1. Tuz tüketimini kısıtlayın Tuz en kıymetli ve en yaygın kullanılan böbrek zehiridir. Fazla tuz tüketiminin bilinen en değerli sonucu …
Tuz en kıymetli ve en yaygın kullanılan böbrek zehiridir. Fazla tuz tüketiminin bilinen en değerli sonucu hipertansiyondur. Hipertansiyon, kronik böbrek hastalığının en sık nedenlerinden birisidir. Son devirde yapılan bilimsel çalışmalarda, tansiyonu olağan olan şahıslarda dahi tuzun böbrekte inflamasyonu arttırdığı ve böbreklere ziyan verebildiği gösterilmiştir.
Bu yüzden hipertansiyonu olmasa dahi insanlarımızın fazla tuzdan kesinlikle kaçınması gereklidir. Tavsiye edilen azamî tuz tüketimi ölçüsü günlük 5 gramdır. Lakin ülkemizde maalesef 10 gram/gün üzerinde bir tüketim olduğu biliniyor.
Ekmekteki tuz oranının azaltılması uygun oldu. Fakat hala sofradan tuzu eksik etmemek, yemeklerin tadına bakmadan tuz atmak, kuruyemişlerin tuzlu olanını tercih etmek alışkanlıklar ortasında yer alıyor. İşlenmiş besinler ve fast food üslubu eserlerin tuz ölçüsü yüksektir. Bu nedenle konut yemekleri tercih edilmelidir.
2. Bilinçsiz ilaç kullanmayın
Çok yaygın olarak kullanılan birtakım ağrı kesici ve antibiyotikler böbreklerde bozulmaya neden olabilirler. Bilhassa ileri yaş, diyabetik ve böbrek hastalığı bulunan şahıslar bu durumdan daha çok etkilenirler. Bu açıdan üstteki risk faktörlerini taşıyan şahısların parasetamol içeren ağrı kesicileri kullanmaları daha uygundur.
Ancak bilinmelidir ki parasetamol bile uzun devir sık kullanıldığında böbrek hastalığına neden olabilir. Bunun yanında tek doz ağrı kesiciye bağlı ani böbrek yetersizliğine giren olaylar da vardır. Bu nedenle her ağrıda, her sıkıntıda ağrı kesiciye sarılmamak gerekir. Antibiyotikler de bazen böbreklere ziyan verebilir. Yaşlı ve böbrek sorunu olan bireylerde böbrek işlevleri göz önüne alınarak antibiyotikler kullanılmalıdır. Özetle, hekim önerisi ve denetimi olmadan katiyen ilaç kullanılmamalıdır.
3. Bilinçsiz bitkisel eser kullanmayın
Genelde toplumda bitkisel eserlerin doğal olduğu ve ziyanlı olmadığı algısı yaygındır. Ancak bilinçsiz bitkisel eser kullanımı, böbreklerde toksik ve allerjik tesirlerle bozulmaya yol açabilirler. Birebir formda tabiattan toplanan mantarlara bağlı olarak ölümcül karaciğer ve böbrek problemleri oluşabilir. Bu sebeple bitkisel eserlerin kullanımında, bu işte deneyimli ve uzmanlaşmış tabip önerisi kesinlikle gereklidir.
4. Prostat büyümesi böbreği vuruyor
Prostatın güzel huylu büyümesi, prostat kanseri yahut mesane sıkıntıları böbrekleri olumsuz manada etkilemektedir. Bu tıp rahatsızlıklarda idrarın tam olarak boşaltılamaması böbrek işlevlerin bozulmasına taban hazırlamaktadır. Uzun vakittir prostat sorunu yaşayan hastaların böbrek işlevlerini da denetim ettirmesi gerekmektedir.
İdrar sondası takılması, ilaç yahut gerekli durumlarda cerrahi müdahaleler tedavide kullanılan tekniklerin başında gelmektedir. İleri yaş erkek hastaların kesinlikle yıllık prostat muayenesi yaptırması gerekmektedir.
5. Taşlara dikkat
Kronik böbrek hastalığının en kıymetli nedenlerinden birisi böbrek taşlarıdır. Birçok böbrek taşı şiddetli ağrıya neden olmakla birlikte hiçbir belirti vermeden gelişebilen böbrek taşları da bulunmaktadır. Böbrek taşlarının kanalları tıkaması böbrek işlevlerini olumsuz etkilemektedir.
Faal böbrek taşı şikayeti olmasa bile bu hasta kümesi makul aralıklarla kesinlikle Nefroloji ve Üroloji kısımlarından takip edilmeli, böbrek işlevleri izlem altında tutulmalıdır. Sitratlı besinlerin bol tüketilmesi (limon gibi) ve bol su içilmesi taş oluşumunu yavaşlatır ve engelleyebilir.
6. Kilo denetimi koşul
Obezite, hipertansiyon ve diyabet için büyük bir risk faktörü olduğu kadar böbrekler için de olumsuz bir durum. Obezite hastası bireylerde böbrekler, artan beden kitlesi nedeniyle olağandan daha fazla çalışır.
Böbrek iş yükündeki artış, böbrekte hasara ve uzun vadede son devir böbrek hastalığının gelişmesine neden olabilir. Bu durumda fazla kilosu olan şahısların ülkü kilosuna dönmesi için beslenme sistemine, idmanına dikkat etmelidir. Tek başına olmuyorsa kesinlikle uzman şahıslardan yardım alınmalıdır.
7. Sigara içmeyin
Sigara tüm bedenin düşmanı olduğu üzere böbreklerin de düşmanı. Sigara damar duvarının işlevlerini bozar, kan basıncını artırır. Buna bağlı olarak da böbrek damarlarındaki direnci artırıp böbrek işlevlerini bozar. Sigara, böbrek hastalarında, böbrek hastalığının daha süratli ilerlemesine neden olur. Ayrıca böbrek, idrar yolları ve mesane kanserinin en değerli nedeni sigaradır. Bu nedenle sigara içilmemelidir.
8. Suyun gücüne inanın
Kâfi su tüketimi böbrek sıhhati için değerlidir. Ömür biçimini düzenlerken su tüketiminin yanında antrenman de ön plana çıkartılmalıdır. Susuzluk gidermek için gazlı içecekler yerine su içmek en doğusudur. Çocukların günde sekiz bardak (1,5 litre), yetişkinlerin ise günde 2- 2.5 litre su içmesi gerekir.
Şayet suyu olağan içme alışkanlığı yoksa, içine limon, nane, meyve dilimleri eklenerek de içimi kolaylaştırılabilir. Ancak çok su içmenin de böbreğe bir yararı olmadığını ve kan mineral istikrarını (özellikle sodyum) bozabildiğini belirtmek gerekir.
9. Rutin tabip denetimlerine gidin
Böbrek hastalıkları çok sessiz ilerleyebilir ve son evreye gelene kadar hiçbir belirti vermeyebilir. Belirtiler ortaya çıktığında ise çoğunlukla hastalık geri dönüşü olmayan evreye girmiştir. Bundan ötürü rutin hekim denetimleri ehemmiyet arz eder. Birçok böbrek hastalığının erken evrede teşhis edilebilirse tedavisi bulunmaktadır. Bilhassa diyabet ve hipertansiyonu olan ve ailesinde böbrek rahatsızlığı bulunan şahıslar böbrek sıhhati açısından denetim edilmelidir.
Rutin denetimlerdeki sık rastlanan bir eksiklik ise yalnızca kan analizinin yapılması lakin idrar analizinin yapılmamasıdır. Kanda böbrek işlev testleriniz olağan olabilir ancak tekrar de önemli böbrek hastası olabilirsiniz. İdrar analizi yapılmadan böbreklerin sağlıklı olduğundan bahsetmek mümkün değildir.
10. İdrarınızı denetim edin
İdrarı denetim etmek böbrek hastalıklarının erken yakalanması açısından değerli olabilir. Örneğin idrarda köpük olması protein kaçağına, kırmızı renkli idrar kanamaya işaret edebilir. Koyu renkli idrar çoklukla az su içtiğinizi gösterir ama çok koyu ise tetkik gerektirir. Yetişkinlerde berbat kokulu idrar çoklukla idrar yolu infeksiyonları ile bağlıdır, çocuklarda ise metabolik hastalıkların bir belirtisi olabilir.