Yüksek üretim maliyetleri ve döviz kurundaki erime emek ağır kesimlerin rekabetçiliğini vurdu. Deri, zeytinyağı ve hazır giysi ihracatta en büyük kaybı yaşan kesimler oldu.
İhracatta aylık bazda gelen 24.1 milyar dolarla mayıs ayında tarihi bir rekor kırılırken, başta deri, hazır giysi ve cam, çimento sanayi olmak üzere emek ağır kesimler kan kaybetmeye devam etti. Yüksek üretim maliyetleri ve rekabetçilikten uzak olduğu belirtilen kur düzeyi ile birtakım kesimlerin ihraç pazarlarında geriye düştüğü kaydedilirken, yılın birinci 5 ayında en çok kayıp yaşayan dal yüzde 24.6 ile deri ve deri mamulleri bölümü oldu. 2023 Ocak-Mayıs periyodunda 863.5 milyon dolarlık ihracat yapan bölüm, bu yılın tıpkı periyodunda 651.5 milyon dolarlık ihracat imza attı ve bu alandaki gelirlerinin 4’te 1’ini kaybetti.
ZEYTİNYAĞINDA KAYIP
Deri bölümünü yüzde 24.2 ile zeytin ve zeytinyağı bölümü takip etti. Bölümün 480.2 milyon dolar olan ihracatı bu yılın birinci 5 ayında 363.9 milyon dolara geriledi. İhracatta birinci 5 ayda en büyük kaybı yaşayan 3’üncü bölüm ise yüzde 11.1’lik düşüş ile hazır giysi ve konfeksiyon oldu. Kesimin, geçen yıl 8.3 milyar dolar olan ihracatı bu yılın birinci 5 ayında 7.4 milyar dolara geriledi. İhracatı birinci 5 aylık devirde 2.6 milyar dolardan 2.3 milyar dolara düşen mücevher bölümü yüzde 8.6’lık kayıp yaşarken, birebir devirde çimento cam seramik bölümünde ise ihracat yüzde 7.4’lük düşüş ile 1.9 milyar dolardan 1.8 milyar dolara düştü. Aylık bazda ise mayıs ayında ihracatta en büyük kaybı tekrar yüzde 32.4 ile zeytin ve zeytinyağı, yüzde 18.3 ile tütün ve tütün mamulleri, yüzde 17.4 ile gemi ve yat bölümü yaşadı.
Maliyetler çok yüksek döviz geliri eriyor
– Mayıs ayı ihracat bilgilerini açıklayarak ihracatla ilgili yeni hususları da pahalandıran Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Mustafa Gültepe, yüksek maliyetler nedeniyle emek ağır dalların fiyat tutturmakta zorlandığını belirtti. Üretim maliyetlerindeki artış sürdüğünü ve dövizin kıymet kaybettiğini aktaran Gültepe, “ Örneğin son iki ayda üretici fiyatları yaklaşık yüzde 6 artarken, dolar kuru yüzde 1 geriledi. Kilogram ünite ihracat bedelimiz 1.43 dolar oldu. Parite geçen ay ihracatımızı negatif etkiledi. Mayıs ayında pariteden kaynaklı 77 milyon dolarlık kayıp yaşadık” diye konuştu.
Yabancılardan 200 milyar liralık vergi bekleniyor
– Türkiye’de faaliyet gösteren çok uluslu şirketlere minimum kurumlar vergisi uygulaması ile ilgili çalışmalar sürerken bu alandan 200 milyar TL’lik vergi gelebileceği aktarıldı. Çok uluslu şirketlere uygulanacak vergi ile birlikte artık Türkiye’nin de globaldeki dijital platformlardan kurumlar vergisi almaya başlayacağını kaydeden Vergi Uzmanı Mahmut Aydoğmuş, “Bütçeye yıllık 200 milyar TL üzere bir hasılatın intikal etmesi kelam konusu” dedi. Bu düzenlemenin en değerli ayağının Google, Netflix, Microsoft, Alibaba, Amazon üzere globaldeki dijital platformlar olduğunun altını çizen Aydoğmuş “Yeni düzenleme ile birlikte artık Türkiye de globaldeki dijital platformlardan kurumlar vergisi almaya başlayacak. Böylelikle yüzde 15 bir kurumlar vergisi alınması kelam konusu” diye konuştu.