İslam’ı modernize etme telaffuzuyla yola çıkan Fransa’nın birinci bayan imamı Kahina Bahloul, Fransa İslamı’nın vaktinin geldiğini öne sürüyor …
‘İslam’ın içindeki mana krizi’
Euronews’e konuşan Bahloul, Fransa’ya döndükten sonra, dini alanda eğitim veren École Pratique des Hautes Études’de İslami araştırmalar alanında doktorasını tamamlamış. Kendisini bu alanla ilgilenmeye iten nedenlerden birinin, “İslam’ın içindeki mana krizi” olduğunu söylüyor. Bahloul, “Bu krizin temel olarak Müslüman kanısındaki durağanlıktan kaynaklandığına inanıyorum. Yani, bugün hala Ortaçağ’da üretilen fikirler üzerinden yaşıyoruz.” iddiasını öne sürüyor. “Bugün İslam fıkıh ekolleri, dinin tüm normatif yanını oluşturan kısmı, Ortaçağ bakış açısına sahip. Bugün bu fikirle hareket etmek mümkün değil.” tabirini kullanan Fransız bayan imam, “Bence bu krizden çıkış için Müslümanlar sahip oldukları kaynaklarına geri dönmeli; 21. yüzyılın, bugünün araçlarıyla bu metinleri yine okumalı ve yorumlamalı” diyor.
Neden imam oldu?
İslam’ın kutsal metinlerini geliştirmek için nasıl yola çıktığını örneklemenin en somut yolunun imam olmak olduğunu söyleyen Bahloul, “Bir sabah uyanıp imam olmaya karar vermedim. Bu bir seyahat, maneviyata, insanın kendi özüne dönüş seyahati, sufizimle ilgili bilgilerimi derinlemesine keşif seyahati. İslam’ın manevi tarafını temsil eden sufizm, sufi müellifleri, düşünürleri, İbni Arabi üzere büyük manevi başkanları tanımamı sağladı. İşte bu noktada anladım ki bayan imam konusu çokça tartışılmış, incelenmiş, kimi periyotlarda bir bayanın imamlık yapabilmesi fıkıhçılar, sufiler ve filozoflar ortasında önemli bir tartışma konusu olmuş. Fakat maalesef İslami niyet bilhassa bu son yüz yılda idrak ettiğimiz bir gerileme yaşadı ve bayan imam sıkıntısı alimlerin tartışmalarından büsbütün dışlandı, neredeyse yasaklı hale geldi.” diyor.
Ataerkil anlayışın ve kutsal metinlerin yorumlarının bayanların imam olamayacağı fikrine yol açtığını lakin ‘Kuran’ın bir bayanın imam olmasını yasaklamadığını’ söylüyor ve ekliyor:
Gerçekte bu rolden hiç bahsedilmiyor. (İmamlık) daha sonra Müslümanların ibadetlerini organize etmek için oluşturulan bir roldür. Peygamberlik geleneğine geri dönersek şahsen Peygamber tarafından imam olarak tayin edilen bir bayan örneğini buluruz.” değerlendirmesinde bulunuyor.
Bahloul, imam olmak için özel bir kursa yahut eğitim merkezine gitmemiş ve rastgele bir sertifika da almamış. “İslam’da imamları belirleyen merkezi bir din otoritesi yok. Bu yüzden sizi kabul edip etmemek… size meşruiyet vermek topluma kalmıştır.”
Kahina Bahloul, 2018 yılında Fatma Mescidi ismi altında bir ibadethane kurdu.
Burada bayanlar ve erkekler tıpkı safta yan yana durabiliyor, vakit zaman erkek vakit zaman da bayan imamlar misyon alıyor, ve bu tesise, Müslüman olmayanlar da girebiliyor. Bahloul, caminin faaliyetlerini çevrimiçi ortama taşıdı.
Geçtiğimiz aylarda Fransa, terör akınları formunda gelen şiddet içerikli aşırıcılık yanlısı hücumların artışına sahne oldu.
Bu durum ülkede laiklik tartışmalarını yine alevlendirdi.
Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, “İslamcı ayrılıkçılık” olarak tanımladığı duruma karşı savaş ilan etti ve cumhuriyetçi kıymetleri geri getirme kelamı verdi.
Macron idaresi devrinde kimi mescitler kapatıldı, dini kurumların finansmanına ait soruşturmalar açıldı ve Müslüman toplumun temsilcilerinden cumhuriyet unsurlarına bağlılıklarına dair bir doküman imzalamaları istendi.
“Ayrılıkçı”yasa olarak isimlendirilen yasa tasarısı hem meclis hem de senatodan onay aldı.
Müslümanları baskı altında tutacağı gerekçesiyle Avrupa’nın en büyük Müslüman topluluğunun üyeleri tarafından eleştiriliyor ve hükümetin “Ayrılıkçı” yasa ile Müslümanları kışkırttığı belirtiliyor.
‘İnançları medenileştirmek’
“Fransa İslamını temsil eden kurumlar yaratmalıyız.” önerisinde bulunan Behloul, Fransa İslam Konseyi (CFCM) İslam’ı temsil ettiği için bu durum bugüne kadar hala geçerli olmadı. Yani Cezayir, Fas, Türkiye yahut Körfez ülkeleri üzere Müslüman ülkelerden biri tarafından finanse edilen ve yönetilen bir İslam…” kelamlarıyla duruma reaksiyon gösteriyor.
Bahloul, Fransız Müslümanlar için anahtarın bir sefer daha inançlarını uygarlaştırmak olduğunu söylüyor ve ek ediyor, bunun “Fransız düşünürler ile Fransa’daki Müslümanların ele aldığı metinlerin okunması ve yorumlanmasıyla.” olacağına inancını lisana getiriyor.