Merkez üssü Kocaeli’nin Gölcük ilçesi olan 17 Ağustos 1999 Marmara Sarsıntısı, Kocaeli, Sakarya, İstanbul, Düzce ve Yalova’da yıkıma neden oldu. Zelzelede 17 bin 480 kişi hayatını kaybetti, 43 bin 953 kişi yaralandı. Meydana gelen hasarın izleri yıllar içinde silinse de acısı yüreklerde daima taze kaldı. 7.6 büyüklüğündeki sarsıntının yıkıma yol açtığı Yalova’da, en ağır kaybın yaşandığı bölge Hacı Mehmet Ovası oldu. Zelzeleden sonra ismi ‘Ölüm Ovası’ olarak anıldı. Kentte hayatını kaybeden 2 bin 504 kişinin ortasında Tijan Küçük’ün 4 çocuğu da vardı. Küçük, sarsıntıda 7 çocuğuyla enkaz altında kaldı. Tijan Küçük 12 saat, Mehmet (18), Kadir (7) ile İrem (4) de 17 saat sonra enkaz altından çıkarıldı. Küçük’ün 4 çocuğu Kerem (15), Fazilet (14), Çiğdem (10) ile şimdi 8 aylık olan Sinem’in ise 6 gün sonra cansız vücutlarına ulaşıldı. Tijan Küçük, 8’inci çocuğuna gebe olduğunu ise enkazdan çıkarıldıktan sonra hastanede öğrendi.
‘HAYATIMIN EN BÜYÜK VİCDAN AZABI’
Eşinden ayrıldıktan sonra zelzeleden 16 gün evvel 1 Ağustos günü Bursa’nın Gemlik ilçesinden Yalova’ya, 5 katlı bir binanın 1’inci katına taşındığını belirten Tijen Küçük, sarsıntıya uykuda yakalandıklarını söyledi. Küçük, “Hacı Mehmet Ovası’ndaki Dağkent Sitesi, sarsıntıda birinci yıkılan bina. Sarsıntı 45 saniye sürmüş. 3’üncü, 4’üncü saniyelerde görenlerin anlattığına nazaran birinci yerle bir olan, büsbütün kat kat çöken bizim bina. 68 kişi vefat etti, 4’ü benim yavrularımdı. 64 kişi de komşulardan vefat eden oldu. Hayatımın en büyük vicdan azabı aslında 1 Ağustos’ta Gemlik Kumla’dan, Yalova Hacı Mehmet Ovası Dağkent Sitesi’ne taşınmak. 17 Ağustos gecesi de ne olduğumuzu anlamadan sarsıntıya yakalandık. Tek hatırladığım merhum büyük oğlumun bir tek ‘anne’ diye bağırması. Yanımda yatıyordu. 8 aylık kızım da arkamdaydı. Sarsıntıya ona ardım dönükken yakalandım. Sırtıma tekme cet ata son nefesini verdi. Öğlenden sonra beni enkazdan çıkardılar. Ancak çocuklarımdan haber yoktu. Onların yaşadığını, hastanede olduğunu söylediler lakin hepsi vefat etmiş, yaşamıyorlardı. Sonra tek tek, en son merhum Erdem’imi 6’ncı gün çıkardılar. Onun da aslında ölüsünü bile göremedik, göstermediler. Çok hasar almış, çok darbe almış. O denli defnettik. 4’ü de yan yana yatıyor. Bitmeyen bir acı, hiç tükenmeyen. Unutabilen varsa helal olsun, biz unutamadık. Ölene kadar da unutamayacağız” diye konuştu.
‘HAYALLERLE AVUNUYORUM’
Küçük, o gece yaşadıklarını DHA muhabirine şu sözlerle anlattı:
“Deprem olduğunu anlamadım. Merhum büyük oğlum bir tartıyla birlikte ‘anne’ dedi. Küçük kızım, oğlumla ikimizin ortasında yatıyordu. Ağabeyi severken uyuyakalmışız. Küçük kızım baya baya, insan sesleri yayılana kadar çığlık çığlığa ağladı. Acıkmıştı galiba. Birkaç gün sonra soğuk hava deposunda buldum onun ölüsünü. Sırtıma tekme atarken bükülü kalmış, o denli de vefat etmiş. Sonra öteki merhum büyük kızımı buldum. O da simsiyah kömür üzereydi. Merhum büyük oğlumun kafatası yoktu. O da kömür üzereydi. Küçük oğlumu aslında hiç görmedim, göstermediler. Ceset torbasından da hiç çıkarmadılar. Oğlumun baya uzunluğu posu vardı fakat ceset torbası küçücük bir şeydi. Bize hiç göstermediler. Çok çaba ettik lakin Erdem’imi göremedik. Yani bu türlü acı bir hayat. Düştüğü yeri yakıyor. Gerisi boş, mazeret. Acı daima taze, hiç eksilmiyor. Torunlarım oldu lakin ne olursa olsun hiçbiri gidenin yerini tutmuyor. Anılarını yok etmiyor. Her vakit benimle yaşıyor. Ben sabah kalktığımda fotoğrafta onların yüzünü gördüğüm vakit sanıyorum ki konutun içindeler. O hayallerle avunuyorum. Vakit dolduruyorum dünyada.”
TORUNLARINA ÇOCUKLARININ İSMİNİ VERDİ
Tijan Küçük, 3 torununa hayatını kaybeden çocuklarının ismini verdiğini söyleyerek, “8 çocuk annesiyim 4’ü hayatta, 4’ü öbür tarafta. Torunlarıma koyuyorum onların isimlerini. 3 torunum merhum Çiğdem halasının, Sinem halasının, Fazilet amcasının isimlerini taşıyorlar, onlar da benim bir avuntum. Ben artık bayramları, özel günleri memnunlukla beklemiyorum. Yalnızca 17 Ağustos’u bekliyorum. Zira benim düğünüm, bayramım, cenazem, her şeyim 17 Ağustos. Yaşasalardı büyük oğlum 38, küçük oğlum 37, merhum kızım 34, küçük kızım da 23 yaşında olacaktı. 10 yaşındaki kızımın tek hayali vardı. Ben hiç şort giydirmezdim ona, daima bir şort giymek isterdi. Ölmeden bir hafta evvel ona şort almıştım. O şortla da öldü” dedi.
ENKAZDAN TOPLADIĞI EŞYALARLA AVUNUYOR
Çocuklarının fotoğrafları ve enkazdan topladığı kıyafetleriyle avunan, o kıyafetleri her yıl 17 Ağustos’ta çıkarıp, daha sonra kaldıran Küçük, “Bunları saklıyorum vermedim kimseye. 17 Ağustos gelmeden evvel 1 sene boyunca durduğu için çıkarıp yıkıyorum. Tahminen mecnun diyorlardır bana lakin sonra tekrar katlıyorum, yerleştiriyorum, kaldırıyorum. Bir sonraki 17 Ağustos’ta, tekrar gelecekleri güne kadar saklıyorum. Ben ölene kadar bu türlü, ben öldükten sonra esasen atılırlar herhalde lakin ben ölene kadar benimle birlikte yaşayacaklar. O da benim avuntum, o da benim hayatta dimdik basma sebebim” dedi.
‘HER 17 AĞUSTOS’TA ACIMIZ DAHA DA BÜYÜYOR’
Depremde 7 yaşında olan ve 23 yıldır annesini yalnız bırakmayan Kadir Küçük de (30), o gece yaşadıklarını unutamadığını söyleyerek, “Pazartesi gecesiydi. Gece birden bir zelzeleye yakalandık, ne olduğunu anlayamadık. Köpek sesleri, uluma sesleri geliyordu. Ben kendimdeydim. Sıkışmıştım bir yere. Yanımda biri vardı. Ablamla bir arada yatıyorduk biz. Zelzelede 7 kardeştik, 1 kardeşime de annem gebeydi. Allah bir daha bu türlü bir acı yaşatmasın. Sarsıntı değil, binalar öldürüyor. Acımız büyük. Fazilet ağabeyim, Kerem ağabeyim, Çiğdem ablam, kardeşim Sinem. Sarsıntıda hayatlarını kaybeden 4 kardeşim var, ağabeyim var, ablam var. Ben geç saatte çıkarıldım. Aslında ablamla ayak ucunda yatıyorduk. Jandarma çıkartmıştı bizi. Ben yaklaşık 17 saat enkaz altında kaldım. 17 saat sonra çıkartıldım. Her 17 Ağustos olduğunda acımız daha da büyüyor. 23 sene annemin yanındaydım, annem benim sıkıntı ortağım. Annem KOAH hastalığına yakalandı, şeker hastası oldu. Erenköy Ruh ve Hudut Hastalıkları Hastanesi’nde yattı. Ben yanında refakatçi olarak kaldım. Ruhsal olarak bayağı dağılmıştı. Mesela 1 Ağustos başladığı vakit, düğün, dernek, cümbüş hiçbir formda katılmıyor” diye konuştu. Küçük, her 17 Ağustos öncesi zelzele tedirginliğini yaşadığını söyledi.
