EBYÜ Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Kısmı Botanik Ana Bilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Ali Kandemir ve grubu, Munzur Dağlarındaki bitki …
EBYÜ Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Kısmı Botanik Ana Bilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Ali Kandemir ve grubu, Munzur Dağlarındaki bitki topluluklarında, “tozlaştırıcı böcekler ve bitkiler ortasındaki ilişkiyi” tespit etmek için Türkiye Bilimsel ve Teknoloji Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) dayanağıyla çalışma başlattı.
Projenin başladığı nisan ayından bu yana Munzur Dağlarının uzantısı olan Ergan Dağı’nda 8 istasyon ve 24 farklı bölgede saha araştırmalarını sürdüren alanında uzman 8 akademisyen, bugüne kadar 650 bitki ve 1815 böcek kaydı tuttu.
Bölgede 2 yıl müddetle devam edecek çalışmalardan elde edilen bilimsel bilgilere ilişkin sonuçlar, akademisyenlerce bir rapor haline getirilerek TÜBİTAK’a iletilecek.
Ayrıyeten ulaşılan sonuçlar bilimsel mecmualarda makale ve bilimsel toplantılarda kelamlı sunumlar halinde bilim dünyasına duyurulacak.
– “BAZI KİMYASAL HUSUSLAR, BU BİTKİ İLE BÖCEKLER ORTASINDAKİ İLGİYİ BOZUYOR”
Prof. Dr. Ali Kandemir, AA muhabirine, çiçekli bitkilerin jenerasyonlarını devam ettirebilmeleri için böceklere muhtaçlık duyduğunu söyledi.
Bitki ile böcekler ortasındaki alakayı ortaya koyan bilimsel çalışmaların dünya çapında değerli çalışmalar olduğunu söz eden Kandemir, şöyle konuştu:
“Günümüzde global iklim değişikliği, endüstriyel tarımda kullanılan kimi kimyasal hususlar, bu bitki ile böcekler ortasındaki bağlantıyı bozuyor. Bu bakımdan bitki ve böcekler ortasındaki ilgiyi ortaya koyan çalışmalar dünyada değerli çalışmalar olarak bedellendiriliyor. Ülkemizde ve dünyada bu tıp çalışmalar daha çok ziraî bitkiler üzerinde ağırlaşmış. Biz ülkemizde birinci olarak ‘bir dağın çiçekleri ile onları tozlaştıran böceklerle nasıl bir alakaları var’, TÜBİTAK’ın takviyesi ile 8 kişilik bir grupla bunu araştırmaya başladık. Bu kapsamda yapılan çalışma, ülkemizde birinci sefer yapılıyor.”
– “ENDEMİK BİTKİLER TOZLAŞTIRICI BÖCEKLERI SEÇİYOR”
Kandemir, kimi bitkilerin her böceğin kendisini tozlaştırmasına müsaade vermediğini belirterek, yaptıkları çalışmalarda kimi bitkilerin tozlaştırıcı böcekleri özelliklerine nazaran seçtiğini fark ettiklerini lisana getirdi.
Genel bitkilere çok sayıda böceğin tozlaştırıcı olarak geldiğine işaret eden Kandemir, “Ergan Dağı’nda bulunan ve endemik diyebileceğimiz bitkilere ise az sayıda böceğin uğradığını gözlemledik. Yani bitki kendine özel tozlaştırıcı böceğin çiçeğini ziyaret etmesine müsaade veriyor. Bunu da salgılamış oldukları nektarın içeriği, çiçek kısımların hareketi, çiçek rengi ve hali üzere sergiledikleri hareketlerle kendine has olan böcekleri seçebiliyor.” diye konuştu.
Bilhassa bal arılarının yörede çiçekler için çok kıymetli tozlayıcı böcekler kümesinde yer aldığını anlatan Kandemir, şunları kaydetti:
“Bal arılarının daha evvelki literatürlerde bilinmeyen birçok bitki cinsini örneğin geven çeşitlerine nektar ve polen almak için uğradıklarını fark ettik. Aslında bu çalışmanın öteki bir değeri daha var. Arıcılık bakımından öne çıkan bitki tiplerini belirleme noktasında bize kıymetli katkısı bulunacak. Bir de bu çalışmanın gelecekte bizim yahut öbürleri tarafından tekrar edilmesi durumunda vakit içinde bu bitki ve böcek bağlantılarının nasıl bir değişim gösterdiğini de belirleme bağlamında çalışmanın değerli bir yararı olacak”
Yaptıkları çalışmalarının sonuçlarının değişik olacağını aktaran Kandemir, toplanan dataların bilime kıymetli katkı sağlayacağını kelamlarına ekledi.