Diyanet İşleri Başkanı Erbaş’tan ‘Atatürk’ Savunması: ‘Hutbelerde İsim Anılmamasını Kendisi İstemiş’

Diyanet İşleri Başkanlığı, mescitlerde okunan cuma hutbelerinde Atatürk’ün ismini anmadığı için sık sık eleştiriliyordu. 

Sözcü müellifi Hürmet Öztürk, Diyanet İşleri Lideri Ali Erbaş’a bunun münasebetini sorduğunu ve Erbaş’ın kendisine kimi görüntüler ile evraklar göndererek bir cevap verdiğini yazdı. 

Öztürk, gönderilen görüntülerde Atatürk’ün isminin çeşitli etkinliklerde zikredildiği kısımları aktardıktan sonra Erbaş’ın kendisine şu cevabı verdiğini yazdı:  

“Saygı Beyefendi, niye görmezler, anlamak mümkün değil. Cumhuriyetimizin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ü gönderdiğim görüntülerde da göreceğiniz üzere her vesileyle anıp dua ediyoruz. Biz gereğini yapıyoruz, inşallah iyisi olur. Selam ve muhabbetlerimle Allah’a emanet olunuz.”

Öztürk, Erbaş’ın o görüntülerdeki kayıtlarından kısımları şöyle aktardı:

• Çanakkale Deniz Zaferi’nin 107. Yıldönümü: “Anafartalar Kahramanı Gazi Mustafa Kemal Paşa olmak üzere istiklal gayretinin bütün başkanlarımızın, şehitlerimizin, gazilerimizin, ülkemiz ve milletimiz için uğraş edenlerin ruhlarını şad eyle Allah’ım.

• Berat Kandili Programı 17 Mart 2022: Ya Rab, Çanakkale’deyiz ve Çanakkale destanının 107. yılını idrak ediyoruz. Çanakkale’yi düşmana geçilmez kılan tüm şehitlerimize ve Anafartalar Kumandanı Gazi Mustafa Kemal Paşa ve tüm gazilerimize rahmet eyle Allah’ım.

•  Mersin Şehit Yakınları Buluşması 19 Eylül 2019: Başta Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere bütün gelmiş geçmiş gazilerimizden ahirete intikal etmiş olanlara Cenabı hak rahmet eylesin; hayatta olanlara iyi uzun ömürler nasip eylesin.

• Çanakkale Şehitlerini Anma Programı 18 Mart 2018: 250 bin şehidimiz için okunan 250 bin hatmi şerifi başta Anafartalar kahramanı Gazi Mustafa Kemal olmak üzere bütün şehitlerimizin, gazilerimizin ruhlarına ve onları yetiştiren annelerin, babaların ruhlarına ikram ediyoruz. Sen vasıl eyle Allah’ım.

• Çanakkale Şehitleri Anma Programı 18 Mart 2019: Başta Anafartalar kahraman Gazi Mustafa Kemal Paşa olmak üzere bütün şehitlerimizin, gazilerimizin ruhlarına armağan eyliyoruz. Sen vasıl eyle Allah’ım.

• Bakü/Azerbaycan 29 Ekim 2021: Bugün hakikaten çok değerli bir keyifli günümüz. Cumhuriyetimizin kuruluşunun  98. yıl dönümü. Başta Cumhuriyet’in kurucusu Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere tüm şehitlerimize, gazilerimize rahmet ve dileyerek sözlerime başlamak istiyorum.

Öztürk’e Gazi Mustafa Kemal ve bakanların imzasını taşıyan 1926 tarihli bir kararnameyi gönderen Erbaş, şu yorumu yapmış:

“Gönderdiğim evrak münasebetiyle hutbelerde isim anılmamasını merhumun kendisi istememiş. Daha sonraki süreçte de hiç hutbelerde yazılmamış. Ben 50 yıldır Cuma’ya gidiyorum, pek hatırlamıyorum. Gazi hazretleri, hutbenin namazın bir kesimi olduğunu bildiğinden ötürü bu türlü bir karar aldırmış olabilir.

Cumhuriyet tarihi boyunca bu karara daima uyulmuş. Darbe devirlerinde tahminen darbecilerin hazırlayıp gönderdiği bir iki hutbede olabilir, bilmemeleri sebebiyle. Bu Atatürk’ün kararına uygun hareket etmemek manasına gelir. Biz her vesileyle anıp, duamızı yapıyoruz.”

“Bundan sonra Mescitlerde Hutbelerde şahıs ismi söylemeksizin ‘Millet ve Cumhuriyetin Kurtuluşu için’ dua edilmesi karar kılınmış ve bu kararların bütün vilayetlere İçişleri Bakanlığınca bildiri edilmesi için havale edilmiştir.”

Hürmet Öztürk, yazısını şu sözlerle sonlandırdı: 

 ‘Atatürk’ün, hutbelerde isminin geçmemesiyle ilgili kararnamesine uyulduğu kadar, laiklik. demokrasi, insan hakları, inanç özgürlüğü başta olmak üzere başka uygulamaları ve kararları da ilgili makamlar tarafından dikkate alınsa…’