Birinci ayını dolduran Ukrayna-Rusya sıcak savaşı her şeyden evvel dünyanın ekonomik manada ne kadar birbirine entegre olduğunu, ne kadar iç içe …
Birinci ayını dolduran Ukrayna-Rusya sıcak savaşı her şeyden evvel dünyanın ekonomik manada ne kadar birbirine entegre olduğunu, ne kadar iç içe geçtiğini gösterdi. Artık hiçbir bahiste hiçbir ülke “bana ne” diyecek durumda değil.
Savaşa fiziki yakınlık öteden beri ilgili komşu ülkeler için bir telaş bahsidir. Mülteciler gelir, füzeler düşer, mayınlar yuvarlanır. Fakat artık savaşların tesirleri coğrafik sonları kat kat aşıyor. Örneğin bu savaşın 6 bin kilometre ötedeki Çin’e tesiri yok mu? 9 bin kilometre ötedeki ABD’yi ilgilendirmiyor mu? Elbette ilgilendiriyor. Hatta yeni savaşlar artık asıl savaşı çıkaran ülkenin topraklarında cereyan etmiyor. Birkaç büyük ülkenin çıkarlarının çatıştığı yerde bir vesayet savaşı başlatılıp ulusal yahut ulusal olmayan aktörler üzerinden savaş yürütülebiliyor. Suriye savaşı tam manasıyla böyleydi. ABD en son Irak’ta postalını yere değdirdi, ondan sonra savaşlara uzaktan kumanda ile katılıp kiralık “postallar” kullandı. Mesela Suriye’de YPG için açıkça “bizim karadaki postallarımız” diyebiliyordu.
Ukrayna’nın farkı Rusya ile ABD’nin çatışmasında iki ateş ortasında kalması. Zira bu savaş gerçekte doğuya gerçek ilerlemeye çalışan ve soğuk savaş bitmesine karşın varlığını sürdürüp 14 ülkeyi daha içine alan NATO ile Rusya ortasında bir savaş.
Ben burada kimin haklı, kimin haksız olduğu konusuna girmeyeceğim, zira dünyanın bu kadar entegre olduğu periyotta her türlü savaş bütün insanlığa yönelik bir cürümdür. Üstelik savaşın kendisinin hata olması yetmezmiş üzere bir de savaş içinde savaş hatası işleniyor. Şu anda 3 ila 5 milyonu konutundan, yurdundan edilen ve 1 aydır sığınaklarda, tren istasyonlarında, vagonlarda ömür çabası veren insanların dramı seyirci kalınacak bir dram değildir.
Günümüzde “halklardan birer kahraman yaratma” mitleri de kabul görecek bir şey değildir. Epey sene, bu denli savaştan, bu kadar mevtten hiç mi bir şey öğrenmedik? Neden halkların “kahramanca savaşmasının” hamaseti yapılıyor hala? Halklar neden kahramanca savaşsın? Çocuklar, bayanlar ve hatta şahsen silah altındaki genç erkekler kahraman olmak zorunda mı? Kahraman olunacaksa insanlığa yararlı bir icat, bir buluş için kahraman olunsun. Çokuluslu şirketlerden birinin yahut ötekinin bölgesel çıkarları için canından olmak ne vakitten beri kahramanlık sayılıyor? Putin ve oligarklarının çıkarları için evlatlarını Ukrayna’ya vefata göndermek bir Rus için neden “onur” olsun? Aslında savaşın gidişatından da anlaşılıyor ki, Rusya tarafında savaş için bir motivasyon yok. Ukraynalılar ise esasen ortalarına ABD’nin yerleştirdiği “postalların” sebep olduğu bir savaşın içine düşmüş durumdalar.
Pekala, ülkelerin ekonomik olarak bu kadar birbiri içine geçtikleri ve karşılıklı bağımlı hale geldikleri bir dünyada “yerli ve milli” kavramının manası kalmış mıdır? Birinci bakışta hiçbir manası kalmamış üzere görünse de, pratikte tam da bu durumlarda ne kadar manalı olduğu anlaşılıyor. Zira dünya ekonomik olarak entegre oluyor lakin siyasi olarak aksi istikamette gidebiliyor. Ağır bir paradoks; birbirine bu kadar bağımlı ve “muhtaç” insanların nasıl birbiri ile savaştırılabildiğinin bir açıklaması var mı? Yok, lakin gerçek politikte bu türlü bir düşmanlık varsa, yokmuş üzere davranmak safdillik olur. Tam da bu türlü mantıksız savaş periyotlarında yerli ve ulusalın manası ortaya çıkıyor, zira sizi o akınların tesirinden koruyabilecek, savaşın ekonomik baskısından uzak tutabilecek yegâne güç kendi yerli ve ulusal varlığınızdır.
Dünya barışı, büyük insanlık, üniversal insan hakları, bunlar elbette çok hoş ve var gücümüzle desteklememiz gereken şeyler. Muhtemelen Ukrayna da bu türlü yapıyordu lakin şu anda elinde çokça yerli İHA, SİHA, uçaksavar/tanksavar roketleri olsaydı, barikatlarda biraz daha rahat nefes alırlardı. Zira o “büyük insanlık” şimdi beşten büyük değil. Hiçbir vakit da olamadı, olacağı da kuşkulu.
Gerçekten Sayın Binali Yıldırım’ın çiftçilere, “Deliler üzere ekin, dağı taşı ekin” davetini tam da bu türlü anlamak lazım. Zira günün sonunda bizi savaşın tesirlerinden koruyabilecek tek şey yerli ve ulusal varlığımızdır.
@kalemciler