Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. İlhan Yalçın …
Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. İlhan Yalçın, siberkondri, Covid-19 korkusu, sağlık kaygıları, obsesif-kompülsif (takıntı) gibi kavramları incelediği pandemi psikolojisi çalışmasından detayları paylaştı.
Çalışma kapsamında 12 şehirden 8 bin 276 kişiyle görüşüldü. Elde edilen veriler incelendiğinde, bireylerde hastalıklara karşı kendini kırılgan, güçsüz ve zayıf algılamanın arttığı ve bu durumun siberkondri düzeyini yükselttiği tespit edildi.
Bu siberkondri düzeyinin özellikle obsesif kompülsif belirtileri artırdığını ve uyku kalitesini daha kötü hale getirdiğini ifade eden Doç. Dr. Yalçın, şunları söyledi:
“Ulaştığımız 8 bin 276 kişinin uyku kalitesi oranına baktığımızda, yüzde 46’sının pandemi dönemiyle beraber uyku kalitesinde bir kötüleşme olduğunu ortaya çıkardık. Aynı zamanda yüzde 44’lük bir grubun obsesif kompülsif belirtisinde artış meydana geldiğini gördük. Bunlar da siberkondri davranışıyla bağlantılı. Bireylerin internetten hastalık arama davranışı arttıkça, kötü uyku kalitesi, obsesif kompülsifi tekrarlayan düşünceleri ve davranışları görüyoruz.”
İNTERNETTE GEÇİRİLEN ORTALAMA SÜRE NE KADAR?
Bireylerin siberkondri hastalığı nedeniyle internette saatlerce hastalıklarla ilgili araştırma yaptığını ifade eden Yalçın, çözüm önerisini olarak şunları sıraladı:
“Saatlerini internet başında hastalıklarla ilgili arama yaparak geçiren bireyler bir an durup kendini sorgulamalı. ‘Yaptığım eylem elde etmek istediğim şeyi sağlıyor mu, yoksa daha da kötü bir sonuca doğru mu götürüyor?’ Bu açıdan değerlendirme yaparlarsa takıntılı şekilde hastalık araştırma davranışının azalacağını düşünüyorum.”
Çalışmaya göre, pandemi döneminde iş ve eğitim dışında internet başında geçirilen ortalama süre 5 saate yakın. Bu süre 8 saate kadar çıkabiliyor veya 2 saate kadar inebiliyor.
‘KAYGI ÖNLEM ALDIRIR AMA…’
Hastalıklarla ilgili bir parça kaygı duyulmasının bireyleri tetikte tuttuğunu ve önlem alınması konusunda önemli olduğunu kaydeden Yalçın, şu ifadeleri kullandı:
“Fakat özellikle Covid-19’dan daha fazla korkma, daha fazla kaygı duyma ve hastalıklara karşı kendini daha kırılgan algılamak tam tersi bir sonuca yol açıyor, kişilerin sağlıkla ilgili endişelerinin daha fazla artmasına yol açıyor, daha fazla kaygılanmalarına yol açıyor.”
