Ankara’da kulisler hareketli: Kabine revizyonunda neler olabilir?

Ankara’da kabine değişikliğine ait kulisler siyasette vakte yenilmeyen bir gelenek. Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçilmesinin akabinde şu ana kadar toplam sekiz bakan misyondan ayrılırken devam etmesi beklenilen kabine revizyonu kapsamında özel kesimden isimlerin artık tercih edilmeyeceği belirtiliyor.

Adalet Bakanı Abdülhamit Gül’ün geçen Cuma gecesi kabul edilen istifasıyla yeni sisteme geçilen 2018 Temmuz ayından geçen vakitte vazifesinden ayrılan bakan sayısı sekiz oldu.

Erdoğan, son kabine toplantısının akabinde düzenlediği basın toplantısında, “Bilindiği üzere Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminde kabine üyeleri Cumhurbaşkanı tarafından belirleniyor. Değişen kurallara nazaran kabinede revizyona gitmemiz doğal bir durum. Bundan sonra da gerektiğinde yeni değişiklikler yapabiliriz” demişti.

Yeni Adalet Bakanı Bekir Bozdağ

Bu çerçevede vakti net olarak aşikâr olmasa da önümüzdeki devirde bakanlarla ilgili yeni değişiklikler yapılmasına kesin gözüyle bakılıyor.

Kimler sarfiyat, kimler kalır?

DW Türkçe’nin parti kulislerinden edindiği bilgilere nazaran, bundan sonra bakan seçiminde özel kesimden gelen “teknokrat isimlere” yer verilmemesine dikkat edilecek. Ankara’da siyasi aktörler ortasındaki genel izlenim, özel bölümden gelen isimlerin devlet yapısına yeterli ahenk sağlayamadığı, hala özel dal fikriyle hareket ettikleri ve gerek bürokrasi gerekse milletvekilleri ortasında bunun rahatsızlık yarattığı tarafında.

Bu nedenle önümüzdeki devirde Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un kabinede yer almayabileceği belirtiliyor. Geçtiğimiz aylarda tekrar özel daldan gelen bir isim olan Ulusal Eğitim Bakanı Ziya Selçuk istifa etmişti.

Kabineye atanacak yeni bakanlar için bundan sonra devleti bilen, özel kesimden gelmeyen ve partili isimler ortasından tercih yapılacağı tabir ediliyor. Bu nedenle Adalet Bakanı olarak Bekir Bozdağ’ın atanmasının parti etraflarında memnuniyet yarattığı da gelen bilgiler ortasında.

2018 öncesindeki parlamenter sistemde Bakanlar Şurası icraatçı bakanlardan oluşuyordu. Lakin Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile birlikte oluşturulan birinci kabinede “teknokrat bakanlara” yük verilmişti.

Bu ortada yeni Tarım Bakanı olarak doğu ve güneydoğuda sevilen bir siyasetçi olan Mehdi Eker’in ismi ön plana çıkmış durumda. Bu türlü bir atama, yalnızca bir bakan değişimi olarak değil, Kürt seçmenler ortasında oyları düşen AKP’nin siyasi bir atılımı olarak da bedellendiriliyor.

Ticaret Bakanı Mehmet Muş

Evvelden beri konuşulan Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın ikiye bölünmesi senaryosunun da tekrar masada olduğu ve hala Ticaret Bakanı olan Mehmet Muş’un Maliye Bakanlığı’na geçebileceği belirtiliyor. Birebir halde Kültür ve Turizm Bakanlığı da ikiye ayrılabilir.

Kabine revizyonu ile ilgili kulislerde ve yetkililerdeki ortak kanaat ise son tasarrufun Cumhurbaşkanı Erdoğan’da olduğu.

Soylu’nun yeri artık daha mı sağlam?

Kabine revizyonu konuşulurken durumu en çok merak edilen bakanların başında ise İçişleri Bakanı Süleyman Soylu geliyor.

Soylu için bilhassa kabahat örgütü kurmakla suçlanan Sedat Peker’in argümanlarının çok konuşulduğu periyotta kabine içinde diğer bir vazifeye kaydırılabileceği belirtilmişti. Emniyetli kaynaklardan edinilen bilgiye nazaran o devirde Soylu ve MHP, Tarım Bakanlığı için ikna edilmişti. Terörle uğraşta MHP’nin “son 30 yılın en başarılı bakanı” olarak gördüğü Soylu’nun yerine gelecek isim olarak da Bakan Yardımcısı İsmail Çataklı düşünülmüştü.

Lakin geçen müddette Soylu için kuralların artık değiştiği belirtilirken bakanlık vazifesini sürdürmesi parti kulislerinde daha yüksek mümkünlük olarak görülüyor.

Ankara Enstitüsü Araştırma Yöneticisi Osman Sert, Soylu için Peker’in görüntüleri ile yeni bir periyot başladığını belirterek “O görüntülerden sonra da Soylu post-Erdoğan devri için bir aktör olmaktan devreden çıktığı için kolu kanadı kırılmış, siyaseten maliyetsiz lakin fonksiyonel bir aktöre dönüştü. Bu da Erdoğan için son derece kullanışlı bir çerçeve sunuyor” diyor.

İçişleri Bakanı Süleyman Soylu

Sert: İsimleri konuşmak çok da manalı değil

Pekala Erdoğan’ın yapması mümkün yeni kabine revizyonunda giden ve gelen isimlerin kimler olacağını konuşmak ne kadar manalı?

Osman Sert’e nazaran yeni sistemle Bakanlar Konseyi ya da AKP’nin idare heyetlerine fazla mana atfetmeyi Türkiye’deki sistemi okumak açısından yanlış bulduğunu söylüyor. Sert, bunu şöyle açıklıyor:

“Cumhurbaşkanı Erdoğan var, bir de Erdoğan’ın etrafında dar bir yönetici takım var. Bu takımın geleceği de son analizde Erdoğan’ın iki dudağının ortasında. Erdoğan tabi ki bu seçimleri yaparken kimi vakit parti içinde kimi vakit farklı istikrarlara nazaran bir tercih gözetiyor lakin bu isimlerin işlevleri üzerinden değil yalnızca aidiyet üzerinden gözetiyor.”

Saadet Partisi Genel Lideri Temel Karamollaoğlu da birkaç günkü açıklamasında, “Şimdilerde hepimiz şahit oluyoruz bakanların nelere muhatap olduğuna vazife yaşarken başka vazifeden ayrılırken de yaşadıkları başka bir keder. Yakında halk ortasında Erdoğan’a bakan olasın kelamı yayılırsa kimse şaşırmasın” tabirlerini kullanmıştı.

Gülsen Solaker

© Deutsche Welle Türkçe