UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Delos Adası, iklim krizi nedeniyle sular altında kalma tehlikesiyle karşı karşıya.
Tarihte bir periyot kıymetli ticaret merkezlerinden biri olan Antik Yunan’dan kalma Delos Adası, 50 yıl içinde sular altında kalabilir. Mikonos’un komşusu Delos, mesken sahipliği yaptığı 2 bin yıllık yapılarla Helenistik ve Roma periyotlarındaki günlük yaşama dair detaylar sunuyor. Ama kültür mirası bu ada iklim krizinin tesiriyle sular altında kalabilir. Yaklaşık 150 yıldır adada hafriyatlar yapan Atina Fransız Okulu’nun (EFA) başkanı Veronique Chankowski, “Delos 50 yıl içinde yok olmaya mahkum” diyor. Chankowski, adanın birtakım bölgelerindeki deniz düzeyinin son 10 yılda 20 metreye kadar yükseldiğini söylüyor. Delos’taki hafriyatlarda 40 yıldır yer alan Jean-Charles Moretti, “Kışın depolara su giriyor. Her yıl ilkbaharda duvarların yıkıldığını fark ediyorum” diyor. Uzmanlar artan sıcaklık ve nemin de bu tarihi yapıtların kimyasal bileşenini etkileyerek yapısını bozabileceğini ekliyor.
BÜTÜN KIYILAR TEHLİKEDE
MÖ 3 binde yerleşimin başladığı Delos, MÖ 2. yüzyılda Roma idaresindeyken dünyanın ticaret merkezi haline gelmişti. Adayı Dünya Mirası listesine alan UNESCO, MS 7. yüzyıldan beri burada yerleşim olmaması ve uzak pozisyonu sayesinde Delos’un asırlarca korunabildiğini belirtiyor. Halihazırda adadaki kimi duvarlar ahşap kirişlerle ayakta tutulsa da Chankowski daha kapsamlı müdahalelere muhtaçlık olduğunu söylüyor. Arkeolog Athena-Christiana Loupou ise “Bütün kıyı kentleri şu anda deniz düzeyinde bulunan değerli alanlarını kaybedecek” diyor.