Doğu Anadolu Bölgesi’nde sofraları lezzetlendirirken karla çaba ve hayvancılık alanında da kullanılan tuzun büyük kısmı Iğdır’ın Tuzluca …
İlçenin etrafındaki tuz dağlarından oyma tekniğiyle tuz çıkartılıyor. Ayrıyeten bir dağın içindeki tuz kayalarının ortalarından akan sular da tuz imali için kullanılıyor. Tuz dağının eteğinde kurulan bir işletme, dağdan gelen bu tuzlu suların önüne kurduğu 130 havuzda suların bir kısmını biriktiriyor.
Hava sıcaklığının 40 dereceye kadar ulaştığı kentte, havuzlarda biriken tuzlu sular buharlaşınca geriye bembeyaz, sofrada kullanılabilecek özelliklere sahip, halk ortasında havuz ya da göl tuzu olarak bilinen lezzet kalıyor.
İKİ GÜN BEKLETİLİYOR
Bir ya da iki gün bekledikten sonra su ve nemden büsbütün arınan tuzlar torbalara doldurulup yurdun farklı bölgelerine gönderilip satılıyor. Tuzluca ilçesindeki üretim tesisinin işletmecilerden İbrahim Atmaca, AA muhabirine, elde edilen tuzun hayli kaliteli olduğunu, kullananların çok mutlu kaldığını söyledi.
Üretilen tuzun ekseriyetle peynir üretiminde, hayvancılıkta ve sofrada tüketildiğini belirten Atmaca, “Dağdaki tuz kayalarının içinde tatlı su sızıntıları var, bu tatlı sular tuz kayalarının içinden geçerken tuzlu suya dönüşüyor. Bu suyun tuz oranını belirlemek için bome dediğimiz ölçümler yapılıyor. Su kâfi bome derecesine ulaşmışsa havuzlara aktarılıyor. Su buharlaşınca tuz havuzlarda kalıyor. Bir gün sonra bu tuzu topluyoruz.” dedi.
‘KATKI UNSURU YOK’
Havuzlarda biriken tuzların güneşte kurutulduktan sonra hiçbir süreç yapılmadan satışa hazır hale geldiğine işaret eden Atmaca, “Havuzlardan toplanan tuzları hava durumuna nazaran güneşte 1 ya da 2 gün kurutup torbalara doldurarak satışa sunuyoruz. Tuzumuzda rastgele bir katkı hususu yok.” diye konuştu. Elde edilen tuzun değirmenden dahi geçirilmeden kullanıcılara sunulduğunun altını çizen Atmaca kelamlarını şöyle tamamladı: “Sofrada kullandığımız tuz olağanda değirmenden geçiyor ondan sonra paketlenip sofralık olarak gidiyor. Şayet tuzun randımanı yeterliyse değirmene muhtaçlık duymuyoruz fakat bazen tanecikler büyük oluyor, o vakit değirmene gidiyor, biraz daha kırılıp küçülmesi sağlanıyor. Şu an 130 havuzumuz var, yaz dönemi boyunca bu havuzlarda yaklaşık 2 bin ton civarı tuz elde edeceğimizi düşünüyoruz.”
