Azerbaycan’a askeri üs kurulmalı mı?

Karabağ zaferi ile perçinlenen ve bir defa daha tüm dünyaya gösterilen Türkiye-Azerbaycan kardeşliği, askeri iş birliği noktasında da dikkat çeken bir birlikteliği ortaya koydu. Bilhassa Türkiye’nin teknolojik imkanlarıyla Azerbaycan’a sağladığı dayanak, “Azerbaycan’a üs kurulabilir mi?” fikrini de gündeme getirdi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın daha evvel lisana getirdiği askeri üs kurma olabilirliği, Haber7.com muharriri ve Kanal7 Dış Haberler Koordinatörü Taha Dağlı tarafından köşesinde kaleme alındı.

AZERBAYCAN’A ASKERİ ÜS KURULMALI MI? 

Dağlı, Türkiye’nin atabileceği bu adım ve Rusya’nın mümkün yanıtına değinirken, Şuşa Beyannamesi’nin sağladığı altyapıya ait şunları söyledi:

“Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Azerbaycan’a askeri üs kurulacak mı” sorusuna “olabilir” halinde bir cevap vermişti. O ihtimal Moskova’da anında yankı buldu.
Kremlin sözcüsü Peskov, “Türkiye Azerbaycan’da askeri üs kurarsa, Rusya da karşı adım atabilir” dedi.

Şu an için “Türkiye, Azerbaycan’da üs kuruyor” denilemez.
Cumhurbaşkanı Erdoğan da o denli demedi aslında.
Soru üzerine Şuşa beyannamesinin içeriğinde mevcut askeri işbirliğinin genişletilme unsurunun olduğunu söyledi.

Karabağ savaşının “kurşun” atmadan kazanan tarafı Rusya’ydı.
Ateşkes ile birlikte Karabağ’a asker çıkardılar.
Barış gücü ismi altında bölgeye yerleştirdiler.”

RUSYA İDRAK ETMELİ

Rusya’nın Türkiye’nin alandaki varlığını kabul etmesi gerektiğini belirten Dağlı, Ankara’nın da en az Moskova kadar burada nüfuz sahibi olduğuna ve buradaki Türk varlığının Azerbaycan ile Türkiye’nin ilgileri ile direkt ilgili olduğuna değindi:

“Rusya şunu idrak etmeli ki, Türkiye de en az onlar kadar denklemin içerisinde.
Azerbaycan’da Türk askeri var.
Azerbaycan devletinin davetiyle oradalar.
Ve Azerbaycan bağımsız bir ülke.
Gereksinim halinde daveti genişletip, askeri üs talebinde bulunabilirler.
Türkiye de o vakit iki devlet ortasındaki resmi bir mutabakatla askeri üs kurabilir.

Lider Erdoğan ile Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev ortasında imzalanan Şuşa beyannamesi de teknik olarak bu ihtimali barındırıyor.

Evet şu an için “Türkiye askeri üs kuruyor” diyemeyiz tahminen fakat yarın öbür gün o üs kurulabilir.
Bunun önü açık.
Ve bir mani de yok.
Zati olması gereken de bu.
Türkiye’nin Azerbaycan’da askeri üs kurması gereklidir, zorunludur.
Madem Rusya’nın orada askeri var, Türk askeri de Karabağ’da üs kurmalıdır.”

Dağlı’nın köşe yazısı şu formda:

“Çünkü bölge bir oldukça karışık ve kritik.
Bir çok ülkenin gözünü diktiği bir coğrafyadan bahsediyoruz.
Zengezur koridoru, birden fazla ülke için ehemmiyete sahip bir yer.
Lakin en çok Türkiye ve Azerbaycan için “olmazsa olmaz” bir yer.

Rusya ise tüm o bölgeyi tek başına kendi hakimiyetinde tutmaya çalışıyor.
O nedenle Erdoğan’ın “üs kurulabilir” kelamına anında tepki verme gereksinimi duyuyorlar.

Karabağ şu an için Azerbaycan’ın denetiminde.
Lakin Ermeniler kaçıp giderlerken, etrafı yakıp, yıkmışlar üstüne bir de mayın döşemişler.
Bakü’den Şuşa’ya gidebilecek inançlı bir karayolu yok.
Yeni bir yol açılıyor.
Şuşa’da hayat yok, ikamet eden kimse yok.
Oranın ve öbür Karabağ kentlerinin yine imarı gerek.
Şu an için çalışmalar başlamış durumda.

Türkiye, bu bahislerde Azerbaycan’la ortak hareket ediyor.
Rusya ise askerlerini oraya yerleştirip, Karabağ’ın yine inşa edilmesini bekliyor.
Türkler, Karabağ’ı yaşanır bir hale getirecek, Ruslar ise askerleriyle orayı denetim edecek, lakin bu türlü bir dünya artık yok.

O nedenle Karabağ’ın en kritik yerlerine çöreklenmenin bedeli olacaktır.
En azından bu iş, bu kadar ucuz olmayacaktır.
Zira orası tek başına Rusya’nın askeri himayesine bırakılacak bir yer, mutlaka değil.

Tekrar etmekte yarar var.
Rusya, Türkiye’nin de Güney Kafkasya denkleminin çok lakin çok kıymetli bir aktörü olduğunu artık idrak etmeli.
Güney Kafkasya’da 30 yıllık statükoyu sona erdiren, Azerbaycan ile Türkiye’nin ortak gücü oldu.
Bu göz gerisi edilmeyecek bir gerçekliktir.
Bu saatten sonra Güney Kafkasya’da yeni bir denklem kurulmuştur ve öncüsü Türkiye’dir.
Güney Kafkasya ise artık Rusya’nın yalnızca kendilerine ilişkin olduğunu düşündükleri “arka bahçesi” değildir.”