Gözler kritik FATF toplantısında: Türkiye gri listeden çıkacak mı?

Dünyanın en fazla milyoner ve milyarderine konut sahipliği yapan Monako, yasadışı para akışıyla uğraşta gereğince ilerleme kaydedemediği için önümüzdeki hafta gerçekleşecek toplantıda “gri listeye” eklenme riskiyle karşı karşıya.

Mali Aksiyon Vazife Gücü (FATF) Genel Kurulu 26-28 Haziran’da Singapur’da gerçekleşecek. Toplantının akabinde Monako’nun gri listeye alınması, Türkiye’nin ise listeden çıkarılması bekleniyor.

Listeye eklenen ülkelerin daha yakından izlenmesi gerekiyor ve bu durum yabancı yatırımcıları orada iş yapma konusunda daha temkinli hale getirebiliyor.

2021 tarihli bir Memleketler arası Para Fonu (IMF) raporu, gri listedeki ülkelerin “sermaye girişlerinde büyük ve istatistiksel olarak manalı bir azalma” yaşadığını tespit etti.

TÜRKİYE’NİN LİSTEDEN ÇIKMASI BEKLENİYOR

Önümüzdeki hafta başlayacak olan kapalı kapılar arkasındaki genel konseyin gündeminde çeşitli bahisler yer alacak. Bloomberg’in geçen ay bildirdiğine nazaran Türkiye’nin gri listeden çıkarılması bekleniyor.

Ayrıca toplantıda Hindistan ve Kuveyt’te yürürlükte olan sistemleri kıymetlendiren raporların da tartışılması bekleniyor.

FATF, Türk yetkililerle kara para aklama ve yasa dışı finansmanla ilgili gelişmeleri ele aldığı toplantılar yapmıştı.

Birkaç gün süren toplantılar hakkında bilgi sahibi bir kaynak, “yerinde” yapılan ziyaretin Türkiye’nin kara para aklama ve terörizm finansmanıyla çaba konusundaki ilerlemelerini kıymetlendirmek için yapıldığını belirtmişti.

Söz konusu kaynak, grubun raporunun FATF’ın 28 Haziran’daki genel konsey toplantısında alınacak karara temel oluşturacağını tabir etmişti.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek Şubat’ta yaptığı açıklamada, FATF ile Türkiye’yi gri listeden çıkarmak için teknik çalışmaları tamamladıklarını söylemişti. Şimşek, “Haziran ayında yapılacak yerinde kontrol ile gri listeden çıkma süreci tamamlanmış olacak” demişti.

NE OLMUŞTU?

Uluslararası mali cürümlerle uğraşta ülkelerin performanslarını pahalandıran FATF, kara para aklama ve terörizmin finansmanı ile uğraşta geride kaldığı için Türkiye’yi 2021 yılında gri liste olarak tabir edilen listeye almıştı.

FATF grubunun, Türkiye’de hangi hükümet, özel bölüm ya da sivil toplum kurumları ya da yetkilileri ile görüştüğü net değil. FATF’ın gri listesinde Türkiye dışında Nijerya, Güney Afrika, Bulgaristan, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Filipinler ve Suriye dahil olmak  20 ülke daha yer alıyor.

IMF araştırmaları, gri listeye alınmanın yabancı bankalar ve yatırımcılarla olan bağlantılarının gerilmesine yol açabileceğini gösteriyor. Bu nedenle şayet Türkiye Haziran ayında gri listeden çıkarılırsa bu TL’nin bedel kazanmasını sağlayabilir ve TL varlıkları güçlendirebilir.

LİSTEDEN NASIL ÇIKILIYOR?

Otuz yılı aşkın bir müddet evvel G7’nin teşebbüsüyle kurulan Paris merkezli FATF’ın ABD ve Çin’in yanı sıra Avrupa Komitesi ve Körfez İşbirliği Kurulu’nun de ortalarında bulunduğu yaklaşık 40 üyesi bulunuyor.

Grup, gri liste ve kara liste aracılığıyla uyumlu olmayan ülkelerdeki yatırımları caydırarak kara para aklama ve terörün finansmanıyla uğraş etmeyi amaçlıyor.

Gri liste tanımlamasından kaçınmak için, FATF üyelerinin kıymetli bir çoğunluğunun bir ülkenin kıymetlendirme periyodunun başlamasından bu yana kâfi ilerleme kaydettiği konusunda hemfikir olması gerekiyor.