SEVİNÇ ŞAHİN Figen Yaman Coşar ismi bilhassa çocukların yakından tanıdığı bir isim. Uzun yıllar televizyon direktörlüğü yaptıktan sonra çocuklar …
SEVİNÇ ŞAHİN
Figen Yaman Coşar ismi bilhassa çocukların yakından tanıdığı bir isim. Uzun yıllar televizyon direktörlüğü yaptıktan sonra çocuklar için yazmaya karar veren ve kısa müddette çocukların gönlünü fetheden Coşar ile konuştuk.
Figen Hanım, uzun yıllar televizyon direktörlüğü yaptıktan sonra çocuk edebiyatına yöneldiniz. Sizi çocuk dünyasına çeken şey, motivasyon kaynağınız neydi?
Mesleğe başladığım birinci yıldan itibaren asıl alanım daima çocuk yayıncılığı idi. Bu alan kendimi emniyette hissettiğim korunaklı bir alandı ve şuurlu bir tercihti. Direktörlük yaparken program metinlerine, senaryolara dokunmadan edemezdim, hatta birden fazla sefer oturur kendim yazardım. Reklam ajanslarında metin müellifliği da yaptım. Annelik mesaisi ile yönetmenliğinki zıt düştüğü noktada ise mesleğimin metin dışındaki alanlarıyla vedalaştım. Bu süreçte TRT’de yayınlanan senaryo ve hikayelerimi izleyen yayıncım Melike Günyüz bana ulaştı ve kitap yazmamı teklif etti.
Masalistanbul en sevilen kitaplarınızın başında geliyor. Serinin çocukların dünyasında bu kadar karşılık bulmasının nedeni nedir sizce?
Televizyon bildiğim bir alandı ve kalemim orada kendi konutundaydı. Kitap yazmak içinse saltanatlı bir saraya taşınması gerekiyordu. Çocuk ruhlarına sözlerden tohumlar ekilen bu sarayda, kalem kendi hakkındaki âlâ ve berbat tüm kanıtları kaydediyordu. Her kişinin “Kitabını oku!” buyruğuna muhatap olduğu günde, onun tek bir kitabı olmayacaktı ve bu ürkütücüydü. Korkarak yazılan bir kitaptı Masalistanbul. Bir kenti anlatıp, o kente daha evvel hiç gelmemiş okuyucuların dünyasında yer bulmak için nasıl bir kurgu yapacaktım? Televizyon tecrübemin bu manada kıymetli bir tesiri oldu. Kıssa İstanbul’u İstanbul yapan değerli pek çok yerde sürerken, okuyucu hiç görmediği bu yerlere kendini yabancı hissetmedi. Görenler daha evvel kaçırdıkları ayrıntıları fark edip heyecanlandı. Hatta kitabı bir rehber üzere kullanarak İstanbul seyahatleri planlayanlar oldu. Sırf yerler değil, İstanbul’u İstanbul yapan masal ve efsanelerle de örülü olan bu kitap, İstanbul’un kendisi üzere çekiverdi okuyucuyu da.
Kayıp İsimler Krallığı, Masalistanbul ve Kozmostaki Son Hazine üzere romanlarınızın alt metninde tasavvufi ögeler dikkat çekiyor. Bu manada tasavvufi anlatı nasıl bir ilham kaynağı sizin için?
Kalp ve ruh, insan ülkesinde ilhamın iniş pisti. İnsanın hakikati ise tasavvuf ülkesinin sonsuz sonları içinde bâtın bir hazine… Beşere insanı beşerden göstermek için tasavvuftan daha hoş ve daha güçlü bir kaynak yok. Çocuklar ruhlar aleminden yakın vakitte ayrıldıkları için orayla ilgili anıları bizimkinden daha canlı. Aliya İzzetbegoviç’in tabiriyle, hislerini ve iradelerini oldukları üzere ortaya koydukları için çocuklar, büyürken bu özelliklerini kaybeden sıradan yetişkinlere nazaran daha insandırlar. Hayat kaynağından uzaklaşarak insani faziletlerden yana eksilen bu yetişkinlerin dünyasıyla kıyasladığımızda, ruhlar aleminin anıları ile sürekli canlı olan velilerin dünyası ile çocuklarınki yakınlık gösterir. Gereğince istifade edebilsek bu yakınlık sonsuz bir ilham membaı.
ORTAK PAHALARA HİTAP EDİYORUM
Çoklukla fantastik kurmaca romanlar yazıyorsunuz. Çocuklar için fantastik kurmaca yaparken aşikâr bir yol haritanız, öncelediğiniz ya da hassasiyet gösterdiğiniz noktalar var mı?
Fantastik edebiyat üzerine pek çok farklı yorum yapılıyor. Batı kaynaklı bu tabirin kendi kültüründe bulduğu karşılık ile bizimki benzerlikler taşısa da mana istikametinden hiçbir vakit tıpkı olmayacaktır. Çünkü bizim gerçeklik kabulümüz ile onlarınki ortasında, palavra dünya kadar büyük bir fark var. Ben edebiyatçı değilim. Allah’ın verdiği bir imkan dahilinde, ezeli bir insan olma sıkıntısıyla çocuk kitapları yazıyorum. Münasebetiyle kendimi teknik olarak şu yahut bu cinsin edebi hudutlarına ve haritalarına da hakim görmüyorum. Genel manada çocuk kitabı muharrirlerinin ortak hassasiyeti, tüm dünyada kabul gören ortak insani kıymetler ve pedagojik ögelerdir. Sonrasında ise o muharririn inanç, anlayış ve fikirleri hayalle örülü bu alanın çerçevesini belirler. Yani her su kendi kabının biçimini alır. Ben inancımı harika yansıtabilecek bir kaba sahip değilim lakin sözlerimin inandığım harika dinin sonlarıyla aykırı düşmemesi önceliğim, öykülerimi Hakk’ı incitmeden güzelce anlatabilmek de duam.
Roman kahramanlarınız kimler? Martılar ve kediler pek çok edebiyatçıya, şaire ilham veriyor. Sizin nasıl bir bağınız var onlarla?
Mutfak penceremin karşı çatısında yaşayan martılar, her sabah uyanıp onlara bir şeyler vermemi bekler. Hatta bir orta acıktıkları vakit camı gagaları ile tıklatıyorlardı. Konuta gelen konukların, yüksek bir pozisyonda olan pencereden gelen bu sesle irkildiği çok oldu. Kitaplarımda sevdiklerimin isimlerini kahramanlarıma verdiğim üzere, bazen de kahramanlarımı hayatımdaki öbür canlardan seçiyorum. Kedisiz ve martısız bir İstanbul düşünülebilir mi? Direkt bir yakınımın kıssasını anlattığım da oluyor. Kayıp İsimler Krallığı’ndaki Yunus’un başlangıç kıssası bu türlü mesela. Okuyucunun ısrarı ile bir seriye dönen Masalistanbul’un yeni çıkan kitabı Demirden Kale’de de yeniden hayatımın köşe başı bir kahramanım var. Mesela dostum Gülcan Tezcan, gittiği bir haberde maceranın orta yerine düşüyor. Öbür kahramanlarımdan farkı hem ismi ve hem soyadı ile kitapta yer alması. Yoksa çocuk kahramanlarımın her biri de aslında hayatımdaki çok sevdiğim çocuklardan alıyor isimlerini.
