Elektrikli araç bölümünde alternatif batarya teknolojilerine başarılı bir geçiş sağlanması durumunda artan nikel fiyatlarının piyasa üzerindeki …
Borsada geçen hafta yine sürece açılan nikel yüzde 8,5 düşüş kaydettikten sonra süreçler “teknik sistem hatası” gerekçesiyle yine askıya alınmış fakat kısa mühlet sonra tekrar süreçler başlamıştı.
Dünyanın en büyük nikel üreticilerinden Rusya’nın Ukrayna’ya saldırmasının akabinde ortaya çıkan tedarik telaşlarıyla 8 Mart’ta rekor kıran nikel fiyatları ton başına 100 bin doları aşmış ve Londra Metal Borsası’nda (LME) nikel süreçleri askıya alınmıştı. Uzmanlar, nikel arzına yönelik telaşların hem güç sanayisini hem de elektrikli araç piyasasını etkileyeceğini lakin batarya teknolojilerinde farklı kaynakların kullanımına geçişle bu sürecin daha kısa vadeli atlatılmasının mümkün olabileceğini söz ediyor. Rystad Energy Güç Dönüşüm Analisti Alexandra Gerken, AA muhabirine, artan nikel fiyatlarının elektrik, ısınma ve ulaşım kesimlerinde kullanılan çelik için ham husus olması açısından güç sanayisini de etkileyeceğini söyledi. Nikel’in şu anda pek çok elektrikli araç bataryasında kullanıldığına işaret eden Gerken, ‘Bu nedenle batarya kadrosu ve münasebetiyle da genelde elektrikli araçlarının fiyatı artıyor. Fakat batarya tarafında, yepyeni ekipman üreticilerinin geçiş yapabilecekleri daha farklı alternatiflere sahip olması nedeniyle bu tesirin yalnızca kısa ve orta vadeli süreçte hissedilmesi bekleniyor.’ dedi.
“Pek çok orjinal ekipman üreticisi, düşük menzilli modeller için LFP’ye geçiş yapacaklarını duyurdu”
Gerken, mevcut durumda lityum demir fosfat batarya (LFP) olarak isimlendirilen, nikel ve kobalt kullanılmayan bataryalara zati bir geçiş başladığını tabir ederek, ‘Bunlar nikel, manganez ve kobalt ya da lityum nikel kobalt alüminyum oksit bataryalardan çok daha ucuzlar. Şu anda nikele dayanan bataryalardan hala daha düşük bir güç yoğunluğuna sahip olsalar da ortayı kapatmaya başlıyorlar. Pek çok yepyeni ekipman üreticisi, düşük menzilli modeller için LFP’ye geçiş yapacaklarını duyurdu.’ diye konuştu.
Şayet LFP bataryalara geçiş gereğince süratli olursa, bu durumda elektrikli araç kesiminde bir yavaşlama yaşanmayacağını kaydeden Gerken, şunları söyledi:
‘Artan nikel fiyatları karşısında güç sanayisinde istikrarın sağlanması için batarya açısından LFP üzere nikel ölçüsünün düşük olduğu, hatta hiç olmadığı alternatif teknolojilerin kullanılması uygun olabilir. Bataryalarda kobalt içeriğinden uzaklaşılması bu üzere piyasa adaptasyonlarının bir örneği. Geçtiğimiz yıllarda kobalt fiyatlarının artmasıyla, sanayi hem kobaltın yerini nikel ile doldurup hem de güç yoğunluğunu artırarak alternatif teknolojiler geliştirme konusunda başarılı olmuştu. Nikel pek çok dalda kullanıldığı için nikel fiyatlarında yükselişin bir müddet daha devam etmesi hayli beklenen. Bununla birlikte, mevcut nikel fiyatları şu anda daha çok piyasa hassaslığından kaynaklandığı için uzun mühlet kalıcı olacak üzere görünmüyor.’
“Talep, 2028’de 1,67 milyon ton olacak” Rystad Energy Güç Metalleri Analisti Susan Zou da global nikel madencilik kapasitesinde 2021’de yüzde 13 ve global nikel üretiminde yüzde 12 hisseye sahip olan Rusya’ya uygulanan yaptırımların nikel eserlerinin likiditesini süreksiz olarak dondurduğunu söyledi. Nikel piyasasında stokların düştüğüne dikkati çeken Zou, ‘Rusya’ya yaptırımlar öncesinde, LME’de nikel stokları çok süratli bir düşüş eğilimine geçmişti. Stoklar, evvelki haftalarda 70 bin tonun biraz üzerinde seyrederken, geçen yıl birebir periyotta bu ölçü 250 binin tonun üzerindeydi.’ dedi. Zou, nikelin hem paslanmaz çelik üretimi hem de batarya tedarik zinciri için gerekli olduğunu vurgulayarak, ‘Bu dallar de nikel talebi sırasıyla yaklaşık yüzde 90 ve yüzde 10’unu oluşturuyor. Paslanmaz çelik bölümünün nikel talebinin her yıl yaklaşık yüzde 5, batarya kesiminin ise çok daha büyük ölçülerde artacağı iddia ediliyor. Daha düzgün bir senaryoda, elektrikli araçlar yahut batarya depolama kesiminin nikel talebinin 2028’de 1,67 milyon tona ulaşması bekleniyor. Kelam konusu devirde küresel nikel madenciliği kapasitesinin de 3 milyon tonun üzerine yükselmesi öngörülüyor.’ diye konuştu.
“Nikel enerji dönüşümü için çok önemli” Wood Mackenzie Nikel Piyasaları Araştırma Direktörü Sean Mulshaw ise nikelin elektrik santrali kurulumu ile petrol ve doğal gaz aramada gerekli olan pek çok özellikli alaşımda kullanıldığını belirtti. Nikelin enerji depolama bataryalarında da önemli olduğunu ifade eden Mulshaw, ‘Nikel enerji dönüşümü için çok önemli çünkü elektrikli araçların şarj edilebilen bataryaları ve enerji depolamada kilit bir unsur. Bu teknoloji geliştikçe fiyatlar da düşüyor ancak daha pahalı nikel, daha fazla maliyet anlamına geliyor.’ diye konuştu. Mulshaw, gelecek dönem nikel fiyatları beklentilerine yönelik ise şu değerlendirmelerde bulundu: ‘Bu ayın başlarında yaşanan ve benzeri görülmemiş artışlardan önce beklentimiz, nikel fiyatlarının kısa vadede artmaya devam etmesi ve 2022 ikinci yarısında düşüşe geçmesiydi. Bu beklentinin nedeni Kovid-19 sonrası yaşanan güçlü talep toparlanmasının çözülmeye başlaması ve Endonezya’da hala yeni ve daha fazla nikel üretiminin başlamasıydı. Özetle, düşük talep ve daha fazla arz. LME’deki artışlardan sonra fiyatların ne zaman düşeceğini söylemek oldukça zor ancak biz etkinin yine de kısa süreli olmasını bekliyoruz.’