Ambargolarla güçlendik

ABD’nin Savunma Sanayi Başkanlığı ve yetkililerini gaye alan yaptırımları, Türk savunmasının ambargolarla geliştiği gerçeğini bir sefer daha gözler önüne serdi. ABD, Türkiye’ye Rusya’dan satın aldığı S-400 hava savunma sistemini nedeniyle, aylardır beklenen CAATSA (ABD’nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Gayret Etme Yasası) kapsamında yaptırımını açıkladı. Geçmişte yaşanan gibisi deneyimler ise, Türk savunma sanayiinin ambargolarla geliştiğini, kendi eserlerini yaratma konusunda bu tip yaptırımların adeta itici bir güç olduğunu ortaya koyuyor.

ASELSAN’ın doğuşu

Türkiye 1973’te bugünkü ismi Türk Havacılık Uzay Sanayii’ni (TUSAŞ), savunmadaki dışa bağımlılığı azaltmak emeliyle faaliyete geçirdi. ABD, Kıbrıs Barış Harekâtı’ndan sonra, savunma niyetli olarak verilen silahların harekâtta kullanılmasını münasebet göstererek 1975’te Türkiye’ye silah ambargosu uygulamaya başladı. TSK’nın haberleşme muhtaçlıklarının ulusal olarak karşılanması gayesiyle tıpkı yıl kurulan ASELSAN, bugün Türkiye’nin bir numaralı savunma sanayii ve TSK’nın ana tedarikçisi pozisyonuna geldi. ASELSAN’la yetinmeyen Türkiye, askeri araç ve askeri uçaklar için lastik üreten PETLAS’ı 1976’da, yazılım sistemlerinin önderi HAVELSAN’ı 1982’de, TSK’nın roket ve füze tedarikçisi ROKETSAN’ı 1988’de hayata geçirdi.

Bin 500 firma

AK Parti iktidarında, savunma sanayii çalışmalarına yük verildi. 2002’de 62 savunma projesi yürütülürken, bugün bu sayı 700’ye yaklaştı. Son 5 yılda 350’ye yakın yeni proje başlatıldı. Savunma sanayi projelerinin bütçesi 5.5 milyar dolardan, 60 milyar dolara yükseltildi. Bölümde faaliyet gösteren firma sayısı 56’dan 1500’e ulaştı. Dalın 1 milyar dolar olan cirosu da 11 milyar dolar sayısını yakaladı. Savunma ve havacılık ihracatı 248 milyon dolardan 3 milyar dolar düzeyine çıkarken, dünyanın birinci 100 savunma şirketleri listesinde Türkiye yedi firma ile temsil ediliyor. Türkiye, 1990’lı yıllarda terörle gayrette ABD’nin GNAT ile İsrail’in Heron ismi verilen insansız hava araçlarını kullandı. Lakin bu araçların kullanımı konusunda ABD ile İsrail daima sorun çıkardı. Türkiye, 2008’de MQ-1 Predator ve MQ-9 Reaper silahlı insansız hava aracı alımı için ABD idaresine talep mektubu gönderdi. Lakin bu talep karşılıksız kaldı. Yerli yatırımlara kıymet veren Türkiye, bugün ürettiği ANKA, AKSUNGUR, BAYRAKTAR, AKINCI üzere İHA’larla dünyada üst sıralara yükseldi.

Sipariş yağıyor

BAYRAKTAR TB2, terörle gayretin yanı sıra Libya, Suriye ve Azerbaycan’da büyük başarılara imza attı. ANKA ve BAYRAKTAR’ın başarısı başka ülkelerin dikkatini de çekti. Katar’ın akabinde Ukrayna geçen yıl altı adet BAYRAKTAR TB2 alırken, ek 48 adet daha BAYRAKTAR TB2 almayı planlıyor. Tunus Savunma Bakanlığı da geçtiğimiz günlerde, 80 milyon dolarlık muahede ile üç ANKA siparişi verdi. Son olarak Türkiye’nin Suriye’deki harekatlarını münasebet gösteren Kanada, Bayraktar TB2’de kullanılan elektro optik kameraya ambargo kararı aldı. ASELSAN yerli üretim CATS kamerasını kısa müddette geliştirdi ve Bayraktar TB2 SİHA’ya taktı.

‘Kaan’ 9 ülkede

Kıyı Güvenlik Komutanlığı Türkiye’nin kıyılarını gözetleme ve muhafaza vazifesini, bilhassa Yonca-Onuk firmasının ürettiği, “Kaan” serisi botlarla gerçekleştiriyor. Bu kapsamda, Kaan 33, Kaan 29, Kaan 19 ve Kaan 15 olmak üzere 4 farklı tipte Kaan sınıfı bot kullanılıyor. ASELSAN’ın silah sistemleri ile donatılan botlar yüksek hızlarıyla kaçakçılıkla gayretten, arama kurtarmaya kadar kıymetli misyonlarda yer alıyor. Kaan sınıfı botlar, KKTC, Azerbaycan, Pakistan, Gürcistan, Malezya, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri ve Mısır’a da ihraç edildi. Botların ismi ise, bir trafik kazasında hayatını kaybeden dizayncısı Kaan Onuk’tan alıyor.