha girilecek olması, eğitimin ve niteliğin yerinin uzun süredir sadece maddi ölçülüyor olması gibi durumlarla bozulan dengelerin düzelmesinin kolay olmadığı görülüyor. 

Siz ne dersiniz? Yorumlara bekliyoruz.

s 5ec2c0563edb121875c84bf64de843859b494d4d
Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.