2010 yılında, “Asrın projesi” denilerek hayata geçirilen FATİH Projesi, eğitimde adeta bir kara deliğe dönüşerek milyarlarca lira yuttu …
static.birgun.net
BirGün’den Mustafa Bildircin’in haberine nazaran iktidarın, “Eğitimde asrın projesi” olarak duyurduğu FATİH Projesi, eğitim bütçesi için adeta bir karadeliğe dönüştü. 2010 yılında başlayan ve 2014 yılına kadar tamamlanacağı söylenen proje, milyarlarca liralık harcamaya rağmen 11 yılın sonunda amacına ulaşamadı.
Ulusal Eğitim Bakanlığı, 2010-2021 yıllarını kapsayan 11 yıllık devirde FATİH Projesi kapsamında 15 milyar TL’ye yakın para harcadı. Bakanlık, başarısızlığı datalarla tescillenen projeden salgın sürecinde de vazgeçmedi. Milyonlarca öğrenci ve veli, okulların salgına hazırlanmasına yönelik uygulamaların kaynak sorunu nedeniyle yetersiz kalmasını eleştirirken MEB, FATİH Projesi kapsamında 78 bin 500 yeni etkileşimli tahta almak için harekete geçti.
FATİH Projesi, 2021 yılı prestijiyle sadece yüzde 68,7’lik gerçekleşme oranına ulaşabildi.
lh3.googleusercontent.com
Tüm öğrencilere tablet dağıtma savıyla yola çıkan proje kapsamında bugüne kadar tablet dağıtılan öğrenci sayısı ise 1 milyon 130 binde kaldı. MEB’in, milyonlarca öğrencinin derslere cep telefonu ile katılmaya çalıştığını gözler önüne seren, “Sayılarla uzaktan eğitim” bilgileri de projedeki başarısızlığı ortaya koydu. Bilgiler, “Tüm öğrencilere tablet dağıtılacak” argümanıyla başlatılan FATİH Projesi’nin de bir defa daha sorgulanmasına yol açtı. Projenin başlangıç maliyeti 8,5 milyar TL olarak belirlendi. Proje kapsamında 18 milyon öğrenci ve öğretmene tablet bilgisayar dağıtılması planlansa da öğrenci ve öğretmenlerin büyük kısmı tablet bilgisayara ulaşamadı.
Eski Ulusal Eğitim Bakanı Ziya Selçuk’un bir eğitim sendikasıyla görüşmesinden sonra kamuoyuna yansıyan kelamları de projenin etkisizliğinin adeta itirafı niteliği taşıdı.
m.bianet.org
Sendikanın görüşmeye ait aktardığı bilgiye nazaran Selçuk, “Teknolojiden kaynaklı olmayan sıkıntıları, teknolojiyle çözemezsiniz” tabirini kullandı. Selçuk’un TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda yaptığı, “Tablet dağıtımına sıcak bakmıyorum” açıklaması da dikkati çekti.
Maksat kitleye ulaşılamadı…
static.birgun.net
Başarısızlığı tescillenen proje kapsamında 2010-2020 yıllarını kapsayan 10 yıllık devrinde toplam 79 ihale yapılırken 131 satın alma sürecinde direkt temin yoluna gidildi. Projenin mal ve hizmet alımları için toplam 3,4 milyar TL para harcandı. 2010-2019 yılları ortasında toplam 1 milyon 437 bin 800 tablet dağıtılırken bu sayı salgın sürecinde 2 milyona ulaştı. Tablet bilgisayar dağıtımı üzerinden değerlendirildiğinde hedeflenen kitlenin yalnızca yüzde 7,69’una ulaşılabildi.
MEB’in, “En büyük ve en kapsamlı eğitim hareketi” dediği FATİH Projesi’nde yaşanan sıkıntılar bunlarla da sonlu kalmadı.
trthaberstatic.cdn.wp.trt.com.tr
Yüksek fatura sorunu da projenin okullara getirdiği yükler ortasında yer aldı. Proje kapsamında Türk Telekom tarafından VPN irtibatı sağlanan kimi okulların yüksek fiyatlar ile faturalandığı öğrenilirken MEB okullara, “Faturalar kullandığınız internet suratına uygun değilse ödemeyin” talimatını verdi.
Ulusal Eğitim Bakanlığı ve Türk Telekom ortasında 2015 yılında imzalanan protokol kapsamda, VPN suratı 200 ve 100 Mb/s olan okulların 50 Mb/s tanımlanması için sürat revizyonu yapıldı. İnternet faturalarının da yeni sürate nazaran ödenmesi gerektiği tüm vilayet ulusal eğitim müdürlüklerine bildirildi. İnternet suratları düşürülen kimi okulların, hala yüksek süratli internet tarifesi üzerinden faturalandırıldığı ortaya çıktı. Vilayet ulusal eğitim müdürlükleri, vilayet Telekom müdürlüklerinin yeni sürat siyasetini uygulamadığına ait şikayetlerini bakanlığa iletti.
Bakanlığın proje çerçevesinde hizmet aldığı telekomünikasyon firmalarının okullara gönderdiği 3 bin TL’ye varan internet faturaları ödenemeyince, okullar icra tehdidiyle karşı karşıya kaldı. Türk Telekom, okullara sağladığı, “TT VPN” hizmetinin faturaları ödenmeyince MEB borç hatırlatma yazısı gönderdi. MEB, faturaları ödemeleri için okullara ödenek aktarsa da okul idareleri, “Faturalar merkezden ödenmeli” diyerek uygulamaya reaksiyon gösterdi.
Proje, çok sayıda usulsüzlük argümanlarıyla da anıldı.
sendika.org
Fatih Projesi’nin başlamasının çabucak akabinde projenin yürütüldüğü MEB Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü’nde 2 milyon TL’ye dört toplantı odası yaptırıldı. Ulusal Eğitim Bakanlığı’nda yirmiden fazla avukat varken 2013 yılının birinci yarısında proje için dört avukat tutuldu ve avukatlara toplam 955 bin TL ödeme yapıldı.
Şubat 2013’te, MEB Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü’nde vazifeli alanında uzman 142 öğretmenin misyonuna son verildi. Misyonundan alınan öğretmenlerin yerine TÜRKSAT’tan 36, TÜBİTAK’tan 20 işçi 4 bin-6 bin TL ortası maaşla MEB’de görevlendirildi. Fatih Projesi’nin başlaması ile MEB Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğündeki yedi makam odası tadilata alındı. Tadilattan sırf iki yıl sonra tıpkı makam odaları tekrar elden geçirildi.
